Пролетта е период во кој компаниите од Македонската берза ги објавуваат извештаите за работењето во претходната година, во кои меѓу другото се обелоденува и висината на надоместоците што врз основ на плата, успешност и награди им се исплаќаат на клучните менаџери односно членовите на управните одбори и на другите раководни лица со посебни овластувања. Анализиравме колку пари за менаџерите одвоија во 2023 година најголемите друштва од банкарскиот сектор, нафтената дејност и фармацијата.
Големите банкари меѓу најплатените
Големите македонски банки веќе извесен период бележат одлични резултати, а минатата година не беше исклучок и повеќето од нив остварија рекордни заработувачки. Голема заслуга за тоа имаат клучните менаџери, кои вообичаено, освен плата, земаат и варијабилни надоместоци во зависност од успешноста во работењето и од други параметри.
Во текот на 2023 година на пет члена во Управниот одбор на „Комерцијална банка“ на бруто-основа им се исплатени вкупно 119,3 милиони денари (1,9 милион евра) по основ на плати, плата од деловна успешност, регрес, новогодишен надоместок, јубилејни награди, стручно усовршување, менаџерско осигурување, систематски прегледи и приватно здравствено осигурување, од кои 66,3 милиони денари (1,07 милион евра) претставуваат фиксен и 53 милиони денари (861.000 евра) претставуваат варијабилен надоместок, во согласност со политиката за наградување.
„Вкупниот надоместок се состои од фиксен и варијабилен дел од надоместокот. Фиксниот дел зависи од описот на работното место, односно од надлежностите на лицата со посебни права и одговорности. Варијабилниот дел зависи од долгорочната успешност во извршувањето на работните задачи, имајќи го предвид и преземеното ниво на ризик“, пишува во извештајот на „Комерцијална банка“.
Оттаму информираат дека на 55 лица со посебни права и одговорности (менаџерски тим), на бруто-основа им се исплатени вкупно 186,5 милиони денари (околу три милиони евра) за плати, плата од деловна успешност, приватно здравствено осигурување и други надоместоци. Од нив, 118,5 милиони денари (1,9 милион евра) претставуваат фиксен и 68 милиони денари (1,1 милион евра) претставуваат варијабилен надоместок.
Вкупно, на сите вработени во „Комерцијална банка“ (вклучувајќи ги и Управниот одбор, лицата надлежни за функции на контрола и менаџерскиот тим) во текот на 2023 година на бруто-основа им се исплатени 1,29 милијарда денари по основ на плата и други надоместоци.
„Имајќи го предвид движењето на трошоците за живот, стапката на инфлација, просечната нето-плата на државно ниво, на ниво на финансиски дејности и во банката, од 1.5.2023 година се зголемени платите на вработените во банката во вкупен месечен бруто-износ од 4,6 милиони денари (74.000 евра), кои им се распределени на вработените земајќи ги предвид степенот на образование, работното место и работното искуство“, се наведува во извештајот на банката.
Какви се надоместоците во „НЛБ банка“ и во „Стопанска банка Скопје“?
„НЛБ банка“ лани на тројца членови на Управниот одбор им исплатила вкупен бруто-надоместок од 38,2 милиони денари (622.000 евра), од кои 26 милиони денари (423.000 евра) како фиксен дел, а преостанатите 12,2 милиони денари (198.000 евра) како варијабилен дел.
Банката на 35 лица со посебни права и одговорности им исплатила вкупен бруто-надоместок од 112,2 милиони денари (1,8 милион евра). Од нив, 92,3 милиони денари (1,5 милион евра) како фиксен дел, а остатокот како варијабилен дел. „НЛБ банка“ во минатата година им исплатила вкупен бруто-надомест на 996 вработени од околу милијарда денари (16,3 милиони евра).
„Стопанска банка Скопје“ на четири члена на Управниот одбор во 2023 година им исплатила вкупен бруто-износ од 31,8 милион денари (518.000 евра), од кои 25,9 милиони денари (421.000 евра) како фиксен износ и 5,9 милиони денари (97.000 евра) како варијабилен износ.
„При утврдувањето на висината на фиксното наградување, банката има одредени клучни показатели за успешност за секоја позиција што зема предвид различни финансиски и нефинансиски параметри. Тоа првенствено ги одразува соодветното професионално искуство и организациската одговорност на персоналот. Фиксниот надоместок се проценува и утврдува и во релација со банкарскиот пазар со цел да се постават платите на конкурентни нивоа“, се наведува во извештајот на „Стопанска банка Скопје“.
Конкурентни примања на менаџерите во фармацевтските компании
Групацијата „Алкалоид“ лани за менаџерскиот тим, кој има вкупно 160 лица, меѓу кои се и членовите на Управниот одбор, за бруто-плати и награди, регрес за годишен одмор, новогодишен надоместок, менаџерско осигурување и по други основи исплатила вкупни бруто-надоместоци од 735,5 милиони денари (11,9 милиони евра), од кои 586,4 милиони денари (9,5 милиони евра) претставуваат фиксен и 149,1 милиони денари (2,4 милиони евра) претставуваат варијабилен надоместок.
„Реплек“ лани на четирите члена на Управниот одбор по основ на бруто-плата и други примања им исплатил 23,6 милиони денари (385.000 евра), а за вкупните бруто-примања на преостанатите органи на управување на подружниците исплатил 5,2 милиони денари (86.000 евра).
Добро стојат и менаџерите во нафтените компании
Во текот на 2023 година петте членови на Управниот одбор на „Макпетрол“ АД Скопје оствариле нето-примања по основ на плата и надоместоци на плата, по основ на други права, дел од учество во добивка, како и по основ на награди, во вкупен износ од 63,5 милиони денари (1,03 милион евра).
Од друга страна, за раководство на „Окта“, кое ги вклучува членовите на Одборот на директори и преостанатите директори на друштвото, лани биле исплатени вкупни надоместоци во износ од 47,9 милиони денари (778.000 евра).