Десет фирми заработувале од тендери по 55 илјади евра на ден во просек

Во периодот 2019-2023 година во земјава се склучени договори за јавни набавки во вкупна вредност од 359 милијарди денари, односно 5,8 милијарди евра. Во овој период вкупно се склучени 168.400 договори за јавни набавки со 6.378 фирми, покажува анализата на Центарот за граѓански комуникации (ЦГК).

Произлегува дека тендер добиле 9 проценти од вкупно регистрираните околу 71.300 фирми во земјава. На годишно ниво тендери добивале помеѓу 3.300 и 3.800 фирми. Анализата на фирмите добитници на тендерите и вредноста на тендерите открива висока концентрација на тендерите кај мал број фирми.

„Произлегува дека во периодот 2019-2023 година вредноста на тендерите на 50-те фирми со најголема вредност на склучените договори за јавни набавки изнесува околу 2,1 милијарди евра, односно нивни биле 36 проценти од вредноста на тендерите. Притоа, првите десет фирми на врвот од оваа листа добиле тендери во вредност од 1 милијарда и 28 милиони евра“, велат од ЦГК. 

 

 

АД „Електрани“ како златна кокошка за „Марковски компани“

Прворангираната фирма, „Марковски компани Борче“ од Битола во периодот 2019-2023 година има склучени вкупно 77 договори за јавни набавки. Дури 66 тендери им се склучени со државното претпријатие АД „Електрани“, во вредност од 141 милион евра, односно 93 проценти од вкупната вредност на тендерите. Договорите се за ископ на јаловина со градежна оператива во ПЕ „Рудници“ (РЕК Битола), за ангажирање помошна механизација за потребите на рударската оператива во ПЕ „Рудници“ (РЕК Битола), ремонтни активности, високостручни машински интервенции со работна рака, услуга од работна рака за тековни машински интервенции итн. Дури една петтина од вредноста на договорите, односно 30 милиони евра, фирмата „Марковски компани Борче“ ги добила во нетранспарентна постапка со преговарање без претходно објавување оглас за јавна набавка.

„Д-р Пановски“ учествувал во 542 постапки како единствен понудувач

На второ место е акционерското друштво за производство на лекови, медицинска опрема и материјали, промет и услуги „Д-р Пановски“-Скопје, кое во анализираниот петгодишен период има склучено 1.491 договор во вредност од 8,8 милијарди денари, односно околу 144 милиони евра. Листата на институции со кои оваа веледрогерија има склучено договори е долга, но сепак во неа доминираат две институции, и тоа Министерството за здравство и ЈЗУ Универзитетска клиника за радиотерапија и онкологија. Вредноста на договорите склучени помеѓу „Д-р Пановски“ и Министерството за здравство вкупно изнесува околу 3,7 милијарди денари, односно 60 милиони евра, а вредноста на тендерите со Универзитетска клиника за радиотерапија и онкологија изнесува 1,3 милијарда денари, односно 21 милион евра. Дури 542 договора за јавни набавки се склучени во постапки во кои учествувал само „Д-р Пановски“. Вкупната вредност на овие договори изнесува 44 милиони евра, што е 31 процент од вкупната вредност на склучените договори.

На трето место е „Пуцко петрол“ ДООЕЛ од с. Пласница, со склучени 1.776 договори во вредност од 8,4 милијарди денари, односно 137 милиони евра. Најголемиот поединечен клиент му е Јавното сообраќајно претпријатие Скопје, со кое во периодот 2019-2023 година има склучено два договора во вкупна вредност од 40 милиони евра. Дури 658 од вкупно добиените 1.776 договори се склучени во постапка за јавна набавка во која учествувал само „Пуцко петрол“ и немал конкуренција. Вредноста на овие договори изнесува 68 милиони евра, односно половина од вкупно добиените.

Следува „Алкалоид Конс“ ДООЕЛ Скопје, со 1.426 договори за јавни набавки склучени во петгодишниот период во вредност од 8 милијарди денари, односно 130 милиони евра. Најголемите договори веледрогеријата ги има склучено со Министерството за здравство, и тоа во вредност од околу 3,3 милијарди денари, односно 53 милиони евра.

„Енерџи деливери солушнс“ АД Скопје има склучено 580 договори, во вредност од околу 6,4 милијарди денари, односно 103 милиони евра. Во листата се низа институции од министерства, преку државни претпријатија, до образовни установи. Гледано поединечно, некои од најголемите договори на оваа фирма се склучени со ЈП за државни патишта. Во 77 склучени договори, „Енерџи деливери солушнс“ немал конкуренција и бил единствен понудувач.

Скопски и битолски фирми доминираат меѓу најголемите добитници на тендери

Фирмите што добиле најголема вредност на тендерите во изминатите пет години, во најголем дел, односно 95 проценти од вредноста се фирми од Македонија, а само 5 проценти се од странство. Притоа, убедливо најголем удел имаат скопските фирми, а по нив битолските. Во листата на 50 најголеми добитници, дури 29 фирми се од Скопје. Притоа вредносниот удел што скопските фирми го имаат во вкупно добиените тендери изнесува 60 проценти, односно околу 1,3 милијарда евра. Следни се фирмите од Битола, од каде што во листата на 50 најголеми се наоѓаат пет фирми, со вкупна вредност на добиени тендери од 322 милиони евра. Сите преостанати фирми имаат удел од 20 проценти, односно околу 410 милиони евра. Во првите 50 има само шест компании од странство, а вредноста на нивните набавки е 96 милиони евра.

Најмногу тендери за  градежните и фармацевтските компании

Гледано на ниво на дејност, дури 39 проценти од вредноста на договорите отпаѓаат на градежништвото, во кое припаѓаат и договорите на АД „Електрани“ за користење механизација и работници за ископ на јаглен. На второ место се тендерите за набавка на лекови и медицинска опрема, во вредност од 559 милиони евра и удел од 27 проценти. На трето место се нафтените деривати, со вредност од 297 милиони евра и удел од 14 проценти. Сите други фирми, во согласност со дејноста, имаат удел под 10 проценти.

На некои од компаниите речиси целиот бизнис им почива на јавни набавки

Одредени компании во изминатите пет години имале поголема вредност на склучени договори за јавни набавки отколку вредноста на вкупните приходи што ги оствариле. Тоа значи дека договорите се склучени, но побарувањата за нив или сè уште не достасале или, пак, не се наплатени. Но ова секако зборува дека бизнисот на овие компании целосно почива на јавните набавки и склучување договори со државни институции. Таков е случајот со „Марковски компани“, „Д-р Пановски“, „НБ-Цомпану“ и „Димакс рудници“. Во групата на компании што се речиси целосно посветени на јавните набавки се и „Алкалоид Конс“ ДООЕЛ Скопје, „Стентон градба“ Битола, „Биотек“ ДОО Скопје, „Авицена“ ДОО експорт-импорт Скопје, „Елбијор“, „Топ билд“-Скопје итн.

 

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар