Како што електричните возила (ЕВ) стануваат сè почести низ Европа, трошоците за полнење стануваат сè поважна тема за возачите. Цените на јавните полначи можат драстично да варираат – така, на Исланд тие се меѓу најниските во Европа, додека во Норвешка се повеќекратно поскапи. Но, интересни разлики може да се забележат и поблиску до нас. Во Хрватска, трошоците за полнење се умерени и споредливи со европскиот просек, додека во Словенија возачите плаќаат меѓу највисоките цени на континентот.
Податоците користени во ова истражување потекнуваат од Европската опсерваторија за алтернативни горива (EAFO), која го следи и анализира пазарот на електромобилност.
За да се обезбеди споредливост на податоците, истражувањето е стандардизирано врз основа на типично брзо полнење со еднонасочна струја за „модел 3“ (Model 3) на „Тесла“, второто најпопуларно електрично возило во Европа по „модел уај“ (Model Y). Симулираното полнење траеше 25 минути, што е доволно за полнење на батеријата од 10 до 80 проценти, а цените беа собрани директно од операторите.
Исланд – рај за возачите на електрични возила
Кога ќе помислиме на Исланд, прво си замислуваме прекрасни пејзажи, гејзери и вулкани. Но, за возачите на електрични возила, Исланд нуди уште една причина за восхит – најниски цени за полнење во цела Европа.
На пример, полнењето на „тесла модел 3“ на Исланд чини 2,89 евра за 100 километри. Тоа значи дека во оваа мала островска земја ќе платите помалку за струја отколку за шолја кафе.
Оваа поволна цена е резултат на изобилството обновливи извори на енергија, особено геотермални и хидроелектрични централи. Благодарение на тоа, Исланд е не само пример за еколошка одржливост, туку и за финансиска исплатливост на електричните возила.
Португалија го следи Исланд со цена од 3,18 евра за 100 километри, додека Финска е трета на листата со цена од 4,63 евра, што исто така е меѓу најниските трошоци за полнење во Европа.
Високи трошоци за полнење
Од друга страна, Норвешка и Словенија се издвојуваат како најскапи земји за полнење електрични возила. Во Норвешка, која има еден од најголемите удели на електрични автомобили во Европа, цената за полнење на 100 километри достигнува дури 18,93 евра, што е речиси шест пати повеќе од цената на Исланд.
Словенија е веднаш зад Норвешка со цена од 17,02 евра. Трошоците во Естонија исто така се високи, достигнувајќи 9,99 евра за 100 километри, што ја прави една од најскапите земји во регионот. Разликите во цените се резултат на високите даноци, трошоците за мрежа, како и ограничената достапност на поевтини обновливи извори на енергија во одредени региони.
За возачите во Хрватска, ситуацијата е нешто поповолна. Цената за полнење електрично возило е 8,89 евра за 100 километри, што ја става Хрватска во златната средина според европските стандарди. Оваа цена е споредлива со трошоците во Германија (8,93 евра) и Данска (8,81 евра), а значително пониска отколку во соседната Словенија. Иако Хрватска можеби не е позната по масовна употреба на електрични возила, мрежата на јавни полначи расте, а се очекува дополнително намалување на цените со зголемување на бројот на корисници и инвестициите во инфраструктурата.
Што стои зад разликите во цените
Експертите посочуваат на неколку фактори – изворите на енергија, даночната политика, трошоците за мрежата и увозот на горива. Земји како Исланд и Португалија, кои се потпираат на обновливи извори, можат да понудат пониски цени поради помалата зависност од фосилните горива.
Од друга страна, земји како Норвешка, Германија и Словенија, и покрај високиот стандард и развиената инфраструктура, имаат повисоки трошоци поради даноците и мрежните такси.
Клучна улога на инфраструктурата во развојот на е-мобилноста
Холандија предводи во Европа со повеќе од 154.000 јавни станици, додека следат Германија и Франција со по повеќе од 125.000 локации. Хрватска, иако не е ни блиску до тие размери, доживува забрзан раст на мрежата на полначи. Поради сè поголемиот број електрични возила и туристичкиот сообраќај, особено за време на летните месеци, развојот на инфраструктурата станува приоритет. Се зголемува бројот на јавни полначи во рамките на хотелските комплекси, бензинските пумпи и трговските центри, што не само што го олеснува патувањето на домашните возачи, туку и ги задоволува потребите на странските посетители.
Денес, Европа има повеќе од четири милиони електрични возила, а овој број секојдневно расте. Се очекува дека понатамошните вложувања во инфраструктурата, намалувањето на трошоците за енергија и технолошкиот напредок ќе ги стабилизираат цените за полнење во иднина. Тоа би ја направило употребата на електрични возила уште подостапна, попрактична и поатрактивна за општата популација, дополнително поттикнувајќи ја транзицијата кон одржлива мобилност.