.webp){kind=icon}
Европските банки се оправдано критикувани дека не ја зголемуваат каматата на штедењето.
Сепак, дали е изненадувачки што тие всушност не се грижат за губењето клиенти?
Во споредба со американските банки, европските финансиски институции генерално имаат многу помала конкуренција во алтернативните форми на готовинско инвестирање.
Годините на негативни каматни стапки по финансиската криза од 2008 година ги навикнаа Европејците да не остваруваат принос на своите заштеди и сега тие полека стануваат свесни за постоењето на подобри можности за нивните депозити од над девет милијарди евра. Просечната каматна стапка на лесно достапните заштеди на домаќинствата е само 0,23 отсто.
Во САД минатата година инвеститорите вложија билион долари во парични фондови, со што вкупните средства достигнаа повеќе од 5,5 билиони долари. Повеќе од една третина од тие пари им припаѓаат на граѓаните што овие средства ги гледаат како сигурна и атрактивна замена за банкарските депозити.
Фондовите на пазарот на пари инвестираат во различни краткорочни должнички инструменти со висок квалитет, обезбедуваат дневна ликвидност, што значи дека парите се лесно достапни, а приносот е многу поблиску до каматната стапка на централната банка.
Во Европа таквите фондови имаа многу помал прилив, па, така, вкупната актива на крајот на март изнесуваше само 1,5 билион евра и речиси сите пари беа од корпоративно или институционално потекло. Помалку од половина се деноминирани во евра, а остатокот е поделен помеѓу британски фунти и американски долари.
Инвестициите во парични фондови во САД растат
Bloomberg Mercury
Позитивна нота е тоа што Европејците се задоволни со своите банки и не почувствуваа потреба да ги преместуваат своите пари како што тоа го правеа Американците по колапсот на банката „Силикон валеј“ (СВБ) во март.
Едно објаснување е дека Европејците не се склони кон ризик (осигурани се до 100 илјади евра заштеди) или едноставно не се свесни за алтернативите за безбедно вложување на тешко заработените пари. Или двете.
Многу Европејци немаат брокерска сметка што обично е потребна за купување во паричен фонд и држат повеќе од своето богатство на банкарски сметки отколку Американците.
„Паричните фондови се ’американски феномен’ и тоа го немаме во Европа“, изјави во мај главниот извршен директор на банкарската групација ИНГ (ING), Стивен ван Ријсвијк.
„Иако паричните фондови се достапни во Германија, тие никогаш не биле успешни меѓу граѓаните и веројатно многу луѓе не знаат за нив“, напишаа аналитичарите на „Дојче банк“ претходно годинава.
Тие додаваат дека штедачите се приврзани за депозитите, но тоа ги чини. На пример, штедилницата „Шпаркасе“ (Sparkasse) нуди само 0,5 отсто камата на депозитите, која е значително пониска од стапката на депозити од 3,75 отсто на Европската централна банка (ЕЦБ).
И иако понекогаш може да добиете значително подобри услови во конкурентна банка, ова се обично краткорочни понуди што истекуваат во рок од шест или 12 месеци.
Исто така, можно е да оставите пари во орочени заштеди за малку поголем принос, но во меѓувреме може одеднаш да ви притребаат во готовина.
Гледајќи ги паричните фондови, краткорочните обврзници и слични парични финансиски инструменти, опциите се атрактивни.
Годишниот просечен принос на паричните средства деноминирани во евра, кој е следен и анализиран од „СП Глобал“ (S&P Global Ratings), во вториот квартал во просек изнесува 3,4 отсто. Кај средствата деноминирани во фунти 4,4 отсто, а во долари 5,1 отсто.
Слаби каматни стапки на заштедите за европските граѓани
Bloomberg Mercury
„Паричните фондови се атрактивна класа на средства за инвеститорите што бараат не само принос туку и ликвидност и стабилност“, истакнуваат аналитичарите на СП, Мајкл Манго и Ендрју Парантоиен.
Во финансиската криза во 2008 година паричните фондови беа погодени од повлекување пари, што предизвика предупредувања за ризици за финансиската стабилност. Реформите што стапија во сила во 2019 година ги зајакнаа заштитните слоеви на ликвидност и иако имаше одлив на пари во Европа за време на пандемијата, фондовите можеа да одговорат на тие барања. Дискусиите за понатамошни реформи се во тек.
Вреди да се разгледаат алтернативите на банкарските депозити. Може да се види дека германските штедачи сè повеќе споделуваат совети за паричните фондови на Редит (Reddit). Паричните фондови беа меѓу најбараните од клиентите на брокерската куќа „Харгривс ленсдаун“ (Hargreaves Lansdown) во јули.
Во меѓувреме, европските финтек-компании почнаа да им нудат на клиентите опција за трансфер на неинвестирани пари во парични фондови и слични средства со ниска нестабилност. „Револут“ (Revolut) ги користи паричните фондови на „Фидели интернешнл“ (Fidelity International), а компанијата „Вајз“ (Wise) ги користи средствата на „Блекрок“ (BlackRock), кои вклучуваат краткорочен државен долг.
Сепак, треба да се имаат на ум неколку совети. Имено, треба да внимавате на валутата. Паричните фондови во долари имаат повисок принос, но ако доларот ја изгуби вредноста, тоа ќе се случи и со вашиот принос. Исто така, треба да погледнете кои се годишните надоместоци и да внимавате да не оставите премногу готовина во паричните фондови на подолг рок, бидејќи тогаш приносите ќе бидат пониски од оние на акциите.
За првпат по долго време Европејците можат да заработат поврат на своите заштеди, но тоа нема да се случи ако клиентите останат пасивни. Колку повеќе пари се префрлаат во алтернативни форми на инвестирање толку побрзо европските банки може да одлучат да ги зголемат каматните стапки на заштедите.
