.webp){kind=icon}
Европската централна банка (ЕЦБ) бара начини како да се спречат заемодавателите неоправдано да профитираат во време кога ги зголемува каматните стапки со цел да се изборат со рекордната инфлација. Проблемот се однесува на околу 2.100 милијарди евра на ултра евтини заеми, кои се одобрени во време на врвот од пандемијата за да се одржи протокот на кредити и да се спречи дефлација.
Иако иницијативата беше успешна, од тогаш стана трн во око на креаторите на политиките бидејќи банките можат да ги чуваат приходите од кредити кај ЕЦБ и да заработат камати кои ги надминуваат нивните трошоци. Тоа станува се поприносно бидејќи каматните стапки кои беа под нулата уште во јули пораснаа на 0,75 отсто, а се очекува дека во четврток ќе се удвојат.
Bloomberg Mercury
Ваквите профити, меѓутоа, за банките изгледаат лошо во време кога европската енергетска криза доведува до скок на сметките за греење на домаќинствата и принудуваат некои компании да го ограничат производството. Но, постојат и политички импликации, постојаниот извор на приходи ја обесхрабрува привремената отплата која би можела да им помогне на надлежните во борбата против инфлацијата. И централните банки од еврозоната исто така би можеле да забележат загуби.
Проценките за тоа колку заемодавателите моментално имаат корист варираат. Економистите од „Morgan Stanley“ проценуваат дека добивката би можела да изнесува дополнителни 28 милијарди евра. Претседателката Кристиан Легард минатиот месец рече дека мора да се делува со механизмите на ЕЦБ кои е неопходно повторно да се разгледаат и да се преиспитаат во догледно време.
Од тогаш надлежните ја продолжија расправата за вишокот пари во оптек која се држи во рамки на ЕЦБ на три начини.
Построги услови за позајмување
Заострените услови за кредитите се покажаа како омилена опција. Банките моментално се соочуваат со камати кои се еднакви на просечната стапка на депозити. ЕЦБ може да го поскапи тоа. Ретроактивната измена на договорите може да претставува правен предизвик и да го загрози прифаќањето на кредитните понуди. Но, надлежните сметаат дека пречките може да се надминат.
Кредитите за компаниите растат по стапка од 9 проценти на годишно ниво, што е најбрзо темпо од 2009 година. Тоа претставува закана да ја поттикне инфлација, која е на нешто под 10 отсто, односно пет пати поголема од среднорочната цел на ЕЦБ.
Обратно рангирање
Другиот начин за намалување на плаќањата кон банките би било некои од депозитите да се намалат на пониска каматна стапка или камати воопшто да нема. Познато како „reverse tiering“, тоа би било спротивно од стратегијата што ЕЦБ ја користи за ублажување на притисокот врз банките откако ги воведе негативните каматни стапки во 2014 година. Но, пристапот, исто така, може да донесе непредвидливи последици на пазарот, сметаат економистите на „BNP Paribas“. Тоа вклучува туркање на стапките кои финансиските институции ги наплаќаат една на друга за необезбедените позајмици преку ноќ уште под стапката на депозитот, бидејќи готовината се повлекува од сметките на ЕЦБ и се става некаде на друго место.
Исто така, може да доведе до дополнителна напнатост на краткорочниот пазар за реоткуп или репо кредити. Доаѓањето на пари од сметката на ЕЦБ може да ја влоши ситуацијата во која премногу готовина бара премалку колатерала потребна за други финансиски операции. Надлежните изразија загриженост поради движењето на пазарот на капитал. Главниот економист, Филип Лејн, рече дека ЕЦБ и натаму ќе внимава на ризикот меѓу различните стапки на пазарот на пари, како и на загриженоста поради недостигот од колатерала.
Управување со задолжителните резерви
Управувањето со резервите на ЕЦБ може да го зголеми нивото на минимални задолжителни резерви што заемодавателите мора да ги држат и да ги намали каматите кои се плаќаат за нив. Банките моментално мора да држат 1 процент задолжителни резерви, главно депозити на клиенти, кај ЕЦБ и да добиваат камата која е еднаква на главната стапка на рефинансирање, моментално 1,25 отсто. Иако промената на тој ангажман не носи никакви правни проблеми, тоа е најмалку ефективно од опциите на ЕЦБ. Удвојувањето на задолжителните резерви, тие кои беа 2 проценти до почетокот на 2012 година би покрило помалку од 16 проценти од неподмирените ултра евтини заеми.
