Директорите на Би-би-си поднесоа оставка по расправијата со Трамп за монтираниот говор

Генералниот директор на Би-би-си (British Broadcasting Corp.), Тим Дејви, поднесе оставка од британскиот јавен сервис по обвинувањата дека медиумот ги довел гледачите во заблуда со изменета верзија на говор на претседателот Доналд Трамп во документарната емисија „Панорама“ минатата година.

Програмата, емитувана во октомври 2024 година, споила делови од говор што Трамп го одржа во Вашингтон на 6 јануари 2021 година, денот на нередите по изборите во зградата на Капитол.

Во документарецот се создаде впечаток дека Трамп ги повикува своите поддржувачи да „одат до Капитол“ и да „се борат како ѓаволи“. Всушност, тој изјавил дека треба да ги „поздрават нашите храбри сенатори и конгресмени и конгресменки“, додека изразот „да се борат како ѓаволи“ (fight like hell) потекнува од сосема друг дел на говорот.

Шефицата на информативната редакција Дебора Тарнес исто така поднесе оставка, а се очекува Би-би-си в понеделник да се извини за погрешно монтираниот прилог.

Во објава на својата платформа Трут соушл (Truth Social), Трамп ги нарече луѓето што поднесуваат оставка од Би-би-си „нечесни лица“ и ги обвини дека се обиделе да влијаат врз претседателските избори во САД. „Ги фатија како го ‘поправаат’ мојот совршен говор“, напиша тој. „Каква страшна работа за демократијата!“

Скандалот избувна минатата недела, откако Мајкл Прескот, поранешен независен советник во комитетот за уредувачки стандарди на Би-би-си, го обвини сервисот за „системска пристрасност“ во известувањето за Трамп, а во јавноста протече интерен меморандум за спорната монтажа на „Панорама“. Тарнес беше меѓу уредниците што тој ги посочи како одговорни.

Оставките доаѓаат по бурна година во која Би-би-си беше критикуван за документарецот за Газа, во кој не било откриено дека главниот соговорник имал поврзаност со Хамас, а неговиот најплатен водител, поранешниот фудбалер Гери Линекер, поднесе оставка поради објави на социјалните мрежи што ги прекршиле правилата за неутралност.

Сето тоа се случува во пресрет на клучните преговори со владата околу финансирањето. Во моментов домаќинствата плаќаат годишна лиценца, но тој модел е доведен во прашање поради порастот на стриминг-платформите. Нови правила треба да стапат во сила од 2027 година, со ревидиран „кралски статут“.

По откритијата од „Панорама“, портпаролката на Белата куќа, Каролин Левит, минатата недела го нарече Би-би-си „сто отсто лажни вести“ и „левичарска пропагандна машина“, која „намерно е нечесна“.

Поранешниот британски премиер Борис Џонсон во напис за „Дејли телеграф“ напиша дека Дејви треба „да ја каже вистината или да си замине“. Во неделата Левит на социјалните мрежи ја прослави неговата оставка со линк до претходните критики и официјалното соопштение на Би-би-си.

Во писмо до вработените, Дејви објасни дека одлуката делумно е поттикната од контроверзиите со „Панорама“. „Иако тоа не е единствената причина, актуелната дебата околу Би-би-си њуз разбирливо придонесе за мојата одлука,“ наведе тој.

Дејви е дел од Би-би-си веќе 20 години и беше назначен за генералeн директор во 2020 година, во времето на премиерот Џонсон. Тој изјави дека неговото заминување „ќе овозможи новиот генерален директор да помогне во обликувањето на следниот статут“.

„Сакам да создадам најдобри услови и простор за нов генерален директор“, рече тој. „Се надевам дека во иднина ќе може да се води разумна, мирна и рационална јавна расправа за следното поглавје на Би-би-си.“

Точниот датум на заминувањето сè уште не е одреден.

Министерката за култура Лиза Ненди му се заблагодари на Дејви за „неговиот придонес во јавниот сервис“ и истакна дека Би-би-си е „една од најважните национални институции“.

„Сега повеќе од кога било се потребни доверливи вести и квалитетна програма – тие се суштински дел од нашиот демократски и културен живот“, додаде таа.

Претседателот на Би-би-си, Самир Шах, изјави дека ова е „тажен ден за Би-би-си“ и го пофали Дејви како „исклучителен генерален директор во изминатите пет години“.

Лидерот на британската реформска партија Најџел Фараж изјави дека постои „огромен културен проблем во Би-би-си“ и дека ова е „последна шанса“ за промени.