.webp){kind=icon}
Овогодинешното издание на „Фриз Лондон“ (Frieze London), еден од најпрестижните саеми за современа уметност, претставува повеќе од 160 галерии од околу 40 земји, додека „Фриз Мастерс“ (Frieze Masters) има 130 галерии.
Иако постои голема загриженост за актуелните светски настани и заканата од економско забавување, првиот ден од саемот имаше изненадувачки голем број посетители. Редиците од неколку стотици тренди облечени ВИП личности нетрпеливо чекаа да се отворат вратите во 11 часот за да влезат во ВИП делот на саемот „Фриз Мастерс“, каде беа изложени дела вредни и до неколку десетици милиони фунти.
Овој ентузијазам не е изненадувачки со оглед на тоа што Лондон е познат по својата концентрација на богати поединци. Според податоците на „Статиста“, градот е домаќин на дури 87 милијардери, што го рангира меѓу петте метрополи со најголема концентрација на милијардери во светот. Лондон е познат и по постигнувањето на највисоките цени за уметнички дела, што беше потврдено и оваа година, особено со рекордната цена за делото на Густав Климт „Dame mit Fächer“ (Дама со обожавател) од 1918 година од 85,3 милиони фунти на аукцијата на Сотби.
Сепак, уметничката сцена во Лондон, исто така, се соочува со предизвици, вклучувајќи сложени процедури за привремен увоз и зголемени вкупни трошоци за организирање настани по излегувањето на Обединетото Кралство од Европската Унија.
„Фриз Лондон“ е основан во 2003 година и е еден од ретките саеми за уметност што се одржаа оваа година во Лондон. Претходно оваа година, „МЦХ Груп“ (MCH Group), сопственик на „Арт Басел“ (Art Basel), го откажа саемот „Матерпајс“ (Materpiece), кој традиционално се одржува во јуни, поради финансиски предизвици. Во исто време, саемот за уметност и антиквитети Олимпија, кој континуирано се организира од 1972 година, исто така ја откажа својата летна изложба во истиот месец. Овие фактори придонесоа за поместување на центарот на гравитација од лондонската уметничка сцена во Париз.
Иако има значително помалку милијардери (49), доминацијата на Париз станува се повеќе и повеќе нагласена преку поконкурентни цени и иновативен пристап за изложување на уметнички дела. Париз+, кој е дел од саемот „Арт Базел“, ги отвора вратите следната недела и станува сериозен конкурент, привлекувајќи домашни и странски колекционери. Исто така, некои од важните аукции на Сотби ќе се одржат во Париз на крајот на октомври. Аукцијата на 300 дела на колекционерката од Манчестер, Полин Карпидас, со дела од некои од најинтересните современи уметници и дизајнери создадени и изложени повеќе од дваесет години на грчкиот остров Хидра, познат по својата енергична уметничка сцена, се очекува да достигне вкупна вредност од 11 милиони евра. Вклучува дела од уметници како Хуан Муњоз, Џонатан Миз, Ричард Принс, Георг Базелиц, Кики Смит и Томас Хаусага.
Помалку еуфорија, непроменети преференции на колекционерите
Теоријата за „ефект на смртта“, според која вредноста на уметничките дела се зголемува откако уметникот ќе престане да создава, се рефлектира во преференциите на колекционерите. Извештаите за продажба на влијателни американски галерии потврдуваат дека вкусот на присутните колекционери го потврдил овој тренд, како што објави колумнистот на „Блумберг“, Џејмс Тарми. Тоа се дела на уметници во средниот и доцниот период од нивната кариера (или дури и на починати уметници). И покрај многуте трансакции на првиот ден од саемот, френетичната атмосфера во која колекционерите буквално трчаа да резервираат дела беше многу помалку изразена отколку во претходните години, вели тој.
Галерија „Тејт Модерн“ /Depositphotos
И покрај тоа, првиот саемски ден не помина без ѕвезди, како поради реткоста на понудените експонати, така и поради високите цени.
Откривањето на редок скелет на младенче тираносаурус рекс претставува значаен и возбудлив момент во палеонтологијата, но и на овогодинешниот саем. T. Rex, кој беше изваден од земјата во процес кој траеше три години, сега бара нов (и поради неговата големина, простран) дом со сопственик кој е подготвен да издвои нешто помалку од 20 милиони фунти. за тоа. Овој редок примерок, изложен од галеријата Дејвид Арон во Лондон, го добил името Чомпер по бебето диносаурус од цртаниот филм „Земјата пред времето". Се проценува дека скелетот е приближно 55 отсто завршен, што го прави вреден ресурс за истражувачите и научниците. Посебно важен факт за колекционерот, черепот на ова младенче е зачуван во над 90 проценти целосна состојба.
„Гагосијан“ објави дека продале колекција на нови слики од Демиен Хирст, чии цени се движат од 450.000 до милион долари по слика.
Посетителите ги гледаат делата на Џексон Полок во Метрополитен музејот на уметност во Њујорк/Depositphotos
Повеќе од 50 години, уметникот Филип Гастон создава слики и цртежи кои ги прикажуваат вознемиреноста на модерното доба. Еден од најпочитуваните апстрактни сликари од 1950-тите и 1960-тите, заедно со Марк Ротко и неговиот пријател од детството, Џексон Полок, се занимаваше со расизмот во Америка и војните во странство. За време на општествените и политичките превирања од доцните 1960-ти, Гастон стана критички настроен кон апстракцијата и почна да произведува големи слики што прикажуваат ликови од стрипови, кои се предмет на масивна ретроспектива што моментално се одржува во галеријата „Тејт Модерн“ (Tate Modern). Два негови цртежи се продадени на саемот за 160 и 490 илјади фунти.
Меѓу делата од претходните периоди кои биле понудени во милиони, најзабележително е раното дело на Рембрант „Слеп Тобит“ од 1628 година, за кое се верува дека е ода на уметникот за неговиот татко кој ослепел при крајот на неговиот живот. Делото го продава швајцарскиот трговец со уметнички дела Дејвид Коетсер по цена од 24 милиони фунти.
