Замислете да се будите со шумот на брановите и поглед кон бескрајнoто синило, на брод што повеќе личи на пловечки хотел отколку на класична јахта. Џакузи, мирис на свежи кроасани и личен батлер, кој ви го носи појадокот на палуба. Добре дојдовте во новата генерација на луксузни доживувања. Сакате да продолжиме?
Во свет погоден од инфлација, геополитички тензии и нестабилни пазари, суперјахтите – најмоќниот статусен симбол – не само што опстануваат туку повторно се во подем. Овие грандиозни пловила, долги над 30 метри, станаа пловечки тврдини за глобалната елита, сè повеќе барани и покрај надворешните потреси.
Скорашен пример за проширување доаѓа од Холандија, каде што „Хесен јахтс“ (Heesen Yachts), производител на луксузни јахти, кој претходно беше во сопственост на руски олигарх, премина во рацете на холандскиот милијардер Лоренс Ласт, магнат во индустријата за амбалажа. Овој потег доаѓа во момент кога пазарот на суперјахти покажува знаци на стабилизација по падот во 2023 година. Лани се продадоа 76 јахти, наспроти 71 претходната година, а вкупната вредност на секторот сега достигнува 10 милијарди евра. Просечна цена за пловила од највисока класа? Над 50 милиони евра.
„Хесен“, кој главно гради бродови по нарачка, минатата година имаше промет од 209 милиони евра
Фото: Chris Ratcliffe/Bloomberg
Луксузните јахти сè почесто влегуваат во светот на ултраексклузивниот туризам. Брендови како ЛВМХ (LVMH) и „Керинг“ (Kering SA), зад кои стојат Бернар Арно и Франсоа Пино, ја предводат оваа (р)еволуција на луксузот на море.
Амбициите на Арно за преземање брендови не го заобиколија ни секторот на јахти. Според италијанските медиуми, лани размислувал за купување на легендарниот италијански бренд „Рива“ (Riva), кој моментално е во сопственост на „Ферети груп“ (Ferretti Group). Основан во 1842 година од Пјетро Рива во Сарнико, Италија, „Рива“ стана синоним за италијански стил и врвна изработка. Откако во 2000 година стана дел од „Ферети“, брендот дополнително го зацврсти својот глобален углед.
Уште во 2008 година, ЛВМХ го презеде холандскиот „Ројал ван Лент“ (Royal Van Lent), познат по своите ексклузивни модели. Истата година инвестициониот разгранок „Капитал“ (L Capital) на ЛВМХ купи 75 отсто од британскиот производител на јахти „Принцес јахтс“ (Princess Yachts), кој во 2023 година му беше продаден на американскиот фонд КПС (KPS Capital Partners), според „Престиж јахтс“ (Prestige Yachts).
Јахтата што сега ја поседува – „Симфони“ (Symphony) – е импресивно луксузно пловило долго 101 метар, изградено токму во бродоградилиштето на „Ројал ван Лент“. Кога беше испорачана во 2015 година, тоа беше најголемата јахта во флотата на „Фидшип“ (Feadship), најпрестижната фирма за изработка на јахти во Холандија. На палубата има приватна резиденција, а до 16 гости може да бидат сместени во осум луксузни кабини. За нив се грижи екипа од 27 члена, подготвени да го исполнат секое нивно барање.
Ваквите јахти и крузери нудат искуства што звучат како сцени од филм: шампањ што непрестајно тече, третмани за лице со дијамантска прашина и патувања скроени по мера на патниците.
Просечната почетна цена, од на пример 14.000 долари неделно за пар, не е за секого – но растечкиот број резервации покажува дека пазарот и тоа како постои. За оние што можат да си го дозволат, ова не е само одмор, туку спектакл, доказ за статус и бегство од реалноста во свет каде што луксузот нема граници. Како ни слободата.
Суперјахтата „Ријана“ цели да стане нов симбол на софистициран одмор во Медитеранот
Фото: Riana Group
Јадранот - новиот епицентар на луксузот
И на Јадранот овој тип на луксуз повеќе не е само тренд – станува стратегиска насока. Во регионот на Јадранот, особено во Црна Гора и Хрватска, луксузниот наутички туризам сè повеќе ги привлекува погледите на инвеститорите, визионерите и светската елита жедна за ексклузивност, но и за автентичност. Се инвестира сè повеќе во марини од висока класа, но и во придружни содржини – од врвни ресторани до услуги и креативни доживувања на суперјахти.
Тој потенцијал го препозна и Роми Хават, меѓународен инвеститор и претприемач, кој изгради кариера препознавајќи таленти и проекти во рана фаза, претворајќи ги во мултимилионски успеси. Неговата компанија „Ријана груп“ (Riana Group), со седиште во Дубаи, годинава планира суперјахтата „Ријана“ (Riana) да стане нов симбол на софистициран одмор на Јадранот.
„Јадранот е вистински скапоцен камен“, вели Хават. „Спектакуларно крајбрежје, богата и разновидна култура и – што е клучно – сè уште е автентичен и не е пренатрупан како одредени делови од Медитеранот“. Во време кога луксузот сè повеќе значи доживување и идентитет, а не само цена, токму таа автентичност станува клучна валута.
Правната рамка за странските инвеститори не е секогаш толку привлечна како што се претставува, според меѓународниот инвеститор Роми Хават
Фото: Riana Group
Но Хават не носи „розови очила“ – напротив. Тој јасно ги идентификува и пречките што го забавуваат развојот: „Инфраструктурата сè уште е во развој, стандардите на услугата варираат, а правната рамка за странски инвеститори не е секогаш толку привлечна како што се претставува“. Сепак, верува дека „со внимателно планирање, паметно лидерство и стратегиско позиционирање, регионот навистина може да стане нов центар на луксузот“.
Неговиот апел е јасен: треба да се фокусираме на целосниот луксузен екосистем. „Обука на кадар, стратегиски брендинг на дестинацијата, паметно планирање – тоа се темелите врз кои се гради долгорочен успех. Црна Гора, Хрватска и Албанија заедно можат да станат нов Азурен Брег. Потенцијалот е огромен, но време е да се размислува како глобален играч“.
Како можат владите да ја обликуваат иднината на луксузниот туризам?
„Кога зборуваме за јадранскиот брег, треба да има повеќе соработка отколку конкуренција“, вели Хават. Во регион што, покрај морето, дели и историја и природни убавини, има смисла да се зборува за заедничка визија наместо за поединечни амбиции. Се разбира, секоја земја ќе сака да се позиционира, да привлече инвестиции и да биде препознаена како следната голема дестинација, но – како што истакнува Хават – „развојот не треба да се сведе само на доведување големи луксузни брендови“.
„Потребно е да се изгради стратегија – не само хотели и марини туку и транспарентни регулативи, вложувања во образование и развој на вештини кај локалното население. Јавните политики, според него, мора да одат подалеку од елаборати и презентации – потребни се конкретни дела. „Вистинската синергија меѓу приватните иницијативи и државната поддршка е тоа што создава вистинска вредност“.
Атрактивноста на јахтите е во тоа што нудат приватност и луксуз, како и слобода
Фото: Riana Group
Зошто суперјахтите се отпорни на кризи?
Хават верува дека одговорот е еднакво психолошки и финансиски. „Јахтите допираат нешто длабоко во човечката природа – потребата за приватност, слобода, чувство на контрола врз сопствениот свет“. Во време кога многу луксузни хотели стануваат само уште една станица во глобалната мрежа на премногу познат луксуз, јахтата сè уште нуди простор што е целосно ваш – физички, емоционално и социјално.
„По пандемијата стана јасно колку е важно да се има свој простор. Луѓето со висока нето-вредност не сакаат повеќе само раскош – тие сакаат флексибилност и можност за избор. Јахтите го нудат токму тоа: луксуз како слобода“.
Еден од клучните фактори е и целната група за која е наменет овој тип луксуз.
Хават истакнува дека доаѓа нов бран богатство – од земји во развој, но и преку генерациско наследство. Она што изненадува е начинот на кој помладите генерации го трошат тоа богатство. „Мислев дека ќе бидат површни“, признава со насмевка, „но сè повеќе ги интересираат квалитетот, автентичноста, влијанието и значењето. Наместо логотипи – избираат занаетчиство, наместо трофеи – избираат искуства“.
И можеби најважното: новата генерација е дигитално писмена и луксузот сè повеќе го гледа низ призма на стил на живот, одржливост и лична поврзаност. „Веќе не станува збор само за предмети. Станува збор за вредности. Луксузот еволуираше – и тоа е навистина возбудливо“.
Персонализацијата е новата мерка за луксуз, според Роми Хават
Фото: Riana Group
Тој предвидува дека технологијата ќе игра клучна улога во обликувањето на иднината на луксузот, овозможувајќи непречено и интуитивно искуство во кое одржливоста ќе биде стандард. „Тоа е ’персонализација со смисла’ – луксуз што има подлабоко значење“, додава Хават. Посебен пресврт во однос на корисниците на услугите Хават гледа во фактот дека станува збор за дигитално писмени генерации што почнуваат да го гледаат луксузот низ сосема нова призма.
Тука настапуваат иновациите во дизајнот на јахтите, особено во однос на одржливоста, што ги прави овие луксузни пловила уште попривлечни. Хават, како основачки член на ГСН (Global Sustainability Network), организација што обединува над 1.300 влијателни личности посветени на постигнување на целите за одржлив развој, уверува дека сите овие елементи се внесени во дизајнот на неговата суперјахта „Ријана“. Тој верува дека одржливоста ќе стане клучна карактеристика на луксузните патувања, а неговата јахта, вели, совршено се вклопува во овој тренд. Јахтата е долга 42 метра и тешка 220 тони, има импресивен опсег од околу 800 наутички милји при просечна брзина од 10 јазли, со ефикасна потрошувачка од околу 75 литри гориво на час, вклучувајќи и работа на генераторите. „Ова е јахта што не само што ги задоволува стандардите на луксузот туку и на полето на одржливоста носи промени во индустријата“, вели Хават.
Покрај четирите обични кабини со кревети со големина „квин сајз“, јахтата „Ријана“ има и двојна кабина, за дадилки, обезбедување, помошен персонал или неочекувани гости
Фото: Riana Group
Луксуз за локалните заедници и одржлив туризам
„Ријана“ се вбројува меѓу 30 проценти од најдолгите јахти во светот, што ја прави конкурентна речиси во споредба со секое друго пловило од својата класа. Нуди совршен баланс помеѓу брзина, ефикасност, комфор, луксуз и пространост. Со простории за оброци и забава, вклучувајќи салон, бар и трпезарија за до десет лица, и сместувачки капацитет за осум гости, нашиот соговорник очекува одлична сезона на пловење летово и најавува и добра забава. Оваа суперјахта може да прими и до 80 лица, што ја прави идеално место за прослави и дневни крстосувања кога станува збор за поголеми групи.
Бидејќи е и филантроп (директор е на организацијата „Фудбал за мир“ под покровителство на принцот Вилијам од Велс и член на советодавниот одбор на њујоршката хуманитарна платформа „Чариди“, која годишно собира повеќе од 500 милиони долари за акредитирани невладини организации), на Хават овој проект му е од особено значење и поради локалните заедници во земјите во кои ќе оперира „Ријана“. Тој истакнува дека ваквите проекти може да имаат огромно позитивно влијание врз локалното население.
„Луксузот понекогаш им користи само на мала група луѓе, но ако се развива внимателно – користејќи локални доставувачи, вклучувајќи локални развивачи и занаетчии, вложувајќи во образование и инфраструктура – тоа може значително да го унапреди целиот регион“, додава тој.
Додека лично ги надгледува последните детали од дотерувањето на неговата суперјахта пред да биде пуштена на вода во марината Порто Монтенегро, Хават со очигледен ентузијазам и верба во иднината на луксузот на нашиот брег заклучува:
„Верувам дека Јадранот има можност да покаже дека луксузот и локалните заедници можат да растат заедно“.
Цената за наем на суперјахтата „Ријана“ се движи од 8.000 до 12.000 евра дневно, од 60.000 до 82.000 евра неделно и од 260.000 до 350.000 евра месечно, во зависност од сезоната.
Ново ниво на луксуз наскоро на јадранскиот брег
Фото: Riana Group
.webp){kind=icon}
