.webp){kind=icon}
Од почетокот на годината избришани се 143 транспортни фирми од евиденцијата на Централниот регистар. Со ова темпо на бришење многу брзо ќе биде надмината ланската бројка кога од регистарот биле избришани 173 камионџии кои превезувале стока за цела година.
Анализирано по региони, најлоша е состојбата во полошкиот регион каде од почетокот на оваа година од Регистарот се избришани 13 фирми. Лани за цела година бројката изнесувала пет.
Од Асоцијацијата на транспортери МАКАМ - ТРАНС велат дека состојбата од транспортот е лоша од стратот на корона кризата заради затворањето на границите. Но, од есента минатата година дополнително се влоши заради високите цени на нафтата.
„Масло на огонот“ дотураат фиксните договори кои ги склучуваат фирмите и кои важат и до една година. Од овој горлив проблем засегнати се сите, но најмногу автобуските превозници кои работат со превоз на ученици или вработените.
„Загубите по овој основ во моментов изнеусваат и до 70 отсто. Еве конкретен пример, автобуски превозник има склучен договор со АРМ во февруари годинава кога цената на дизелот изнесуваше нешто над 70 денари за литар. Во јуни цената надмина 100 денари. Се обидуваме да интервенираме во договорот, разговараме со Министертсвто за одбрана, но тешко одат преговорите“, вели за Bloomberg Adria, Горан Трпковски од Здружението на автобуски превозници.
Транспортерите во Европа добиваат субвенции
Македонските транспортери не се конкурентни споредено со нивните колеги од регионот затоа што плаќаат нафта по речиси иста цена, но не добиваат поврат на акцизата, ниту некакви субвенции на литар гориво. Цената на горивото учествува со 40 до 60 отсто во вкупните трошоци.
„Скоро во сите држави членки на ЕУ , Србија и Црна Гора има одредби во законот за акцизи за враќање на дел од акциза за комерцијални превози , со што малопродажната цена на горивото се намалува, односно се враќаат дел од средствата на превозниците по принципот на пресметка на ДДВ и воспоставен реципроцитет со другите држави. Што значи дека не може да се прави споредба на малопродажните цени на горивото во нашата држава со цените во други држави ако станува збор за комерцијален превоз. Мерките кај поедини влади во државите се различни: од замрзнување на цените на горивата, па и спроведување на субвенции по литар на гориво“, вели за Bloomberg adria, Биљана Муратовска, претседател на Асицијацијата на транспортери МАКАМ - ТРАНС.
Bloomberg Adria
Во услови на високи цени на горивото и другите давачки, македонските транспортери се воздржуваат од инвестиции. Тоа резултира со стар возен парк кој ја загадува животната средина. Бројките покажуваат дека во 2009 во земјава имало 7.500 влечни возила, а заклулно со втората половина на јуни евидентирани се 15.599 возила што значи раст од 108 отсто. Возилата со највисок еколошки стандард, ЕУРО 6, почнаа да се продаваат од 2013 години, но земјава тука има неповолна структура.
„Тоа е резултат на лошата политика за стимулација на обнова на возниот парк со што би се почитувала и зелената агенда , односно зачувување на животната средина и зголемена безбедност во сообраќајот“, вели Муратовска.
Се намалува бројот на работници во транспортот
И податоците на државната статистика го потврдуваат влошувањето на состојбата. Во целиот сектор „транспорт“ (кој го вклучува товарниот, патничкиот копнен превоз, железничкиот превоз и воздухопловството) во периодот од октомври до декември лани имало 32.903 приватни фирми со 40.994 вработени. Во првото тромесечие годинава, бројот на фирми паднал на 26.626, а бројот на вработени на 33.120.
Очекувањата на МАКАМ - ТРАНС се дека состојбата ќе се влоши во вториот квартал. Имено, од стартот на јуни престанаа да важат антикризните мерки на Владата со кои дизелот се продаваше со ДДВ од 10, наместо 18 отсто. Во текот на јуни, по укинувањето на мерките, цената на дизелот се зголеми за над 20 денари по литар. Камионџиите бараат итни мерки од власта за спас на секторот.
