.webp){kind=icon}
Факултетот за информатички науки и компјутерско инженерство (ФИНКИ) од септември студентската пракса ќе ја изведува по нова програма. За разлика од сега, од следната академска година студентите ќе можат праксата да ја извршуваат само во компании што склучиле договор со ФИНКИ, а притоа договорот подразбира дека компаниите платиле односно му донирале на факултетот.
Во завршните одредби на правилникот за засновање годишен партнерски пакет со ФИНКИ се наведува дека по 30 септември годинава сите претходни меморандуми за соработка се ставаат надвор од сила и дека сите документи што произлегуваат од нив се правно необврзувачки.
Тоа значи дека за да биде признаена задолжителната пракса на студентот, тој треба да одбере компанија што избрала некој од пакетите за партнерство, односно таа што платила. Првиот пакет чини 500 евра годишно и ФИНКИ ќе склучи неограничен број такви договори. Вториот, сребрен пакет, чини 2.000 евра годишно, а факултетската управа предвидува 10 такви партнерства. Златниот пакет чини 8.000 евра годишно и планирани се осум такви пакети. Најскап е премиум пакетот, кој чини 20.000 евра годишно, а предвиден е само еден таков договор за една академска година.
Факултетот, како што се наведува во правилникот, се обврзува дека средствата собрани по основ на програмата за партнерство „ќе ги користи за набавка на опрема и лиценци и софтвер што е потребен за студентите на факултетот и за подобрување на условите за студирање“.
Што ако сите факултети направат такви ценовници?
Одлуката на ФИНКИ праксата да се изведува само во компании што ќе се претплатат склучувајќи договор за партнерство со факултетот наиде на бурни реакции.
Петар Ниновски, основач на „Бреинстер некст колеџ“ и извршен директор на „Бреинстер“, во изјава на „Блумберг Адрија“ вели дека има многу причини зошто постапката на ФИНКИ е погрешна. Но главно е тоа што промената се прави во текот на студирањето. Според него, тоа не е етички, затоа што студентите и родителите треба да бидат информирани пред почетокот на студиите.
„Можеби студентите се запишале на факултетот поради можностите за пракса. Можеби нивните родители влијаеле на одлуката на студентите токму поради истата причина“, вели Ниновски.
Петар Ниновски, основач на „Бреинстер некст колеџ“ и извршен директор на „Бреинстер“/Блумберг Адрија
Друг проблем е можноста по потегот на ФИНКИ да тргнат и другите факултети. Во таква ситуација, први жртви ќе бидат токму студентите, затоа што на компаниите повеќе ќе им се исплати да земат искусни таленти наместо студенти.
„Замислете што ќе се случи доколку 10 други факултети го направат истото тоа. Компаниите ќе треба годишно да одвојуваат 5.000 евра за да земат студенти на пракса. Конкретно за ФИНКИ, замислете да се претплатат само 10-20 компании. Тоа значи дека годишно би имало можност за 50-70 студенти. Па и 100 студенти да се. На ФИНКИ има илјадници студенти“, вели Ниновски. Тој смета дека обврска на факултетите е да ѝ помагаат на индустријата да дојде до таленти, а на студентите да дојдат до работни позиции и пракса.
„Зошто да не му ја уважиме уредно поминатата пракса на студентот во компанија што нема платено годишна претплата на ФИНКИ? На крајот на краиштата, ФИНКИ е јавен универзитет, финансиран од буџетот на државата, кој пак се полни од страна на даноците што во голем дел ги исплаќаат компаниите. Дали овој тип на давачка кон компаниите не значи еден вид двојно оданочување на компаниите или дополнителен данок на таленти воведен од јавна институција што се финансира преку даноците што ги плаќаме сите“, вели тој и очекува многу брзо ФИНКИ да ја повлече одлуката.
ФИНКИ: Целта на правилникот е студентите да добијат подобри услови
Деканот на ФИНКИ, Боро Јакимовски, во изјава за „Блумберг Адрија“ вели дека факултетот не ги редефинира правилата, туку воведува нова програма за партнерства со индустријата, по теркот на светски познатите универзитети. Тој реакциите во јавноста ги оценува како несериозни и тенденциозни и наведува дека одлуката е донесена по средбите што управата на ФИНКИ ги имала со голем број ИТ-компании.
„И ниту една не го отвори ова прашање, туку сите ја поздравија иницијативата и се подготвени за поддршка на факултетот на секој план. Факултетот претставува екосистем во кој треба да учествуваме сите. Ова гледајте го како почеток на нешто поголемо“, вели Јакимовски.
Според него, со новата програма нема да се ограничи можноста на студентите за избор, туку тој сега ќе биде насочен и контролиран, со што студентите ќе имаат само зголемен квалитет.
„Изминатите години факултетот имаше потпишано голем број меморандуми за соработка, чија основа беше спроведување на праксата. За жал, на некои од студентите што изведуваа пракса во одредени компании истата таа не им беше признаена или не добиваа повратни документи во согласност со процедурата за пракси на факултетот. Во согласност со процедурата за пракса, секоја пракса ја прегледува и одобрува задолжен професор. Професорите што се задолжени да ги проверуваат праксите константно укажуваа на недостатоците“, вели Јакимовски.
Боро Јакимовски, декан на ФИНКИ/ Приватна архива
Во согласност со новите правила, партнерствата со стартап-компании, невладини организации и јавни институции и натаму ќе бидат бесплатни.
Новиот начин на работа ќе создаде можности факултетот да ги продолжи многубројните активности, а со тоа да ги зголеми можностите за напредок на студентите.
„Факултетот во моментов вложува приближно 50.000 евра годишно од своите средства за поддршка на студентите преку ослободување од партиципација на четириесетина наградени студенти, намалување на партиципацијата за 50 отсто на околу 200 студенти што се од ранливи категории или деца на самохрани родители и ги поддржува натпреварите по информатика во основно, средно и високо образование. Во рамки на тие средства ги поддржуваме студентите при учество на многубројните настани во нивна организација на локално и меѓународно ниво. Сметам дека заедно, со поддршката од компаниите, ќе успееме да постигнеме многу повеќе“, објаснува деканот на ФИНКИ.
Одлуката на управата на факултетот е поддржана од студентското собрание кое е вклучено во носењето на сите одлуки на факултетот.
„Ние бевме согласни со оваа одлука и сметаме дека воопшто нема да бидат погодени студентите од овие партнерства, напротив, тие средства коишто се симболични за голем дел од ИТ фирмите (да не речам сите), ќе бидат наменети за подобро финансирање на туторите, за финансирање настани коишто токму ние студентите ги поддржуваме и уште многу бенефити што драстично би го зголемиле квалитетот на студирањето и вмрежувањето на студентите“, вели во изјава за „Блумберг Адрија“, Александар Ристоски, претседател на Студентското собрание на ФИНКИ.
Александар Ристоски, претседател на студентското собрание на ФИНКИ/Приватна архива
Зошто е важна праксата?
Врз основа за Законот за високо образование, од септември 2011 година во важност е правилникот за начинот и условите за организирање практична настава за студентите донесен од Министерството за образование и наука (МОН). Во согласност со правилникот, праксата е задолжителна и не може да трае помалку од 30 дена (20 работни дена). Студентот за време на праксата не смее да работи подолго од осум часа дневно.
Експертите велат дека праксата е од исклучително значење за студентите затоа што преку неа тие имаат можност знаењето добиено во училница да го применат во реални ситуации, што може да биде од непроценливо искуство. Понатаму, преку пракса студентите можат да го потврдат својот интерес за одбраната кариера пред целосно да се посветат на неа.
„Освен специфичните технички вештини поврзани со одредена област, практиките помагаат во развивање меки вештини, како комуникација, тимска работа и решавање проблеми. Тие вештини се критични за секоја работа и се високо ценети кај работодавците“, објаснува Ниновски.
Преку праксата студентите се запознаваат со професионалци од индустријата, градат мрежа што може да биде многу важна при идното вработување, го зајакнуваат своето си-ви, а многу често добиваат и понуда за работа по дипломирањето токму од таа компанија.
