.webp){kind=icon}
Додека Европската Унија со зголемен интензитет ја воспоставува деловната и правна рамка во контекст на ЕСГ-усогласувањето, во Македонија отсуствува јасна регулатива во која ќе бидат дефинирани обврските и одговорностите на сите заинтересирани страни, што е една од причините за бавното имплементирање и приспособување на бизнис-секторот кога станува збор за известувањето за имплементација на ЕСГ-стандардите.
Иако македонската берза пред неколку години го имаше првиот обид за воведување на нефинансиското известување во рамките на ЕСГ, со објавување на кодексот за корпоративно управување за котираните друштва, сепак, во однос на трендовите во ЕУ, овој кодекс е само еден мал чекор напред во поглед на прифаќање на „новата реалност“ за работењето на бизнис-секторот.
„Кај нас ова прашање се наметнува единствено со кодексот за корпоративно управување на берзата. Тоа се први чекори да се стави некаква рамка во која компаниите би требало да известуваат за ЕСГ-фактори. Сепак, ова е релативно ново за повеќето компании, особено за оние што не настапуваат на странски пазари, и потребно е трпение за имплементација на овој сет мерки. Што се однесува на регулатива, нашите компании се значајно помали од европските што соодветно известуваат по овие насоки, така што секогаш кога ќе се размислува овие директиви од ЕУ да се пресликаат во домашното законодавство, потребно е да се направат консултации со сите директно и индиректно засегнати страни за да се види како може да се имплементира таа регулатива, колкави ќе бидат трошоците и каква поддршка ќе биде неопходна за компаниите. Но, покрај регулација, потребно е и да се издигне свеста и да се едуцираат компаниите за важноста од овие прашања“, вели Стефан Ристовски, истражувач од Институтот за европска политика (ЕПИ).
Bloomberg Adria
Во услови кога ЕСГ-факторите станаа клучни за привлекување инвестиции, оние што нема да се приспособат на новите „правила на игра“ ќе се соочат со загрозување на нивната конкурентност на домашните и странските пазари, ризикувајќи да бидат да бидат исфрлени од синџирот на снабдување.
„Европската Унија во 2014 година за првпат донесе директива за нефинансиско известување, која од годинава се дополнува со директива за корпоративно известување за одржливост. Со тоа се бара сè поголем обем на информации и подобро регулирање на правилата, кои не се однесуваат само на компаниите туку и на нивниот вредносен синџир, што значи дека компаниите треба да се погрижат дека стандардите ги исполнуваат не само тие туку и нивните доставувачи. Ова е важно за компаниите кај нас што би сакале да се приклучат во вредносните синџири со европските компании, бидејќи и без регулатива кај нас тие ќе бидат принудени да исполнуваат некакви стандарди што ги наметнуваат нивните купувачи“, вели Ристовски.
Тој додава и дека во поглед на известување на ЕСГ-стандардите важно е објавените податоци да се реални со конкретни планови и остварени резултати, наспроти декларативни заложби.
„Нашето истражување за тоа како се имплементираат насоките издадени од берзата покажа дека мал број компании известуваат за ЕСГ-прашањата и обезбедуваат делумни податоци. Една третина од компаниите ги обелоденуваат своите планови за тоа како планираат да менаџираат со овие проблеми и нивните механизми, но ретко гледаме објавување резултати од спроведувањето на тие политики. Компанијата кажува на пример дека ќе преземе нешто за намалување на загадувањето на воздухот, почвата итн., но не може да се видат конкретни податоци за резултатите од тие планови. Декларативни заложби гледаме, но релевантни податоци за успехот и ефектот од политиките – многу помалку“, вели Ристовски.
