.webp){kind=icon}
Во земјите членки на ЕУ во просек во извршната власт повеќе од 30 отсто се жени. Македонија е далеку зад оваа статистика, но сепак три жени во Владата раководат со клучни ресори, финансии, образование и новоформираното Министерство за енергетика. Токму Сања Божиновска, министерка за енергетика, рударство и минерални суровини, смета дека системските бариери се главна пречка за повеќе жени на одлучувачки позиции.
„Македонија може да се пофали со голем број високообразовани жени ако ги споредиме со мажите, па оттука прашањето на недоволно учество не е поврзано со недостигот од амбиција или образовна квалификација, тука сметам дека жените се соочуваат со системски бариери и постојано обесхрабрување од професионалната сфера. Понатаму, начинот на кој се третираат политичарките, односно тука имаме голем број сексистички коментари што се упатуваат на адреса на политичарките, мизогини наративи и навредливи портретирања“, вели Божиновска.
Улогата на политичките партии е пресудна за поголем број жени на политичката сцена.
Сања Божиновска (ТВ-гостување)
Bloomberg Adria
„Во Македонија од 2002 година се воведени квотите и оттогаш има голем напредок. На пример, во парламентот е значително зголемена застапеноста на жената, меѓутоа во извршната власт, за жал, бројката од три министерки во сегашната власт е многу мала. Што се однесува на заменик-министерките, таму се пет и затоа треба да се трудиме таа бројка да се зголеми“, вели Божиновска.
Таа додава дека квотите може да бидат решение во одреден период.
„Додека не стекнеме менталитет како Скандинавија, за почеток можеби е подобро да имаме квоти и во Законот за влада, бидејќи навистина процентот три од 20 министри е многу мал и не верувам дека не може да се најде жена со адекватно образование и степен на професионализам како што имаат и мажите во Македонија. Можеби не за сите позиции, меѓутоа за голем број постојат“, вели Божиновска.
Таа смета дека концептот за родова еднаквост треба да стане мејнстрим во политиката.
„Треба да имаме заеднички напори за да се охрабрат жените. Тоа треба да почне од образованието. Не треба да постои никаква поделба на машки и женски професии и треба да се работи на едукација. На пример, во Скандинавија нема никакви квоти и тоа е степенот на менталитет. Во Франција, пак, бил воведен 'зипер систем', тоа значи систем на вертикален квалитет, што значи да има наизменичнo мажи и жени. Тој дал одлични резултати а 'зипер системот' е препорака од Советот на Европа во Македонија од пред дваесетина години. Па, мислам дека можеби е дојдено време тоа да се употреби и кај нас“, вели Божиновска.
Жените во енергетиката
Божиновска посочува дека во 2004 година, кога стартувала со работа во енергетскиот сектор, бројот на жени бил доста мал.
„На сите конференции каде што присуствував, повеќе од 80 отсто беа мажи. Во тоа време во Грција имаше жени на извршни позиции, а со текот на времето веќе гледам дека на пример во Србија минатата министерка за енергетика беше жена, а и сега имаат жена министер. Меѓутоа тој степен на застапеност на жените генерално на Балканот е мал и мислам дека може да се зголеми со едукација, со охрабрување на жените“, вели Божиновска.
Таа додава дека е важно да постојат поширока политичка волја и општествен консензус за подобри резултати.
„На пример, во енергетиката на првите челни позиции секогаш биле мажи. Се надевам дека еден ден тоа ќе се промени. Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини го даваме како пример. Но тука се МЕПСО, ЕСМ, Регулаторната комисија за енергетика, каде што досега на директорските позиции се мажи и сигурна сум и убедена дека постои жена што би можела да ја извршува функцијата еднакво добро и успешно како и маж“, заклучува Божиновска.
