Луксузните одморалишта нудат рехабилитациски засолништа за лекување на нашата најсовремена болест: прегореноста.
Онесвестување на 36.000 стапки (10.972 метри) било повик за будење за Џени Грахам. Деловната жена, вработена во мултимилионската компанија „Квинтесеншели“ (Quintessentially) од Лондон, извесно време се борела со несоница и стомачни проблеми, но тоа го сметала за типичен стрес. „Само се туркав и туркав следејќи ги моите амбиции“, вели таа сега. Но кога се разбудила во прегратките на странец некаде над Централна Америка, ја сфатила сериозноста на проблемот.
Лекарите, вклучувајќи и невролог, на крајот го потврдиле тоа. Анализата на крвта, ЕЕГ и стрес-тестот на надбубрежните жлезди поддржале една дијагноза: нејзиното тело прегорело. Кортизолот, хормонот на стресот, бил во пораст - поради што трајно достигнал 11. Тоа било моментот што ѝ го променил животот и ја поставил на сосема нов пат во кариерата. Оваа 38-годишничка во мај, заедно со коосновачката Џени Морис, го отвори „домот“ „Дип рест“ (анг. Deep Rest - длабок одмор), како прво од серијата планирани одморалишта чија цел - строго - е лекување луѓе што страдаат од специфични симптоми на прегореност.
Тоа е потенцијално профитабилна област. Стапките на прегореност од работа, од пандемијата до денес, го достигнаа врвот на сите времиња: повеќе од три четвртини од вработените во март 2022 година рекле за „Делоит“ (Deloitte) дека страдаат од синдром на прегореност, а половина рекле дека често се чувствуваат исцрпено на крајот од денот - и физички и психички. Очекувајте тој број да се зголеми: извештајот на компанијата „Афлак“ (Aflac), под називот „Воркфорсес рипорт“ за 2022-2023 година, открива дека педесет и девет проценти од Американците чувствуваат „умерена прегореност“, што е седум проценти повеќе отколку во 2021 година. Светската здравствена организација ја препозна оваа состојба како здравствен проблем - од 2019 година, поддржана од студии што покажуваат дека прегореноста на работното место предизвикува физички симптоми во телото, вклучувајќи и зголемена амигдала, ментален и општ стрес.
Мајкл Лејтер, коавтор на книгата „Предизвикот за исцрпеност“ („The Burnout Challenge“), го проучува овој феномен повеќе од четири децении. Со колешката Кристина Маслач, тој го развил „Маслач брнаут инвертри“ (инструмент за процена на синдромот на прегореност), кој ги бодира субјектите според три метрики: исцрпеност, негативност на работа и намален ефект. „Прегореноста е оваа егзистенцијална криза: Кој сум јас? Каков е мојот однос спрема светот, а особено спрема работата?“, вели Лајтер. Промената во начинот на работа го истакна проблемот: работата оддома може подобро да се опише како WFH 24/7. „Кризата во односот меѓу луѓето и нивната работа е она што навистина турка во прегореност“, вели тој.
Не е ни чудо што неколку добро воспоставени, врвни угостителски брендови нудат третмани што се специјално наменети за менаџерите што страдаат од истите симптоми - наречете го тоа отстранување на „белите јаки“. „Ша велнес“ (Sha Wellness), луксузна интегрирана медицинска клиника што постои веќе 15 години во Аликанте, Шпанија, во март ја отвори наменската програма на „Лидерски перформанси“ (Leader's Performance), која ја комбинира конвенционалната медицина (давање совети за исхрана, електрокардиограм, когнитивни тестови, суплементација на хормони) со комплементарни терапии (дишење, биоенергетски процени, озонска терапија). Досега триесетина врвни менаџери се пријавиле на седумдневната програма, чија почетна цена е 6.800 евра (418.000 денари), со цел да ја подобрат работната ефикасност, со зачувување на менталното и физичкото здравје.
За оние што имаат повеќе време (и пари) на располагање, одморалиштето „Сенсеи ланаи“ (Sensei Lana'i), на полуприватниот хавајски остров на милијардерот Лари Елисон, нуди триесетдневен саботен пакет, мегаголема верзија на својата сосема нова програма „Одмор и закрепнување“ (Rest & Recovery) во траење од пет ноќи. Термографското снимање ги придвижува работите со мапирање на телото за да се забележат асиметрии, мускулен стрес и болни точки за да се обезбедат информации за приспособен тренинг и масажа. Тука има и вежби, очи в очи, медитации за свесност и прошетки во стилот на шинрин-јоку (капење во шумски воздух што се користи во Јапонија). Цена: 25.000 долари (1,4 милион денари) по лице.
Изворните клиники за третман на „прегореноста“ - т.е. висококвалитетните институции за рехабилитација, кога терминот беше корисен лист од смоква што го користеа новинарите за познатите личности што се однесуваат лошо - сега го лекуваат вистинскиот проблем. Институцијата за рехабилитација „Истана“ (Istana) забележала пораст на бројот на приеми во своите центри на Бали, Барбадос и Ибица. Во овие институции тимовите за психотерапија и медицина користат елементи на физичка благосостојба (приспособена исхрана, масажи, јога) за да ја издигнат ефикасноста на највисоко ниво. Програмите за терапија, со помош на психоделика, почнуваат во мај, приклучувајќи им се на модалитети како што се уметничка терапија и десензибилизација и репроцесирање со помош на движењето на очите, во кои анксиозноста може повторно да се кодира во мозокот.
Основачот на институцијата „Истана“, Иан Рос-Смит, вели дека порастот првпат станал очигледен приближно девет месеци по почетокот на пандемијата, а бројот на случаите на прегореност - честопати во комбинација со депресија, ПТСН, зависност и други проблеми - се зголемил за шест отсто од март 2020 година. „Работев за слична институција во Австралија од 2012 до 2018 година и немавме ниту еден прием поради прегореност“, вели тој. Комбинацијата на екстремни работни навики, трауми предизвикани од пандемијата и секојдневна употреба на супстанции ги потресе луѓето со висок степен на ефикасност, особено поради стресот во заднина од постојано вклучените уреди и посетувањето на социјалните мрежи.
Истиот тренд на раст на пријавувањата е очигледен и во другите ексклузивни институции за рехабилитација, како што е „Куснахт практис“ (Kusnacht Practice) во Швајцарија, каде што неделен престој може да чини дури 119.000 швајцарски франци (7,5 милиони денари) и синџирот клиники „Баланс“ (Цирих, Мајорка, Лондон), во кои се користат магнетни техники или техники слични на електрошок за да се направи обид да се преуреди исцрпениот ум.
Секако, неопходен услов за прегореност е да немате време да се пријавите во клиника или да посетите одморалиште. Хотелот „Рафлс Лондон“ со пет ѕвезди, кој наскоро ќе биде отворен во старата Воена канцеларија (The OWO), го ангажира познатиот тренер Хари Џејмсон за да ги приспособи спортските објекти на хотелот со краткорочни исправки. Тој е професионалец кога станува збор за луѓето што се „превработени и недоволно закрепнати и кои го исцедиле сунѓерот“. (Еден од поранешните клиенти: поранешниот британски премиер Борис Џонсон.)
По цена од 250 фунти (17.707 денари) на час, тој ќе извлекува податоци од уредите на клиентите од Вооп, Епл воч, Фитбит и други за да ја искористи нивната претходна ефикасност - или недостиг од неа - за приспособување на рутината за исфрлање на прегореноста. На пример, лице што доаѓа со симптоми на нарушен биоритам и црвени очи може да подлежи на вежби за свесност, а не на тренинг во стилот на камп за обука.
„Не сакаме веќе исцрпените адренализирани луѓе да станат уште поисцрпени и поадренализирани затоа што чувствуваат дека мора да работат“, вели Џејмсон. Клучот за повторно придвижување е борбата против нашите алфа-инстинкти на прекумерна работа или, во најмала рака, погрешното чувство на вина поради одземањето на слободното време.
Стресот, на крајот на краиштата, е структуриран, така што решението за ослободување од него со престој во хотел - без разлика дали со денови, недели или месеци - може да биде како ставање фластер на дупка од куршум. Во истражувањето на Американското психолошко здружение (анг. American Psychological Association), во кое биле вклучени 1.500 вработени, спроведено во 2018 година, две третини изјавиле дека придобивките од нивниот одмор за менталното здравје исчезнале за неколку дена.
„Ништо не се менува кога ќе се вратите, и тоа е во ред, бидејќи на сите ни треба одмор“, вели психијатарот Пуја Лакшмин од Остин, авторка на новата книга „Вистинска грижа за себе“ („Real Self-Care“). Но прегореноста е системски проблем, кој бара и промени во животот и долги прошетки во шума. „Не можете да медитирате за да излезете од четириесетчасовната работна недела без грижа за децата“, вели таа.
Развивањето алатки за напредување, а не само земање слободно време, е еден од начините на кои многу од овие програми се моделирани врз основа на рехабилитацијата од дрога. „Сè е одлучено за вас, а вие го имате ова структурирано регулирано време кога не морате да донесувате никакви одлуки“, вели Лакшмин. Тоа овозможува простор да заздравите и - откако ќе го направите првиот чекор за учество во програмата - да направите трајни промени за иднината. За Џени Греам, коосновачка на „домот“ „Дип рест“, тоа значело целосно откажување од својот џетсет-живот. Таа ја напуштила својата корпоративна работа две недели откако отишла во градот Тулум, Мексико.
„Ја следев мојата интуиција. Немав план Б“, се присетува таа. „Никогаш не сум спиела толку многу“. Таа поминала една година во Тулум, ослободувајќи се од притисокот. „Мојата ’работа’ таму беше одморање и битисување - тоа е многу тешко да се репрограмира од начин на живот со постојано движење, бидејќи се појавуваат многу потиснати работи“. Вложував во себе и уживав во луксузот на вистинското исклучување“. Таму на плажа ја запознала Морис.
Кога закрепнала, Греам се преселила во Шпанија и го купила имотот што наскоро ќе го отвори како прва локација на одморалиштето „Дип рест: Каса аморос“. Имотот стар 300 години, со пет спални соби, во Коста Бланка, може да се изнајми во целост за едно ВИП-нурнување од 10.000 евра (616.000 денари) со тренер што живее во куќата и кој спроведува различни вежби за избегнување на прегореноста; групите можат да платат 6.500 евра (400.500 денари) неделно за соби, со приспособени програми со доплата. Понудите се движат од езотерични, како што е лекување со звук, до попрактични.
Советувањето што го нуди Греам го нарекла „Возвишен тренинг“ (анг. Elevation Coaching); замислено е да биде комбинација од животен тренинг и свесност, со доза на позитивно размислување. „Станува збор за инструмент што им помага на луѓето да се свртат кон себе и да ја издигнат својата состојба - физичка, емоционална - својата приказна или уверувања и навики и своите стратегии, така што ќе можат подобро да се справат со предизвиците и пречките.
„Дип рест“ исто така нуди и структурирани привремени програми, вклучувајќи шестдневна програма на планината Шаста, Калифорнија, во јуни, а се планира и одржување настани на јахти во Хрватска оваа есен.
„Не сакам да го користам зборот ’засолниште’ - ние сме бренд за обнова“, вели Греам. „Дип рест“ ќе понуди одмор против активноста. „Луѓето мислат дека одморот е лежење на лежалка, но не можете да се одморите ако си играте на телефонот. За навистина да се одморите, треба да го отстраните стимулот“.
ВРВНИ БАЊИ ЗА ЛЕКУВАЊЕ ОД ПРЕГОРЕНОСТ
„ША ВЕЛНЕС“, ШПАНИЈА
Новата програма „Лидерски перформанси“ (Leader’s Performance)ги комбинира научната и холистичката медицина за преоптоварените менаџери дополнително да го подобрат својот живот. Седум дена во бањата во Аликанте (и нејзината идна локација во Мексико) вклучува сè - од часови во Академијата за здрав живот (Healthy Living Academy) до сесии со физикална терапија, работа со дишењето и лекување со инфрацрвени зраци и кардиолошки прегледи. Цена: 6.800 евра (419 илјади денари)
„ГВИНГАНА ЛАЈФСТАЈЛ РИТРИТ“, АВСТРАЛИЈА
Покрај тоа што е во косопственост на Хју Џекмен, ова одморалиште во долината Талебуџера во Квинсленд е познато по своите бескомпромисни детоксикации во текот на цела седмица. Ограниченото мени богато со зеленчук (не помислувајте да земете дополнително овошје од теренот) се комбинира со интензивни масажи и медитативно одење низ лавиринтот за борба против стресот. Цена: 8.150 долари (464 илјади денари) за вила
„СЕНСЕИ ЛАНАИ“, ОДМОРАЛИШТЕ „ФОР СИЗНС“, ХАВАИ
Секој што ќе се пријави за ова триесетдневно здивнување од напорот добива личен тренер, еден на еден, кој ќе биде негов водич низ процесот, осмислувајќи посебна програма што е претходно приспособена на специфичните потреби, од внимателност до ресетирање на навиките за исхрана. Активностите може да вклучуваат капење во шумски воздух, зиплајн, едрење или нуркање. Цена: 25.000 долари (1,4 милион денари)
„БРЕНЕРС ПАРК-ХОТЕЛ ЕНД СПА“, ШВАЈЦАРИЈА
Во историскиот град на здравјето Баден-Баден, д-р Хари Кениг го води холистичкиот пакет „Оживување“ (Revive) во траење од 14 ноќи во луксузниот спа-центар „Вила Стефани“. Околу шеесет и пет одделни третмани се движат од активно ослободување на фасцијата до длабоко опуштање преку остеопатија и хипоксичен (висински) тренинг за зголемување на енергијата. Цена: 16.810 долари (958 илјади денари), без сместување