Време е за промена

„Грубел Форси“ (Greubel Forsey) сака да ги постави своите уникатни часовници на повеќе зглобови. Тоа не е најлесната работа за швајцарскиот бренд, кој е навикнат да произведува помалку од 110 часовници годишно. Неговите огромни извонредни механички чуда се опремени со прецизна рачна изработка и може да чинат дури еден милион швајцарски франци (1.037.367 евра).

Сепак, овој производител на часовници започна кампања за масовно производство на примероци по поприфатливи цени за да привлече клиенти. Неговите стари клиенти се посветена група на колекционери на часовници со исклучително висока нето-вредност, кои едноставно не се доволни за да се одржи вистински раст. Се покажа дека и производството на голем број поевтини часовници можеби е неодржливо.

„Грубел Форси“ воведе нова стратегија за време на првиот бран на пандемијата во 2020 година, кога продажбата и производството речиси престанаа. Тогаш на компанијата ѝ се приклучи извршниот директор Антонио Калче. Во тоа време „Грубел Форси“ имал околу 95 вработени или речиси еден по часовник, а просечната цена по примерок била околу 500 илјади франци (518.683 евра). „Ришемон“ (Richemont), швајцарскиот луксузен конгломерат што ги поседува „Картие“, „Ван Клиф и Арпелс“ (Van Cleef & Arpels) и „Вашерон Константин“ (Vacheron Constantin), сè уште имаше 20 отсто удел во брендот што го купи во 2006 година.

Инвестицијата, која дојде само една година откако производителите на часовници Роберт Грубел и Стивен Форси ја основаа фирмата, покажа колку нивниот проект е важен за индустријата. Грубел, роден во Франција и ветеран од ИВЦ (IWC), работел во производителот на механизми „рено е папи“ (Renaud et Papi) кога го запознал Форси, англиски часовничар специјализиран за реставрација на стари часовници. Пред да ја регистрираат компанијата во 2005 година, тие стартувале сами правејќи комплексни механизми за други, вклучувајќи го и револуционерниот механизам двоен турбилон 30˚ (double tourbillon 30˚).

Со нивните иновативни компликации (во производството на часовници, „компликација“ се однесува на дополнителни функции или карактеристики на механички часовник што го надминуваат основниот приказ на времето односно часови, минути и секунди, н.з.), дебели куќишта и тридимензионално засечени бројчаници со наклонети баланси, тие веднаш го привлекуваат вниманието на познавачите на часовниците. Тие привлекоа посебно внимание со сидрениот механизам за турбилонот, жироскопски ротирачки топчиња што ја подобруваат прецизноста. Нивните креации ја добија престижната награда „егвил д’ор“ (Aiguille d'or), главната награда на доделувањето Гран при д'Хорлогерија де Женев (Grand Prix d'Horlogerie de Genève) - што се смета за „оскар“ на часовничарската индустрија, и тоа не еднаш, туку двапати, во 2010 и 2015 година.

„Од самиот почеток, 'Грубел Форси' одлучи да се позиционира како уникатен и висококвалитетен бренд, кој комуницира со добро упатени љубители на часовници“, вели Оливер Милер, шеф на „Лакс консалт“ (LuxeConsult), фирма што му помага на „Морган Стинли“ (Morgan Stanley) да го објави својот годишен финансиски извештај за швајцарската индустрија на часовници. „Тоа е репер за секој бренд на часовници во врвот на индустријата“.

Бидејќи имаше толку малку часовници во оптек, брендот беше малку познат надвор од тесните кругови за производство на часовници на ултрабогатите. Роберт Дауни Џуниор, и самиот познавач на часовниците, го носеше часовникот „грубел форси дабл турбилон“ (Greubel Forsey Double Tourbillon) во 2019 година, додека тој и неговите колеги од „Одмаздници“ (Avengers: Endgame) оставаа отпечатоци од рацете во цемент пред кино во Холивуд (цврстиот часовник добро се справи во таа ситуација). Набрзо потоа, компанијата го донесе Антонио Калче, дружељубив Италијанец роден во Швајцарија, кој беше долгогодишен лидер во индустријата и работеше во „Пијаже“ (Piaget), „Панераи“ (Panerai), „Корум“ (Corum) и „Жерар Перего“ (Girard-Perregaux), тогаш во сопственост на „Керинг“ (Kering). Задолжен за нова деловна стратегија и организација, тој седна со Грубел и ја разгледа ситуацијата.

Роберт Дауни Џуниор со „грубел форси дабл турбилон“ на настан во Холивуд | Bloomberg Businessweek Adria

„Тоа беше голем предизвик за сите нас“, вели Калче од седиштето на „Грубел Форси“ во Швајцарија. Постојната структура на компанијата поради многу високите цени не се приспособи на промените на пазарот. Има мал број ултрабогати (вредни повеќе од 100 милиони долари), а само дел од нив се вистински љубители на часовници. Конкуренцијата се зголеми и од брендови како што се „Одемар Пиге“ (Audemars Piguet), „МБ и Ф“ (MB & F) и брзорастечкиот „Ришард Мил“ (Richard Mille), кои произведуваа креативни, елегантни и добро изработени часовници по цени што сè уште беа неверојатно високи, но во просек пониски од оние на „Грубел Форси“.

Компанијата едноставно мораше да продаде повеќе часовници за да преживее, иако нејзината фабрика и работниците не беа подготвени за голем раст на производството. „Целта беше да се обезбеди раст за иднината чекор по чекор“, вели Калче, кој има елегантна мускулеста градба. Калче е висок и претпочита темносини костуми, во комбинација со отворени кошули и дизајнерски патики.

Еден од првите важни потези под водство на Калче беше купувањето на уделот на „Ришемон“ од 20 отсто, што му овозможи на „Грубел Форси“ да се приклучи на растечката листа на вистински независни швајцарски производители на часовници што станаа препознатливи во последните пет години. Колекционерите ги ценат ваквите брендови бидејќи се сметаат за попристапни, пострасни и уметнички ориентирани во споредба со корпоративните играчи што бркаат продажни цели.

Договорот беше објавен во 2022 година за неоткриена сума. Калче, Форси, кој останува технички експерт на компанијата, и Грубел сега се единствени акционери, со Грубел како претседател и мнозински сопственик. „'Грубел Форси' сега мора самостојно да собира средства за да ги финансира своите планови“, вели Милер.

Калче за „Блумберг њуз“ (Bloomberg News) во 2023 година изјави дека производството на крајот би можело да достигне 500 часовници годишно, а просечната продажна цена ќе се преполови за да се заземе поширок сегмент од пазарот. Ателјето на компанијата, изградено на столетна фарма во Ла Шо де Фонд, мораше да се прошири. „На почетокот тоа беше голем предизвик бидејќи моравме да ја заштитиме целата неверојатна креативност што ја создаде брендот“, вели Калче. Сепак, „на тоа ниво на цени не можете да ја осигурате иднината на брендот. Тоа е невозможно“, додава тој.

Постигнат е одреден напредок, но Калче сега признава дека компанијата нема да ја постигне таа цел. Тој вели дека вработил уште околу 50 работници и лани биле произведени околу 225 часовници. Сега цените во просек се околу 290.000 франци (повеќе од 300.000 евра), а компанијата нуди неколку часовници со многу повеќе дијаметри за носење од 41 и 39 милиметри. Годинава се планира дури и часовник со дијаметар помал од 38 милиметри, што е огромна промена за брендот што редовно произведува „ѕверови“ од 45, па дури и 47 милиметри. Дизајните се очигледно помодерни, елиминирајќи ги броевите од бројчаникот и оставајќи простор за остри мостови. За својот „балансие конвекс С2“ (Balancier Convexe S2), марката за првпат употреби куќиште од јаглеродни влакна.

Еден од нејзините понови часовници, „балансие 3“ (Balancier 3), изработен од титаниум, чини релативно прифатливи 160.000 франци (165.979 евра) и покрај 30 часа рачно полирање потребни за само еден мост. Во интервју за „Блумберг њуз“, Калче рече дека се надева дека часовниците со цена од 120.000 до 250.000 франци на крајот ќе сочинуваат повеќе од половина од производството на „Грубел Форси“.

Оригиналната идеја за зголемување на производството на 500 часовници годишно беше премногу амбициозна. Калче го намали планираното производство во 2024 година од 300 на околу 250. „На тоа ниво на квалитет, кое секогаш го поттикнуваме, мислам дека нема да биде можно да се достигнат 500 парчиња годишно“, вели тој. „Мораме да направиме чекор назад“. Проширувањето на ателјето исто така е одложено.

Нишу Хајра, директор на компанија и колекционер од Остин, поседува три часовници „грубел форси“ и чека уште еден. Тој вели дека секое зголемување на производството на брендот ќе биде „неизмерно мало“ во макропоглед и дека се чувствува инспирирано кога го носи својот „спорт“ со двојна временска зона или „балансие“ со куќиште од јаглеродни влакна. „Тоа е многу прецизно совршенство“, вели тој за часовниците.

Целта сега е да се одржи квалитетот и да се намали дистрибуцијата на помалку но подобри локации. Брендот порано беше достапен кај 60 трговци на мало, на кои им се доделуваа можеби еден или два часовника годишно. „Сега се само 22 локации, со планови тој број да се намали на 12“, вели Калче. Неодамна беа отворени продавници во Њујорк и во Токио (Јапонија е најголемиот пазар на брендот). Следните би можеле да бидат во Сингапур, Дубаи и Сиудад Мексико.

„Секогаш е тешко да се репозиционира луксузен бренд, кој ценовникот го спушта надолу“, вели Милер. За споредба, конкурентниот бренд „Ришард Мил“ минатата година продаде околу 5,6 илјади часовници по просечна цена од 275 илјади франци (285.276 евра). „Ја донесоа вистинската одлука малку да го зголемат обемот со тоа што се префрлија на поодржливи цени“, продолжува тој. „Но, воздухот горе е многу редок“.

Заводлива розова (и зелена)

Како и да го наречете - евероуз злато („Ролекс“), розово злато („Вашерон Константин“), кралско злато („Убло“ / Hublot ), варијации на розово злато имаше насекаде на „Вочес енд вондерс 2024“ во Женева. Мајсторите на „Патек Филип“ рачно издлабиле шари од деликатна метална легура низ цел часовник од 177.900 евра со големи компликации, „Баум е Мерсие“ (Baume et Mercier) претстави 18-каратно розово злато на моделот „ривиера“ (Riviera), вреден 18,5 илјади франци (19.190 евра), а „Пармежани“ (Parmigiani) изложи вреден хронограф со темнокафеав бројчаник од 135 илјади франци (140 илјади евра).

„Интересно е како производителите го ставаат розовото злато во првите редови“, вели Ерик Винд, основач и сопственик на „Винд винтиџ“ (Wind Vintage), дилер во Палм Бич, Флорида. „'Жежер-Лекутр' изработуваше часовници само од розово, а не од жолто злато во изминатата деценија“. Додека Винд и другите трговци на антиквитети забележуваат поголем пораст на интересот за жолтото злато на пазарот на половни производи, производителите на часовници очигледно размислуваат розово кога станува збор за нивните нови модели.

„'Вочес оф Свицерланд' (Watches of Switzerland) доживеа посилно повторно заживување на интересот за часовниците од жолто злато на примарниот и секундарниот пазар“, вели Дејвид Харли, заменик на извршниот директор на фирмата. „Розовото злато сочинува околу 10 отсто од нашиот бизнис, но со некои неверојатни изданија оваа година, предводени од 'Патек Филип', веќе гледаме силна побарувачка за материјалот“.

Многу од овие нови модели од розово злато се вкрстуваат со уште еден жежок тренд од последните неколку години - зелените бројчаници. Се чини дека тоа е клучната комбинација на бои за 2024 година. Еве некои од најбрилијантните примери за такви комбинации, претставени годинава. – Ц.Р.

Бланпан вилере концием перпетуал календар (Blancpain Villeret Quantième Perpetual Calendar)

Bloomberg Businessweek Adria

Вечниот календар ги следи времето, денот во неделата и датумот, а исто така ги зема предвид и престапните години. Тој дискретен класичен дизајн со сериозен мерач на месечевите фази ќе остане во мода со децении.

Цена: 47.080 евра

Bloomberg Businessweek Adria

Швајцарскиот производител на часовници е познат по своите „навитајмер“ модели, создадени во 1952 година за пилоти на авиони со дијапозитив за математички пресметки. Следењето на датумот и дополнителните временски зони го прави исклучително разновиден часовник, но црвеното злато од 18 карати го претвора од секојдневен пилотски часовник во часовник за гламурозни настани.

Цена: 33.964 евра

Bloomberg Businessweek Adria

Светлорозовото злато не ви е доволно впечатливо? Часовникот во ограничено издание на оваа швајцарска марка (ќе се произведат само 18) има компликација на турбилон на бројчаникот, која е ласерски гравирана. 

Цена: 141.440 евра

Bloomberg Businessweek Adria

Патентираниот годишен календарски прстен „сарос“ (Saros) на часовниците „ролекс скај-двелер“ автоматски се приспособува за месеците што имаат 30 или 31 ден, за што е потребно само едно годишно приспособување во февруари. Годинава, со јубилејната белезица, „Ролекс“ за првпат нуди верзија од розово злато со сино-зелен бројчаник, која е посакувана од колекционерите.

Цена: 48.300 евра

Bloomberg Businessweek Adria

„Вашерон Константин“, еден од најпопуларните производители на часовници овој месец, додаде зелени бројчаници на својата многу барана линија „оверсис“. Овој 41-милиметарски часовник со двојно време го следи времето и на друга локација и е водоотпорен до 150 метри.

Цена по договор.

Bloomberg Businessweek Adria

Иако колекционерите не ја ценат толку високо како линијата „ројал оук“ (Royal Oak), линијата „код 11.59“ (Code 11.59) е приоритет за компанијата „Одемар Пиге“ - многу од експериментите на брендот се сместени во тркалезни куќишта. Годинава „Одемар Пиге“ претстави седум модели од „11.59“ во розово злато, вклучувајќи го и 41-милиметарскиот хронограф.

Цена: 46.250 евра