.webp){kind=icon}
Се ближи 01 јануари, датумот до кога се во Хрватска мора да е подготвено за новата валута. Воведувањето на еврото неизбежно ќе доведе и до еднократни трошоци, па истражувавме колку тоа ќе ги чини водечките компании во земјата и како течат подготовките. Хрватските компании не зборуваат со задоволство за своите трошоци, некои од нив, сепак, ги открија износите за Блумберг Адриа.
Певекс прв одлучи јавно да ги сподели бројките. Проценуваат дека целокупниот трошок за проектот би стигнал најмногу над 610 илјади евра.
„ Се согласувам дека трошокот во најголема мера е еднократен. Но, ако зборуваме во апсолутен износ, 610.000 евра не се малку пари“, вели претседателот на Управата на Певекс, Крешимир Бубало.
Преминувањето на евро ќе биде сериозен еднократен трошок за групата Фортен: Според нив, тој ќе изнесува околу четири милиони евра, а најголем дел од трошокот ќе биде за прилагодување на ИТ системот.
Сепак, лавовски трошок ќе поднесат банките. Министертсвото за финансии проценува дека вкупниот нето износ потребен за прилагодување на финансискиот систем за воведување на еврото ќе изнесува над 300 милиони евра.
„Ова е проценка заснована на нето принципот, што значи дека вкупните трошоци се намалуваат за очекуваните заштеди и дополнителни приходи на банките поврзани со воведувањето на еврото. Најголемиот дел од оваа сума се однесува на загубата на приходите на банките поради намалениот обем на девизни трансакции и загубата на приходи од позитивни курсни разлики, но се очекува материјално значително намалување на нето приходите од камати и провизии“, објаснуваат од Хрватската асоцијација на банки (ХУБ), која ја предводена Зденко Адровиќ. .
Но, банките, покрај еднократните трошоци, ќе загубат и дел од приходот за конверзија на валутакој изнесува околу 130 милиони евра годишно.
И други компании пријавија сериозни трошоци, но не сакаа да ги прецизираат бројките.
„Прилагодувањата се вршат на значителен број ИТ системи, како и во малопродажните операции и до крајот на целиот процес е неблагодарно да се даваат информации за финансиските импликации од имплементацијата“, велат од ИНА.
На линија на нивниот одговор беше и Првата компанија за гас (ППД).
„Учеството на консултанти, особено во областа на адаптацијата на системот EРП, доведе до значително зголемување на трошоците“, ни објаснија тие.
Од ИТ компанијата Спан ни рекоа дека поради нивното присуство на Загрепската берза не можат да ни дадат информации за трошоците.
Двојно известување
Компаниите кои се занимаваат со малопродажба мораа двојно да ги објавуваат цените од 5 септември, но многумина веќе почнаа да го прават тоа ден по одлуката на Советот на Европа за потврдување на фиксната стапка на конверзија.
„Конзум на 13 јули 2022 година, ден по Одлуката, започна со двојно прикажување на цените во физичките продавници и во својата онлајн продавница“, велат од Фортенова.
Студенац во текот на август заедно со малопродажните синџири Лониа и Пемо, кои од оваа година се дел од Групацијата Студенац, започнаа со двојно прикажување на цените и испечатија повеќе од седум милиони нови ценовници.
Истото го направи и Певекс, и како што велат, тоа е логистички најтешкиот дел од проектот. Оваа фаза секој ќе ја помине два пати, првиот пат за потребите на двојното пријавување на цените, а вториот пат за пријавување цени само во евра.
Ина лесно ќе прифати двојно известување и на 5 септември сите продажни и маркетинг канали ќе имаат јасно означени двојни цени за известување и фиксна стапка на конверзија.
ИТ секторот добро се снаоѓа во сè. За Ериксон Никола Тесла трансформациските процеси не се непознати, "па и во ова добро се снајдовме и добро напредуваме. Така, еден месец пред законската обврска, воведовме двојно известување за платните листи на нашите вработени", велат од компанијата.
„Во текот на август почнавме со двоен приказ на цените, односно прикажување на цените во куни и евра, а целосната имплементација ќе заврши на 5 септември и ќе бидеме подготвени да ја чекаме промената на валутата“, велат телекомуникациската компанија А1.
Дали има проблеми?
Ниту една од компаниите не се пожали на самиот процес, но посочија дека во некои сегменти се уште е невозможно да ја предвидат конечната цена. Така, од ППД велат дека одредени области на примена на еврото се уште не се јасно дефинирани од законодавецот. Конкретно, забелешката на ППД се однесува на постапката за претворање на основната главнина во евра и нејзините измени во судскиот регистар.
„Ќе бевме позадоволни доколку одредени решенија беа поедноставни и применливи во пракса, што веројатно ќе го олесни и донекаде поевтин процесот“, коментираат тие.
Студенац, пак, посочува дека соработуваат со банките и дека „потребно е до крајот на декември да се реши залихата на готовина во куни, бидејќи по 1 јануари нема да можеме да им ја вратиме на клиентите како разликата".
На банките им претстои голема работа. Банките ќе вршат интермедијарно пред-снабдување, како и набавка на првични пакети со ковани пари за потрошувачите, деловните субјекти и јавните органи без наплата за обработка и исплата на ковани пари. Најрано, пет дена пред денот на воведувањето на еврото, банките ќе им снабдат готовина на микро деловните субјекти во износ не повеќе од 10 илјади евра. Исто така, најрано еден месец пред воведувањето на еврото, банката ќе доставува иницијални пакети со ковани пари на потрошувачите и деловните субјекти, јавните власти, штедилниците за домување, кредитните унии, платежните институции, институциите за електронски пари и другите доверители во согласност со со регулативата која го регулира потрошувачкото кредитирање и давателите на финансиски услуги.
Придобивките поголеми од трошоците
Иако еднократните трошоци не се толку мали, работата што требаше да се направи всушност не е толку едноставна, ниту едукацијата на вработените, но во споредба со придобивките што ги очекуваат компаниите, сето тоа е занемарливо.
Долгорочно, воведувањето на еврото ќе донесе придобивки за групацијата Фортенова што позитивно ќе се одрази на оперативниот бизнис, објаснуваат тие.
„По конверзијата, групацијата 80 отсто од својот бизнис ќе го води во евра. Дополнително, ќе се намали нашиот валутен ризик во долгот, а токму поради намалувањето на вкупните финансиски трошоци на бизнисот, конверзијата ќе има одлично позитивно влијание врз целата наша економија“.
Без оглед на обемот на работа, банките силно го поддржуваат пристапувањето на Хрватска во еврозоната и очекуваат долгорочно подобрување на инвестициската клима, посилна кредитна активност и просперитет на целото општество, соопшти ХАБ.
Покрај споменатите во текстот, испративме прашања и до Маистра, Валамар, Кончар, Жита, Сапонија и групата Римац, но до заклучувањето на статијата не добивме никакви одговори.
