.webp){kind=icon}
Европската централна банка (ЕЦБ) денеска ќе изврши уште едно зголемување на каматните стапки во борбата против инфлацијата, па останува отворено прашањето колку долго нејзините претставници ќе се држат до цврстата монетарна политика.
Повеќето аналитичари очекуваат дека на денешниот состанок на Извршниот одбор на ЕЦБ ќе има одлука за второ последователно зголемување од 75 базични поени, што би ја покачило стапката на депозити на 1,5 отсто, а референтната стапка (стапката на главните операции за рефинансирање) ќе се зголеми на 2 отсто од 1,25 отсто.
Инвеститорите и економистите сега сè почесто се прашуваат до каде може да стигне крајната висина на стапката бидејќи рецесија, поттикната од енергенсите, се заканува да ја зафати еврозоната, а домаќинствата се борат со зголемените цени за греење и хипотеки.
Прочитај повеќе
„Блумберг Адрија“ предвидува: ЕЦБ ќе ја зголеми камата на 2 отсто
Аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ прогнозира дека по состанокот на Извршниот одбор на банката стапката ќе се искачи на два отсто за првпат од 2009 година.
26.10.2022
Ваквата ситуација би можела да ги заживее „гулабите“ на ЕЦБ чии повици за претпазливост при пребрзо зголемување на трошоците за задолжување беа задушени од порастот на цените од 10 отсто - петпати над посакуваната цел на централната банка. Аналитичарите анкетирани од Bloomberg сметаат дека стапката на депозити ќе достигне врв од 2,5 отсто во март, а MRO од три, додека пак темпото на затегнување се очекува да забави веќе по денешниот состанок.
Со својата монетарна политика, ЕЦБ го следи примерот на американската централна банка (ФЕД), која направи три последователни зголемувања од 75 базични поени откако го започна циклусот на затегнување со зголемување од половина процент.
Аналитичкиот тим на „Блумберг Адриа“ вчера прогнозираше дека по состанокот на европските банкари, стапката ќе се искачи на два отсто за првпат од 2009 година, кога ЕЦБ реагираше на негативните последици од светската економска криза.
„Гледаме зголемување на стапката од 75 базични поени, што е широко распространето очекување меѓу аналитичарите и пазарот поради големиот број на коментари од претставниците на банката во последните неколку недели, кои ја изразија потребата од дополнително затегнување на монетарната политика до ова ниво“, смета Адреј Кнез, главниот аналитичар на „Блумберг Адриа“.
Од нашиот аналитички тим посочуваат дека иако последните макроекономски податоци покажуваат знаци на слабост, сепак тие не се доволна причина за да ја оттргнат ЕЦБ од уште едно големо покачување.
Од тимот на Bloomberg Economics, пак, очекуваат дека ЕЦБ ќе го заврши својот циклус на затегнување во февруари 2023 година.
„Доколку се одржи финансиската стабилност, тоа е во согласност со намалувањето на банкарскиот биланс во март“, вели Дејвид Пауел, висок економист за еврозоната.
Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) предупредува на „токсичен микс“ од брза инфлација и стагнација на економскиот раст, предвидувајќи рецесија во повеќе од половина од 19-те членки на еврозоната во текот на зимава. Истовремено, се забележува дека затегнатата монетарна политика најверојатно ќе мора да се задржи и следната година.
Колку стапките се движат подалеку од точката во која почнуваат да ја ограничуваат економијата - на теоретско ниво за кое се смета дека е некаде околу 2 проценти - може да се покажат како пречка.
ЕЦБ „не смее да се откаже прерано“, рече претседателот на Bundesbank, Јоаким Нагел, минатата недела во Вашингтон, додека Словакот, Петер Казимир рече „треба да продолжиме да работиме.“ Пазарите на пари очекуваат трошоците за задолжување да се искачат над 3 проценти во 2023 година - ниво што „јастребите“ (застапниците на построга монетарна политика) како Белгиецот, Пјер Вунш, го нарекоа „разумно“.
Од друга страна, шпанската централна банка проценува дека највисока каматна стапка во опсег од 2,25 - 2,5 отсто би можела да ја врати инфлацијата до целта од 2 отсто на среден рок, додека пак, Португалецот, Марио Сентено е загрижен дека во „најлош случај“ ЕЦБ ќе мора да повлече откако ќе отиде предалеку.
Цените нема да бидат единствената тема на разговор. Претставниците може да објават построги услови за долгорочните TLTRO заеми на банките, кои се дизајнирани да го поттикнат задолжувањето, но чии услови станаа премногу дарежливи. ЕЦБ смета дека промената е законски изводлива.
Квантитативното затегнување - процесот на ослободување од речиси пет илјади милијарди евра обврзници што ЕЦБ ги акумулираше, главно за време на неодамнешната криза, исто така може да се дискутира, иако сè уште не се очекуваат конкретни активности.
