Петрески: Инфлацијата забавува

Растот на инфлацијата забавува, вели во интервју за „Блумберг Адрија“ универзитетскиот професор Марјан Петрески и додава дека имаме стабилизација кај базичната инфлација.

„Како што беше движено забрзувањето од движењата на глобалните цени, така сега и забавувањето е движено, би рекол, од спласнувањето на глобалните цени кај енергијата и кај повеќе производи од групата на храна. Со ова темпо, очекувањето е дека сепак до крајот на годината ќе дојдеме до едноцифрена инфлација, меѓутоа тука да нагласам дека неизвесностите се присутни и понатаму“, вели Петрески.

Тој појаснува дека, сепак, иако со пониска споредливост со претходната година, оваа година инфлацијата ќе остане релативно висока и во одредени сегменти ќе остане поупорна или, како што велат економистите, „леплива“. Дел од тој притисок произлегува и од картелското однесување на некои од преработувачите и трговците, што, пак, поттикна дебата во претходниот период и потреба да се замрзнуваат нивоата на цените и на маржите.

Според Петрески, од моментот на врвот на инфлацијата, во октомври 2022 година, па до денес, темпото на забавување не е помало во Македонија, но се случува на различни нивоа на цени. Индексот на потрошувачки цени од тој момент до денес има изгубено околу една третина, но останува таа перцепција, која, пак, е резултат на структурни карактеристики на нашата земја, како на пример поголем удел на храната во потрошувачката кошничка, поголема зависност од увоз на енергија, структурата на домашно производство на храна и слично.

Во однос на прашањето дали се очекува ново зголемување на каматните стапки од страна на НБРМ, со оглед дека аналитичарите на ББА прогнозираат уште едно зголемување до ниво од 6 отсто, Петрески смета дека „ако условите за водење на монетарната политика останат стабилни, иако со присутни неизвесности, тогаш може да се очекува дека годинава ќе има крај на таквиот циклус“. Но тој додава дека тоа зависи од многу фактори, како што е притисокот на страна на платите, кој, пак, е поврзан со структурниот дефицит од квалификувана работна сила, но и од движењата кај минималната плата и од тоа како ќе се однесува фискалната политика.