Стабилноста на девизниот курс и покрај шоковите од невидени размери беше задржана, а нивото на девизните резерви во моментов е повисоко за близу 40 отсто во споредба со преткризниот период, информираа од Народната банка. По покана од Централната банка на Исланд и од престижниот американски универзитет „Нортвестерн“, гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска го сподели искуството за успешното задржување на стабилноста на девизниот курс во македонската економија.
„Во раната транзиција, како и многу други економии од ЦИЈИЕ, усвоивме стратегија на фиксен девизен курс за справување со хиперинфлацијата, којашто ја применуваме и во моментов. Таа е соодветна на карактеристиките на нашата економија, којашто има висока трговска отвореност (160 отсто од БДП), висока зависност на извозот од увозни компоненти, висока финансиска отвореност (185 отсто од БДП), како и релативно висок степен на евроизација на банкарскиот систем (околу 42 отсто од активата е во евра). Овие карактеристики отвораат можност за висок преносен ефект од девизниот курс врз цените и финансиската стабилност, без позначителни ефекти врз економскиот раст“, нагласи Ангеловска-Бежоска.
Гувернерката се осврна и на последната криза и на предизвиците за задржувањето на оваа стратегија. Таа потсети и на притисоците на девизниот пазар што беа видливи од почетокот на пандемијата до средината на 2022 година, за кои беа нужни значителни интервенции од страна на централната банка, кои во одреден момент достигнаа 15 отсто од девизните резерви.
„Активните интервенции на девизниот пазар беа можни благодарение на девизните резерви насобрани пред кризата, покрај поддршката од меѓународните финансиски институции во кризниот период. Насобраните резерви ги одразуваат претходните претпазливи макроекономски политики и постепената и соодветно распределена либерализација на капиталната сметка“, нагласи Ангеловска-Бежоска.
Затегнатата монетарна политика, користењето сет од макропрудентни мерки првенствено насочени кон зголемувањето на отпорноста на банкарскиот систем и мерките преземени за зголемување на транспарентноста и комуникацијата со јавноста, кои уште повеќе ја зајакнаа довербата во Народната банка, се од клучно значење за одржувањето на стабилноста на девизниот курс.