.webp){kind=icon}
Секоја втора работоспособна жена во Македонија е неактивна и не бара работа. Стапката на неактивност на жените на пазарот на труд е висока (57,2 отсто), покажуваат наводите на студијата на „Фајнанс тинк“, институтот за економски истражувања и политики.
Како фактори за ниското учество на жените на пазарот на труд студијата ги препознава: ограничената поддршка за детска грижа, недостапноста на флексибилни работни аранжмани, културните бариери, и домашните обврски. Оваа ситуација води до неисполнет економски потенцијал, што негативно влијае врз економскиот раст и продуктивноста, се наведува во истражувањето.
Фајнанс тинк
„Половина од неактивните жени на пазарот на труд се во категорија домаќинки. Вредноста на работата на домаќинките е проценета на осум отсто од бруто домашниот производ (БДП), додека вредноста на времето што жените го поминуваат во неплатена домаќинска работа и грижа се проценува на 25,3 отсто од БДП“, заклучува студијата.
Фајнанс тинк
Резултатите покажуваат дека жените во Македонија имаат 8,8 до 22,3 отсто поголема веројатност да бидат неактивни, со возраста, образованието и бракот како важни детерминанти.
Студијата идентификува четири фактори кои придонесуваат за неактивноста на жените на пазарот на трудот.
Првиот фактор, се однесува на родовите стереотипи, дискриминацијата и културните норми за грижа за децата. Овој фактор покажува дека вкоренетите општествени перцепции за родовите улоги и дискриминацијата врз основа на пол играат клучна улога во ограничувањето на учеството на жените во работната сила.
Вториот фактор ги опфаќа ставовите кон работата и нормите за грижа за децата.
„Позитивните ставови кон работата ги мотивираат жените да се вработат, додека негативните ставови и традиционалните одговорности за грижата за децата ги одвраќаат од активност на пазарот на трудот. Ставовите за работата се значајни кога бројот на деца на жената не надминува две, но ефектот на неактивноста е посилен кога жената нема деца“, се вели во студијата.
Фајнанс тинк
Третиот фактор ги опфаќа културните норми за грижата за децата, што покажува дека приоритетите поврзани со грижа силно влијаат врз учеството на жените на пазарот на трудот.
Четвртиот фактор се однесува на домашните обврски, кои традиционално се перципираат како женски задачи, што дополнително го ограничува нивното време и можности за вработување.
„Сепак, зависно возраста, овие фактори влијаат различно. За жените на возраст од 18 до 34 години, само негативните ставови кон работата значително предвидуваат неактивност, што укажува на тоа дека кај младите, перцепциите за работата влијаат на нивната активност. За овие жени, родовите стереотипи и културните норми се помалку важни, што може да се смета за позитивна промена. Во групата од 35 до 49 години, негативните ставови продолжуваат да играат улога, но со поголем ефект почнуваат да се чувствуваат родовите стереотипи. За жените на возраст од 50 до 64 години, ставовите кон работата и традиционалните културни норми значително влијаат на неактивноста“, се наведува во истражувањето.
Фајнанс тинк
Како овие фактори ќе влијаат зависи и од образованието. За жените со основно или средно образование, родовите стереотипи играат важна улога, особено кај средовечните жени. Спротивно на тоа, за жените со високо образование, влијанието на овие културни фактори значително се намалува или исчезнува.
Во анализата се користени податоците од Европското истражување на вредностите (ЕИВ) за Македонија, кое обезбедува информации за социјалните и културните вредности на 1.117 лица постари од 18 години.
