Германската криза се прелеа во земјава: Се затвораат фабрики, следуваат отпуштања

„Аптив“ во Скопје е колатерална штета на кризата во автомобилската индустрија. Извори запознаени со процесите во компанијата за „Блумберг Адрија“ велат дека во македонската фабрика немало проблеми, имало нарачки, но затворањето се случува поради прегрупирања на ниво на корпорација.

Според нашите извори, компанијата чии главни клиенти се „Фолксваген“ и „Стелантис“ има сериозни проблеми со фабриките во Полска и во Португалија. Затворањето во Македонија има цел да овозможи спас за тие две фабрики така што нарачките ќе бидат насочени таму.

Во „Аптив“ во земјава работат околу 500 луѓе. Нашите извори велат дека тие ќе одбијат испратнина од компанијата. Процесот на транзиција ќе трае цела година, до 2026 година, и работниците ќе добијат пакети за обесштетување во износ од 12 плати.

Компанијата што беше стационирана во скопската зона Бунарџик беше корисник и на државна помош. Допрва ќе треба да се утврди што ќе значи затворањето на објектот и колкав износ ќе треба да ѝ биде вратен на државата.

Лоши денови за автомобилските инвестиции во земјава

Затворањето на „Аптив“ не е единствената лоша вест. „Џонсон Мети“, најголемиот извозник од земјава, најави намалување на бројот на вработени. Во дописот до медиумите компанијата соопшти дека „фабриката во Скопје е клучен столб на целокупното производство на ’Џонсон Мети’, но со оглед на неодамнешните глобални економски притисоци на автомобилскиот пазар се прават „приспособувања на сменските модели во некои наши локации за да ја балансираме понудата со побарувачката во блиска иднина“.

„Ова, за жал, ќе резултира со ограничен број на работни места што би биле предмет на намалување“, соопшти компанијата.

Некои од медиумите наведуваат дека од почетокот на месецот објавија дека затворање ќе следува и за фабриката за автомобилски делови „Дура аутомотив“, во која исто така работеа 500 лица. Според информациите, деновиве во компанијата работи само мал дел од административните работници што треба да ја завршат процедурата за затворањето на фабриката.

Раскинати договори за нереализирани инвестиции

Малку пред овие настани, на седница на Владата на 28 јануари беа потврдени раскинувањата на договорите за изградба на две фабрики во Бунарџик.

Владата усвои информации за раскинување на договорите со „Кромберг и Шуберт“ и „Кеслер“, кои требаше да градат фабрики во зоната.

Раскинувањето на договорите е од административна природа. И двете компании, кои имаа договори за закуп на земјиште, не почнаа да градат во зоната.

„Причините за ваквите одлуки на Владата се поради раскинувањето на договорите за закуп со еднострани изјави од страна на закуподавецот, со што во согласност со законот задолжително е донесување  одлуки за раскинување или престанок на важење на договор за доделување државна помош“, ни одговорија од Владата.

Овие компании наместо во зоната, производството го реализираат во објекти во општината Илинден, а „Кромберг и Шуберт“ останува меѓу најголемите работодавци во земјава, со околу 7.000 вработени, 5.000 во фабриката во Битола и 2.000 во Илинден.

Премиерот Мицкоски очекува нови инвеститори

Според премиерот Христијан Мицкоски, проблемот со заминувањето на странските компании ќе биде надминат затоа што во тек се преговори со потенцијални инвеститори. Тој вели дека е загрижен дали ќе има доволно работна сила за сите предвидени инвестиции во државава.

„Има и неколку нови компании што најавуваат почнување инвестиција или отворање нови производствени погони, така што тоа е процес што е тековен. Преговараме со дел од инвеститорите што се заинтересирани да инвестираат и многу брзо ќе се надмине овој процес. Така што, јас повеќе сум загрижен дали ќе имаме доволно работна сила за сите оние инвестиции што се во процес на инвестирање“, рече премиерот.

Кризата во Германија се гледа во македонските бројки

Менаџерите на автомобилските фабрики во земјава повеќепати зборуваа за „Блумберг Адрија“ дека кризата во германската автомобилска индустрија ќе се почувствува во земјава. Според податоците на Советот за странски инвестиции, некои од фабриките поради случувањата во Европа имаат намален обем на работа од околу 40 проценти, а други се принудени да ги укинат смените за време на викенд, затоа што немаат доволно активности.

Државната статистика вчера ги објави податоците за стоковната размена во минатата година. Извозот од земјава се намалил за 6,5 отсто.

Анализата покажува дека извозот кон земјите од Европската Унија се намалил за 8,7 отсто, падот во трговијата со Германија, која е најголем трговски партнер на земјава, на годишно ниво изнесува 15,5 отсто.

Минатата, 2024 година беше рекордна за странските инвестиции во земјава

„Блумберг Адрија“ пишуваше дека 2024 година беше рекордна за земјава кога станува збор за странските директни инвестиции. Заклучно со септември тие достигнаа 838,2 милиони евра, што е зголемување од 348,4 милиони евра во однос на истиот период од 2023 година и убедлив рекорд во изминативе дваесет години.

Податоците на Народната банка открија дека само во третиот квартал од минатата година приливот на странски директни инвестиции во Македонија достигна 281,6 милион евра. Ако трендот продолжил и во последните три месеци од 2024 година, странските инвестиции во земјава за првпат ќе изнесуваат над милијарда евра.