.webp){kind=icon}
Можеби најпознатиот трговски експеримент што некогаш бил спроведен е оној кога инвеститорот на стоки Ричард Денис се обложил со својот партнер Вилијам Екхард во 1983 година дека може да обучи група аматери - наречени „желки“ - да бидат успешни трговци со фјучерси. Облогот требало да се реализира така што на „желките“ ќе им се дадат вистински пари за тргување. На крајот, тие постигнале импресивен рекорд, носејќи му победа на Денис.
Иако експериментот го решава проблемот во очите на пошироката јавност, сепак му недостигале транспарентност, контроли и статистичка строгост што ги бараат академиците. Така, оттогаш, истражувачите се стремат да го разберат успехот во тргувањето преку различни студии - проекти што со голем интерес ги следат фирмите што се занимаваат со тргување со финансиски средства.
Најновиот потфат во оваа потрага доаѓа од Банката на федералните резерви на Њујорк, во соработка со истражувачи од Универзитетот во Јужна Калифорнија и Универзитетскиот колеџ во Лондон. За трудот со наслов „Стратегиска софистицираност и профит од тргување: Експеримент со професионални трговци“ (анг. Strategic Sophistication and Trading Profits: An Experiment with Professional Traders), авторите регрутирале 56 професионални трговци, плус ист број студенти поради контрола, и ги оценувале нивните перформанси во компјутерски симулирана трговска игра. Потоа ги тестирале субјектите на широк опсег на специфични вештини, за да видат кои вештини се во корелација со успехот на тргувањето.
Bloomberg Mercury
Главното откритие е дека меѓу студентите единствен корисен квалитет за успех во тргувањето била општата интелигенција. Меѓутоа, меѓу професионалните трговци не биле особено важни ниту интелигенцијата ниту другите особини на личноста и когнитивните вештини. Успехот не зависел од некое фундаментално сознание за вредноста. Она што се покажало како важно е стратегиската софистицираност во смисла на анализа на високо ниво за однесувањето на другите луѓе.
Ова потсетува на народната мудрост во однос на покерот, а тоа е дека „почетниците размислуваат за своите карти. Со мало искуство, тие почнуваат да размислуваат за картите на другите. А покерот всушност започнува кога ќе размислите што мисли другиот за вашите карти“. Публикацијата на ФЕД сугерира дека професионалните трговци играат покер, додека студентите играат шах, табла или блек-џек, кои зависат од интелигенцијата наместо од проникливоста за тоа што мислат другите луѓе.
Повеќето луѓе ќе го прифатат ова како интересен факт. Не е изненадувачки што знаеме дека професионални трговски организации користат покер и други стратегиски игри - како што е фирмата од Волстрит, „Џејн стритс фиги“ (Jane Street's Figgie) - за да избираат и обучуваат трговци. Но наодот оди подалеку од тврдењето дека стратегијата е важна за тргување. Текстот сугерира дека работи како што се интелигенцијата, стратегиите за ризик, особините на личноста или знаењето за основната вредност не се важни - или барем се толку рамномерно распоредени меѓу трговците што не можат да се искористат за да се гарантира успех.
Згора на тоа, трудот и многу претходни од оваа област се контрадикторни во однос на резултатот од експериментот „желка“, кој сугерира дека успехот во тргувањето е прашање на следење одредени правила, а не нешто во личноста или умот на трговецот. Општата мудрост на Волстрит е дека постојат одредени ментални особини како предуслов за успешно тргување, но има многу варијанти, а ниту една стратегиска вештина. Играчите на покер понекогаш се добри трговци, но не секогаш. И шахистите, таблаџиите и сите други вешти играчи можат да успеат на различни начини. Плус, без оглед на сувиот талент што го има една личност, се смета дека за успех е потребен подолг стаж. Спротивно на тоа, објавата на ФЕД не утврдува никаква предност поради долгогодишното образование или искуство.
Кому треба да му се верува? Експериментот „желка“ и општата мудрост на Волстрит имаат една голема предност во тоа што се засноваат на вистински луѓе што тргуваат со големи суми пари на вистински финансиски пазари. За жал, ова ги прави контролираните експерименти премногу скапи. Формалните истражувања и другите академски трудови спроведени во лабораториски услови ги прават резултатите многу понаучни, но отстрануваат еден слој од реалноста. Студијата на ФЕД користи особено софистицирана симулација за тргување, но сепак е симулација со релативно мали влогови во долари.
Bloomberg Mercury
Ако не сте трговец, а сакате да бидете, или за своја сметка или за институција, студијата сугерира дека треба да играте покер наместо да посетувате часови и да следите курсеви за теорија на игри наместо за економија. Општата мудрост вели дека треба да ги развиете вашите компаративни предности, какви и да се тие, и да ги проучувате успешните трговци. Ако вашата цел е да ја разберете економската функција на тргувањето, студијата сугерира дека во таа игра би биле наградени преку собирање информации за туѓи облози и понуди и користење на тие податоци за да обезбедите ликвидност. Општата мудрост сугерира дека тргувањето е поширока вештина, која ги комбинира основните и техничките информации за да создаде рамнотежа, со многу различни типови на трговци што извршуваат различни функции.
Се разбира, ова е само една студија, која нема да ја промени рамнотежата во која било насока. Нејзините резултати само сугерираат, а не докажуваат, пошироки импликации. Сепак, ако сакате покер повеќе од настава и теорија на игри повеќе од економија, ова е добра вест за вас. Можеби ќе изгубите во трговски натпревари со вашите колеги студенти, но имате светла иднина на Волстрит. Од друга страна, ако се надевате на трговците да ја проценат основната економска вредност, студијата е лоша вест. Таа сугерира дека тие се фокусирани на надмудрување еден со друг, а не на истражување на реалноста.
Што и да мислите за студијата и нејзините можни импликации, секогаш е добро да се види внимателна, контролирана, ригорозна анализа во област каде што мислењата имаат тенденција да бидат многу посилни од основите за тие мислења. Да се надеваме дека истражувањето ќе предизвика подлабоко размислување за тргувањето - како да се направи подобро и каква е неговата улога во економијата.
