Водечките европски енергетски берзи предупредија дека планираното ограничување на цените на природниот гас претставува сериозна закана за безбедноста на снабдувањето и финансиската стабилност на регионот и дека оваа мерка нема значително да влијае на целта за намалување на трошоците за енергија.
Планот на Европската комисија неделава да предложи ограничување на референтните цени на гасот ќе има „потенцијално неповратни негативни ефекти“ врз функционирањето на енергетските пазари во регионот, кои ќе траат дури и по актуелната криза, напиша Асоцијацијата на европски енергетски берзи во заедничко писмо. Комисијата сè уште не откри како точно ќе ги ограничи цените.
Во моментот, нацрт-ограничувањето за гас не го зема предвид ризикот од туркање на учесниците од берзите на приватниот, вонберзански пазар, каде што има помала транспарентност на цените и поголем ризик од неисполнување на обврските, посочуваат од здружението познато како „Јуропекс“ (Europex). Механизмот за ограничување на цената веројатно „значително“ ќе ги зголеми барањата за колатерал или маржа.
Bloomberg
Едно ограничување ќе се активира кога фјучерсите за месец однапред на холандскиот трговскиот центар ќе бидат над одредено ниво во текот на неколку недели, што допрва треба да се дефинира. Кога ќе се активира механизмот за корекција на пазарот, не би било дозволено да се извршат налозите за TTF-деривати со цени над однапред дефинираното ниво.
„Загрижени сме дека овој предлог ќе има спротивен ефект и ќе доведе до влошување на безбедноста на снабдувањето“, рече во интервју Тобијас Паулун, главен директор за стратегија во Европската енергетска берза (European Energy Exchanges). „Без разлика дали е тврдо или меко – ограничувањето ја лимитира способноста на учесниците на пазарот да влезат во трансакција по цена што би биле подготвени да ја прифатат двете страни“.
Без обезбедување
Трговците и комуналните претпријатија можат да изберат да не го заштитат своето производство или потрошувачка во предмесечниот договор на TTF и, наместо тоа, да ги балансираат своите позиции со тргување на спот-пазарот, посочуваат од „Јуропекс“.
Покрај ризикот од намалена ликвидност, берзите може да изгубат приходи доколку трговците се преселат на т.н. OTC-пазари. Тргувањето со холандските фјучерси на гас на Интерконтиненталната берза (Intercontinental Exchange) опадна во текот на изминатата година, бидејќи енергетската криза се продлабочи.
ЕУ вети заштитни мерки за да се осигури дека привремениот инструмент може брзо да биде суспендиран доколку стане ризик за безбедноста на снабдувањето. „Сепак, таквата мерка никогаш нема да биде доволно брза за да ги спречи овие ризици“, смета Паулун.
EEX, членка на „Јуропекс“, предлага други мерки за ограничување на високите цени на гасот, како што се програмите за поддршка на ликвидноста или државните гаранции за обезбедување на барањата за колатерал, па дури и директна поддршка за потрошувачите.
Извршната власт на ЕУ планира да предложи регулатива за ограничување на цените на гасот пред клучниот состанок на министрите за енергетика на 24 ноември, бидејќи повеќето земји-членки бараат повеќе активности за да се спречи зголемувањето на цените на енергентот.
.webp){kind=icon}