.webp){kind=icon}
Проблемот со нуклеарната централа „Кршко“, чија работа беше привремено прекината поради дефект, ја наруши можноста Хрватска да ја заврши годината со позитивен извозно-увозен биланс кога станува збор за електрична енергија за првпат по повеќе од две децении.
Имено, таков заклучок произлегува од извештајот за електроенергетскиот биланс на Хрватска во првите девет месеци од оваа година, објавен од здружението „Обновливи извори на енергија на Хрватска“ (ОИЕХ).
Како што е познато, производството од „Кршко“ учествува со околу 15 отсто во потребите за струја на Хрватска, а според досегашните официјални информации од нуклеарната централа, прекинот би можел да трае околу еден месец.
Минатиот месец Хрватска имаше негативно салдо на увоз и извоз на електрична енергија бидејќи беа купени 151 GWh и продадени 59 GWh. Така, увезовме нето 92 GWh електрична енергија. Од домашното производство беа достапни вкупно 1.442 GWh, од кои 16 GWh користеа реверзибилни хидроцентрали за пумпање вода, а 1.426 GWh беа искористени за домашна потрошувачка.
Интересен е податокот дека најголемо производство во септември имаа термоцентралите со фосилни горива, кои учествуваа со 31 процент во вкупните количества. Но добрата вест е што за првпат оваа година таканаречените нови обновливи извори, кои вклучуваат сонце, ветер, биомаса, биогас и геотермална енергија, го надминаа придонесот на старите обновливи извори, што е друго име за производство на хидроелектрична енергија.
Истовремено, ветерните електроцентрали имаа натпросечно производство, кое во вкупниот енергетски микс учествуваше со 15,7 отсто или 226 GWh. „Кршко“, на пример, имал придонес од 17,2 отсто.
За периодот од јануари до септември годинава на располагање биле 14.682 GWh електрична енергија, а за домашна потрошувачка 13.713 GWh, додека 75 GWh биле наменети за црпење вода од реверзибилни хидроцентрали.
Во Хрватска се произведени 12.413 GWh, а од „Кршко“ 2.269 GWh.
Хрватска извезе вишок од 894 GWh.
Лиценцирани фотографии/ХЕП
Тоа што „Кршко“ не работи барем еден месец значи дека треба да бараме замена преку увоз, па увозно-извозната рамнотежа секако ќе се влоши во последниот квартал.
Штета, а ОИЕХ исто така забележува дека, со побрз развој на постројките на обновливи извори, не дојдовме до ситуација таквите случаи да ги покриеме со домашно производство и со тоа практично да станеме земја што ги покрива сопствените потреби, а остварува и вишоци за извоз.
Сега веројатно е јасно колку нѐ чини административната бавност во транзицијата кон зелена енергија.
Во првите девет месеци од годинава најголем придонес во енергетскиот микс во производството имаа хидроцентралите, очекувано, со 39,4 отсто. Следуваат необновливите извори на енергија, односно фосилните горива со 26,2 отсто, новите обновливи извори имаат придонес од 18,9 отсто, а „Кршко“ 15,5 отсто.
Така, ветерот, сонцето, биомасата, биогасот и геотермалната енергија се приближуваат до придонес во вкупниот енергетски микс од 20 проценти.
Споредено со првите девет месеци од минатата година, евидентно е дека домашната потрошувачка годинава е помала за 182 GWh.
Од друга страна, „Кршко“ годинава произведе 52 GWh повеќе, а повисоко ниво на производство има и во другите сегменти. Така, од необновливи извори се произведени 89 GWh повеќе, од хидроцентрали за 212 GWh, а од други обновливи извори за 185 GWh повеќе отколку во истиот период лани.
Лиценцирани фотографии/ХЕП
Оттука и разликата што годинава можевме да пласираме 894 GWh во странство, додека лани во истиот период моравме да купиме 1.826 GWh.
Она што радува, иако сè уште е недоволно, е очигледното зголемување на капацитетот за производство на соларна енергија. Така, Хрватска на 1 октомври годинава имаше 408 мегавати капацитет во соларни централи, додека на почетокот на годинава оваа бројка беше околу 225 мегавати. Значи, доколку продолжи позитивната динамика, на почетокот на 2024 година вкупниот капацитет на соларна енергија веќе би можел да надмине 450 MW.
