Понудата ќе ја прегази побарувачката: Доаѓа ли период на евтина нафта?

Цената на нафтата останува на нишалка. Вчера на берзата во Лондон цената на суровата нафта брент надмина 66 долари за барел првпат по една недела. Растот се должи на извештај што покажа пад на американските резерви. Во претходните денови оптимизмот за прекин на огнот во Украина ја туркаше цената на нафтата. Падот беше  резултат на процените на трговците дека евентуалното примирје може да донесе нови количества сурова нафта од санкционираната Русија на и така веќе заситениот пазар.

На почетокот на месецов земјите извознички на нафта од ОПЕК+ објавија дека во текот на септември производството ќе биде зголемено за 547.000 барели дневно. Ова е најновата од низата одлуки за забрзано производство чија цел е повторно освојување на пазарниот удел.

Со последната одлука за зголемување на производството за 547.000 барели дневно за септември се елиминира претходната серија на намалувања на понудата, која почна во 2023 година. Земјите извознички на нафта цела година порано од планираното ги вратија на пазарот количествата што претходно ги скратија.

Според процените на Меѓународната агенција за енергија во Париз, светскиот пазар се движи кон вишок од 2 милиони барели дневно во четвртиот квартал поради очекуваното економско забавување во Кина и растечката понуда од Северна и Јужна Америка, и покрај досегашната стабилна побарувачка за нафта.

Цената на нафтата меѓу мирот во Украина и војната на Блискиот Исток

„Цените на суровата нафта паднаа за речиси 20 отсто во последната година, и покрај двата скока на почетокот и средината на 2025 година под влијание на геополитички настани. Рекордното американско производство и зголемената понуда од ОПЕК+ создаваат вишок на глобалниот пазар, додека Меѓународната агенција за енергија (ИЕА) проектира послаб раст на побарувачката“, вели аналитичарот на „Блумберг Адрија“ Руди Лукачиќ.

Според него, забавениот економски раст ја намалува побарувачката за енергенти, а ИЕА нагласува дека долгорочната замена на нафтата во транспортот и енергетиката дополнително ќе ја ограничи побарувачката.

„Потенцијално примирје во Украина би можело дополнително да ги спушти цените до нивото видено во мај, додека каква било ескалација на Блискиот Исток што би ја нарушила понудата би можела да предизвика брз скок на цените. Очекуваниот опсег на движење на цените до крајот на 2025 година останува меѓу 60 и 65 американски долари по барел, со ризик посериозни нарушувања во снабдувањето да ги придвижат цените нагоре“, вели Лукачиќ.

Вандана Хари, основачка на аналитичката компанија за нафтени пазари „Ванда инсајт“ од Сингапур, смета дека цената во следниот период ќе стагнира. „Суровата нафта можеби ќе влезе во фаза на застој. Патот кон решавање на конфликтот е отворен, но би можел да биде долг“, вели таа.

Нестабилноста ги зголеми трошоците на домашните нафтени компании

Од нафтената компанија „Окта“ од Скопје во изјава за „Блумберг Адрија“ велат дека иако глобалното производство на нафта бележи раст, а резервите се одржуваат на високо ниво, енергетскиот сектор и понатаму се обликува од сложени и непредвидливи геополитички и економски фактори.

„Поради оваа нестабилност, околностите остануваат променливи, и ’Окта‘ не е во позиција со сигурност да даде прогноза за идното движење на цените на нафтата“, велат оттаму.

Компанијата во образложението на финансискиот извештај за првото полугодие од оваа година наведе дека светските нафтени пазари останаа нестабилни, погодени од геополитичките тензии, приспособувањата на производството на ОПЕК+ и умерен раст на побарувачката.

„Цената на суровата нафтата брент накратко надмина 73 долари за барел по израелските напади врз иранската инфраструктура, додека стравувањата од прекини во Ормускиот Теснец создадоа нови ризици околу снабдувањето. Истовремено, зголеменото производство на ОПЕК+ и американското производство на шкрилци сигнализираше презаситеност на пазарот, вршејќи долгорочен притисок врз цените“, стои во извештајот.

Инфлацијата и санкциите на ЕУ врз руските деривати ги зголемија трошоците, додека растот на глобалната побарувачка се намали на најниско ниво од 2009 година до денес, поттикнато од силната потрошувачка на земјите во развој, но и стагнацијата во развиените економии.

„На нашето работење во Република Северна Македонија, оваа динамика влијаеше на зголемување на увозните трошоци и поголема ценовна нестабилност, што наложи примена на агилни стратегии за набавка, со цел заштита на маржите“, наведено е во полугодишниот извештај на „Окта“.

Агилните стратегии се однесуваат на континуирано следење на пазарните движења и обезбедување непречено снабдување со висококвалитетни горива во земјата, ни објаснија од компанијата.

„Преку сеопфатно логистичко планирање и флексибилен пристап кон набавките, остануваме посветени на одржување на енергетската сигурност и оперативната отпорност, независно од надворешните пазарни флуктуации“, велат од „Окта“ за „Блумберг Адрија“.

Полнењето на европските складишта со гас ќе ја зголеми цената

Цената на гасот во периодот од февруари до август годинава падна за речиси 50 отсто, вели нашиот аналитичар Лукачиќ. И во овој случај дел од причините лежи во забавената економија на глобално ниво. Сепак, простор за корекција има затоа што допрва почнува периодот на полнење на европските складишта во пресрет на зимата.

„Природниот гас достигна врв во февруари 2025, а потоа изгуби речиси 50 отсто од вредноста до средината на август. Цената моментално е иста како пред една година, во услови кога складиштата во Европската Унија се полни под историскиот просек, а дотокот кон ЕУ е зголемен. Цените на природниот гас во Европа веројатно ќе се движат во рамките од 35 до 40 евра/MWh, со оглед на глобалниот суфицит и забавената економска активност, особено во Азија“, вели тој.

Според политиките на ЕУ, до ноември складиштата треба да бидат пополнети 90 отсто и тоа ќе изврши нагорен притисок врз цената

„Дополнителен ризик доаѓа од можниот раст на побарувачката во Кина, најголемиот светски увозник на ЛНГ (течен природен гас), која засега е воздржана, но нагло зголемување на побарувачката би можело да ги турне цените кон повисоки нивоа. Геополитичките ризици, особено оние што би можеле да го нарушат дотокот на ЛНГ или гасоводните рути кон ЕУ, и понатаму остануваат главен извор на можни краткотрајни скокови на цените“, вели Лукачиќ.

Мали промени во рамнотежата може да ја зголемат цената

Нагорен притисок врз цените во летните месеци очекуваат и во македонската нафтена компанија „Макпетрол“. Во годишниот план на компанијата се наведува дека притисокот доаѓа од обврската за полнење на складиштата, но има и други фактори.

„Капацитетот на складишта во ЕУ-27 изнесува 105,95 милијарди кубни метри, што значи дека треба да се наполнат 95,4 милијарди кубни метри до ноември 2025 година. Оваа цел е амбициозна со оглед на намалувањето на рускиот транзит на гас преку Украина, умереното закрепнување на побарувачката за гас во Европа, намаленото производство на гас во ЕУ и ограничените дополнителни снабдувања преку гасоводи од извори што не се руски“, се наведува во годишниот план.

Иако се очекува дополнително снабдување со течен природен гас од нови американски и канадски проекти во 2025 година, високата глобална побарувачка, особено од земјите надвор од Европа, ќе го одржи пазарниот притисок, проценуваат во „Макпетрол“.

„Врз база на моменталната состојба се очекува зголемување од 16 до 44 отсто на летниот увоз на течен природен гас во ЕУ во споредба со претходната година, што дополнително може да го оптовари глобалното снабдување со енергентот. Со оглед на моменталната состојба со ограниченото снабдување, дури и мали промени во рамнотежата помеѓу понудата и побарувачката би можеле да предизвикаат значителна ценовна нестабилност и дополнително зголемување на цените“, се наведува во планот за годинава.

Зголемени цени до крајот на годината очекуваат и од најголемиот австралиски производител на ЛНГ, „Вудсајд енерџи груп“, пред сè поради растечките енергетски потреби во земјите во развој во Азија, како Индија, Филипини, Виетнам и Малезија.

„Почнуваме да гледаме сè поголема побарувачка од земјите во Азија што не се дел од ОЕЦД. Како што им расте економијата така расте и нивната побарувачка за енергенти“, рече Мег О’Нил, извршната директорка на „Вудсајд енерџи груп“, во интервју за телевизијата „Блумберг“.

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар