Германија ги зајакнува мерките против дронови поради раст на упадите на аеродромите

Патниците на авиокомпаниите кои се подготвуваа да слетаат во Берлин токму на време за Ноќта на вештерките ги очекуваше непријатно изненадување кога моторите на авионот одеднаш повторно се запалија и авионот почна да кружи над германскиот главен град.

Набрзо дознаа зошто: аеродромот Берлин-Бранденбург беше затворен откако сведок пријави дека видел дрон. Летот што доаѓаше од Лондон беше пренасочен кон Дрезден, каде што авионот стоеше покрај други заглавени авиони, а изморените патници чекаа со часови за да го продолжат своето патување.

Тој петок беше еден од многуте денови оваа година во кои беспилотните летала кружеа на небото над Германија, повремено предизвикувајќи целосно затворање на аеродромите. Иако ниту еден дрон досега не се судрил со авион во Германија, имаше повеќе од 190 пријави за забележани дронови во близина на аеродромите до крајот на октомври, што ја насочува 2025 година на вистинскиот пат за постигнување рекорд кога станува збор за вакви бројки. Истиот месец друг прекин поврзан со беспилотни летала во Минхен заглави повеќе од 6.000 патници, принудувајќи го персоналот на аеродромот да постави кревети за кампување и да дели пијалоци за освежување.

Во земјата позната по своите бавни бирократски процеси, службениците невообичаено брзо се обидуваат да го обезбедат небото. Во вторникот германското Министерство за внатрешни работи лансираше нова единица за беспилотни летала со цел да обезбеди заштита на критичната инфраструктура како што се германските аеродроми и изјави дека ќе отвори Заеднички центар за одбрана од дронови, кој ќе ја координира работата на државните и федералните полициски сили, како и Бундесверот за проценка на заканите и насочување кон развојот на технологијата.

Дроновите со години ги вознемируваат аеродромите, честопати летани од луѓе на кои тоа им е само хоби, а при тоа не се свесни за правилата за воздушниот простор. Но, тоа што се случува сега е различно. Некои неодамнешни сведоштва посочуваа на дронови од професионален квалитет, вклучувајќи еден со дијаметар од скоро три метри, според лице запознаено со ситуацијата кое одби да биде именувано бидејќи информациите не се јавни.

И тоа не е ограничено само на Германија: воздухопловната инфраструктура низ цела Европа е сè почесто мета на напади. Во последните три месеци беа забележани привремени затворања и големи пренасочувања на аеродромите во Брисел, Копенхаген и Осло.

„Авијацијата со години повремено се справува со овие проблеми, но никогаш не го достигна нивото на сериозност што го видовме во последните месеци“, рече Јоаким Ланг, генерален директор на Германската авијациска асоцијација БДЛ (BDL). „Денес имаме и реални закани каде што некој лета со дрон кон аеродром специјално за да го принуди на затворање“.

Bloomberg Mercury

 

Тоа не е само опасно, туку е и скапо. Минатата година девет од 118 инциденти со дронови доведоа до целосен прекин на летовите, според првата систематска анализа спроведена од Германскиот воздухопловен центар. Овие затворања траеле во просек 32 минути и чинеле вкупно околу половина милион евра. За десетте најголеми европски аеродроми, 30-минутното затворање на пистата може да чини дури 514.000 евра, според студија направена во 2021 година.

Некои германски аеродроми имаат основни системи за заштита од дронови, но покриеноста е далеку од сеопфатна. Владата оваа недела објави дека ќе ги опреми осумте најважни аеродроми во земјата со радио системи за одбрана од дронови.

„Навистина позитивна работа е што во заканувачка ситуација државата всушност реагираше побрзо отколку што нормално би се очекувало“, рече Ланг. „Затоа решивме да пофалиме, нешто што не го правиме често.“

Справувањето со дронови околу аеродромите е деликатна работа бидејќи пукањето со оружје и користењето уреди за блокирање - електронски алатки за пречки што ја прекинуваат врската помеѓу дронот и далечинскиот управувач - би можеле да ги нарушат системите на авионите. За да се минимизира тој ризик, понекогаш се користат физички мрежи за фаќање дронови. Новите аеродромски системи во Германија може да ја усвојат оваа тактика, рече Ханс Петер Штух, раководител на истражувачката група за одбрана од дронови во Институтот Фраунхофер за комуникација, обработка на информации и ергономија.

Штух верува дека Германија е во „горната половина“ од европските земји во однос на подготвеноста, но сепак „можеме да се сметаме за среќни што сè уште не се случило ништо друго освен забележување на дронови“, рече тој. „Сè уште имаме уште многу работа пред да може да го ставиме откривањето под контрола“.

Со зачестувањето на забележувањето дронови, технологијата привлече повеќе приватни и јавни инвестиции. Истражувачки проект поддржан од владата за иновативни системи за одбрана од дронови се надева дека неговиот мултимодален сензорски пакет, кој вклучува радарски системи и уреди за блокирање, ќе се претвори во производи што ќе се појават на пазарот во првата половина од 2026 година. Производителите на оружје „Рајнметал“ (Rheinmetall AG) и МБДА (MBDA) изјавија дека нов ласерски систем за одбрана од дронови се приближува кон имплементација.

Германија, исто така, ги користи пазарите на долгови за да инвестира во дронови, сателити и одбранбени капацитети напојувани со вештачка интелигенција (ВИ). Тоа ја одразува промена во начинот на кој владите размислуваат за одбраната. До неодамна, рече Ентони Глис, професор и експерт за безбедност од Универзитетот во Бакингем, „нашите лидери беа фокусирани на нуклеарно оружје, воени бродови, млазни ловци и балистички ракети. Смртоносната и деструктивна моќ на малите, евтини беспилотни летала им избегала од вниманието“.

Во врска со тоа кој би можел да стои зад нападите, неколку европски лидери посочија кон Русија. Меѓу нив е и германскиот канцелар Фридрих Мерц, кој рече дека се сомнева дека Русија е одговорна за „повеќето“ од нив и дека активноста има за цел „да нè тестира“.

Додека Глис е убеден дека Русија стои „директно или индиректно“ зад нападите, други се поскептични, забележувајќи дека има малку докази што ги поврзуваат со Москва.

„Русија несомнено се вклучува во некои аспекти на хибридното војување на Западот, но тука постои поширок елемент дека не сè што се случува се должи на Русија“, рече Ден Ломас, специјалист за разузнавање на Универзитетот во Нотингем. Со сугерирањето дека тие стојат зад сите напади со беспилотни летала, тој рече: „ненамерно ја работите работата на Русите за нив“.

Во меѓувреме, германските власти ги преземаат сите достапни мерки за да се осигурат дека феноменот што во голема мера претставуваше непријатност - иако опасен - нема да прерасне во поголема закана.

За време на викендот за Ноќта на вештерките, аеродромот во Берлин повторно се отвори по околу два часа, а германските власти дури и го ублажија строгиот полициски час за да им дозволат на авионите да слетуваат по полноќ. Кога патниците конечно се симнаа од авионот, нивното трпение повторно беше тестирано откако открија дека ракувањето со багаж и автобускиот превоз на аеродромот речиси запреле.

Но, барем дроновите исчезнаа.