Јануари е, а запуштената лента од вештачки снег, опкружена со зелени пасишта, е сè што го поврзува швајцарското село Гштад, на надморска височина од 1.050 метри, со највисоките позиции на ски-центарот. Лес Контаминес, француско одморалиште со поглед на Мон Блан, штотуку ја откажа скијачката трка од Светскиот куп овој викенд поради недостиг од снег. Само што почна сезоната, а некои дестинации со помала надморска височина се затворени.
Bloomberg
Европскиот планински венец нуди место во првиот ред за гледање на зголемените ефекти од климатските промени, се топат древните глечери со невидена брзина, откривајќи стари урнатини од авиони и тела на одамна изгубени планинари. Високите температури значат дека многу од светските скијачки центри веќе се потпираат на вештачки снег за зголемување на снежните наноси и продолжување на сезоната, но рекордно топлото време на крајот на декември значи дека дури и вештачкиот снег веќе не е можен во некои области.
Франција ја заврши најжешката година досега, а на новогодишната ноќ забележа најниска ноќна температура од 11 Целзиусови степени. Швајцарија се загрева двојно побрзо од глобалниот просек.
Bloomberg
До крајот на овој век, како што предупредува Институтот за истражување снег и лавини, само одморалиштата што се наоѓаат на надморска височина од над 2.500 метри ќе имаат доволно природен снег за да продолжат со работа. Дури и во швајцарското одморалиште Давос, каде што на 16 јануари започнува годишниот состанок на Светскиот економски форум, снежната покривка останува тенка на пониските падини.
„Тешко е да се замисли таква навистина невидена зимска топлина низ Европа“, вели Боб Хенсон, метеоролог од Јејл.
Bloomberg
Натали Брезинг, маркетинг-директорка во хотелот „Гштад палас“, вели дека недостигот од бели работи ги тера луѓето да ги ценат поедноставните задоволства, како на пример прошетките.
„Никој не може да влијае на времето, мораме да го прифатиме како што е“, рече таа. „Но дефинитивно е многу тажно за еден скијач“.
Bloomberg
Омиленото место на богатите, Гштад, секогаш може да се потпре на туристите што сакаат да шетаат по планините наместо да скијаат. И големите одморалишта на висока надморска височина што ги привлекуваат британските или скандинавските скијачи, кои резервирале со месеци однапред, се полни.
Во Тигнес, кој се наоѓа на 1.550 метри, ги има сите карактеристики на шпицот на сезоната. Одморалиштето веќе има снежна покривка од 53 сантиметри во основата, која се издига на 172 сантиметри на планината.
Bloomberg
Најмногу страдаат пониските одморалишта низ Франција, Швајцарија и Италија, кои повеќе се потпираат на дневните гости, на локалните жители што се одлучуваат да ги извадат своите планинарски чевли или велосипеди - и да заштедат пари. „Речиси половина од 169-те ски-центри што беа принудени да се затворат од 1951 година го сторија тоа поради недостиг од снег“, објави минатата година Еуроњуз, повикувајќи се на истражување на Универзитетот во Гренобл.
Тоа е тренд што се заканува да го направи скијањето, кое и онака е скапо, недостапно за оние што не можат да си дозволат престижни одморалишта на висока надморска височина.
Bloomberg
Не е само тоа што скијањето е помалку сигурно за време на клучните профитабилни божиќни празници. Скијачките сезони секоја година стануваат сè пократки и пократки. Во Сент Мориц, кој се наоѓа на околу 1.800 метри, сезоната пред помалку од десет години се отвораше во средината на октомври и траеше до крајот на мај. Годинава тој беше отворен на крајот на ноември и е планирано да се затвори на 10 април. Помеѓу 2014 и 2019 година патеките беа затворени во мај.
Сепак, Сент Мориц барем останува отворен. Шплуген-Тамбо (Splugen-Tambo), кој се наоѓа на 1.480 метри, на 2 јануари објави дека ги затвора своите патеки до понатамошно известување поради „недостиг од снег, обилни врнежи и високи температури“.
Bloomberg
Во Франција, во Лес Контаминес, се бараат начини откажаното скијачко натпреварување на 7 јануари да го вратат во тркачкиот календар, но оваа зима се покажува дека нема гаранции.
Долните патеки на одморалиштето се или затворени или нудат непожелна површина од леден снег, камења и нечистотија. Но барем неговите горни падини, кои се искачуваат над 2.400 метри, се добро покриени и, како што рече портпаролката на одморалиштето, ги привлекуваат скијачите од одморалиштата на пониски височини што се затворени поради недоволно снег.
Речиси сите скијачки центри сега се опремени да произведуваат вештачки снег, кој може да биде интензивен, но и да ги влоши емисиите на стакленички гасови што ја затоплуваат планетата. Зимските олимписки игри одржани минатата година во Кина беа првите што речиси целосно се потпираа на правењето снег.
Bloomberg
Но за ефективно производство на вештачки снег се потребни температури од најмалку 3 или 4 степени под нулата, кои сега се постигнуваат само неколку часа во текот на ноќта.
„Зелениот Божиќ станува сè почест на Алпите“, се вели во неодамнешниот извештај на Институтот за истражување снег и лавини со седиште во Давос, Швајцарија. „Поголемиот дел станици забележуваат јасно намалување на бројот денови на земја покриена со снег, без оглед на нивната кота или локација“.
Bloomberg
Дури и во Вербие, познатото швајцарско одморалиште, фаворизирано од фанатиците и познатите личности, некои патеки беа затворени на 1.650 метри, што е аномалија за јануари.
Времето низ Алпите се очекува да залади до средни едноцифрени температури во текот на следните денови, што значи дека на висина од над 1500 метри секоја прогноза за врнежи треба да падне во вид на снег, а не како дожд. За набљудувачите на климата, скијачите и европската скијачка индустрија од 30 милијарди долари, тоа нема да се случи доволно брзо.
Bloomberg
.webp){kind=icon}
