.webp){kind=icon}
Просечната возраст на која младите го напуштиле домот на родителите во ЕУ лани била 26,5 години, покажува најновото истражување на „Евростат“. Овој просек многу варира меѓу земјите-членки на ЕУ. Младите од Португалија, Хрватска, Словачка, Грција и Бугарија најдоцна го напуштаат домот на родителите, на 30 или повеќе години. Младите луѓе во Србија, исто така, го напуштиле домаќинството на родителите во просек на возраст постара од 30 години. Спротивно на тоа, во Естонија, Данска, Финска и Шведска младите „бегаат“ од дома на 23 години или помалку.
Најниска просечна возраст на младите кои го напуштаат своето родителско домаќинство е забележана во Шведска (19,0 години), додека највисоката е забележана во Португалија (33,6 години).
„Напуштањето на родителскиот дом се смета за пресвртница во преминот од детството во зрелоста. Причините зад овој чекор може да варираат од материјална независност до студирање, работа, преселување со партнер, брак и раѓање деца, итн. Овој диспаритет може да ја одрази различноста на предизвиците со кои се соочуваат младите луѓе низ Европа, како и културните разлики меѓу земјите“, се укажува во истражувањето.
Жените порано заминуваат од мажите
Во сите земји на ЕУ, младите жени го напуштиле родителскиот дом порано од младите мажи. На ниво на ЕУ, младите жени во просек го напуштиле своето родителско домаќинство на возраст од 25,5 години, додека младите мажи тоа го правеле на возраст од 27,4 години.
Во 11 земји на ЕУ (Хрватска, Португалија, Словачка, Бугарија, Грција, Словенија, Италија, Малта, Шпанија, Романија и Полска), мажите го напуштаат својот родителски дом во просек по 30-годишна возраст. Спротивно на тоа, жените се иселиле од домот на нивните родители дома по оваа возраст во само 2 земји (Португалија и Хрватска).
Во 2021 година, родовиот јаз во просечната возраст за напуштање на родителскиот дом била 1,9 години на ниво на ЕУ. Меѓу земјите на ЕУ, родовиот јаз беше најголем во Романија (4,7 години), Бугарија (3,5 години) и Хрватска (3,1 година). Во Србија разликата беше уште поголема, со 5,0 години. Спротивно на тоа, родовиот јаз беше помал од една година во Ирска, Данска и Шведска.
Трендови низ годините
Возраста на мажите кои се иселиле од дома беше 28,0 години во 2006 година. Од 2006 година наваму, оваа возраст почна да опаѓа за да достигне најниска точка во 2019 година, од 27,1 година. Следствено, таа се намали за речиси една година помеѓу 2006 и 2019 година. Потоа, во 2020 година, возраста на мажите што го напуштаат домот на родителите се зголеми за 0,3 години, што е највисок пораст од година во година од 2006 година.
„„Оваа важна промена помеѓу 2019 и 2020 година веројатно беше предизвикана од пандемијата Ковид-19, што ги наведе младите луѓе да се преиспитаат околу иселувањето и да останат малку подолго во домот на нивните родители. Конечно, помеѓу 2020 и 2021 година, просечната возраст на младите мажи кои го напуштаат родителското домаќинство остана стабилна“, се вели во истражувањето.
Долгорочниот тренд на возраста на која жените го напуштаат родителското домаќинство не открива толку многу флуктуации како кај мажите: тој падна само за 0,3 години, од 25,5 години во 2006 година на 25,2 години во 2019 година. Меѓутоа, како и кај мажите, просечната возраст на жените кои го напуштаат родителското домаќинство го имаше највисокото зголемување од година во година од 2019 до 2020 година, од 0,3 години, најверојатно поради пандемијата Ковид-19, а потоа остана стабилна помеѓу 2020 и 2021 година.
Корелација со стапката на учество на работната сила
Земјите каде младите го напуштаат родителското домаќинство на постара возраст, имаат поголема веројатност да имаат пониска стапка на учество во работната сила (исто така наречена „стапка на активност“) за младите (на возраст од 15-29 години). На пример, повеќето земји каде што младите луѓе го напуштаат својот родителски дом на возраст постара од 29 години имаат пониска стапка на учество во работната сила за лица на возраст од 15-29 години, околу или под 50 проценти.
Иако во последното истражување на „Евростат“ не е вклучена Македонија, друго истражување од 2020 година покажува дека младите од нашата земја многу доцна заминуваат од домот на родителите. Имено, во 2020 година дури 75,2 проценти од младите на возраст од 18 до 34 години живеле заедно со своите родители.
Тоа ја позиционира Македонија на високото четврто место во Европа на листата земји рангирани според овој параметар. Поголем процент на млади кои живелее со своите родители имале само Црна Гора, Хрватска и Албанија.
