Цената на златото продолжува да урива рекорди на светските берзи и моментално изнесува преку 3.750 долари за унца. Само од почетокот на оваа година, неговата цена изразена во евра е покачена за околу 25 отсто, а за една година овој раст е над 33 отсто. Ова не останува незабележано и кај македонските граѓани, коишто сѐ повеќе се заинтересирани за купување инвестициско злато, покрај веќе традиционалните обичаи на купување злато во вид на накит, златници и сл. Разговаравме со Коста Ивановски, CFA, Директор на Дирекцијата Трежери од УНИБанка, првата и засега единствена банка на домашниот пазар што увезува и нуди за продажба инвестициско злато и сребро, околу самата понуда и зошто благородните метали се добра инвестиција.
-Каква е побарувачката за инвестициско злато периодов, се чувствува ли зголемен интерес меѓу македонските граѓани?
Изминатиов период значително е зголемен интересот за златните и сребрените продукти, а прометот во УНИБанка во споредба со минатата година е повеќе од двојно зголемен. Со оглед на зголемената светска геополитичка нестабилност и инфлацијата, која многу држави сѐ уште не може да ја стават под контрола се очекува стабилна побарувачка за златото и останатите благородни метали и во следниот период. Целта на инвеститорите и кај нас и во светот е идентична – бараат стабилни, сигурни и долгорочни инвестиции кои нудат заштита и потенцијал за принос, а златото како класа на инвестициски инструменти се издвојува не само поради својата отпорност во време на кризи, туку и затоа што претставува лесно преносливо и брзо ликвидно средство, што во неизвесни времиња станува особено значајна предност.
Доколку ја анализираме цената на златото, само во последните 20 години изразена во евра е зголемена за над 8 пати или со годишна сложена стапка на принос (CAGR) од над 11% годишно. Дополнително, доколку се направи анализа на приносот прилагоден за ризик за изминатите 5 и 10 годишни периоди, златото остварува подобар Шарпов коефициент [1] од акциите на компаниите од развиентие економии кои се дел од индексот MSCI World [2].
-Кои се купувачите на инвестициското злато и за што постои најголем интерес - монети, плочки, итн.?
Она што е карактеристично за златото и среброто како инвестиција е дека тие се вклопуваат во инвестициските портфолија на широк спектар на инвеститори, од индивидуални инвеститори до институциoнални инвеститори како централни банки и државни фондови на богатство (sovereign wealth funds) кои во изминатиот период значително го зголемуваат процентот што го алоцираат во злато.
Во УНИБанка имаме купувачи од секаков профил. Најчесто се тоа физички лица, приватни стопанственици, како и граѓани кои се чини дека се сè повеќе информирани за стабилноста на златото како инвестиција и големиот потенцијал за раст на цената.Што се однесува до интересот за типот на продукти, плочките се преферирани од оние кои оваа можност ја користат за инвестирање, додека монетите во духот на традицијата повеќе се бараат како подарок за своите најблиски или по повод разни семејни прослави и свечености.
-Дали постои интерес за купување злато и кај правните субјекти, компаниите?
Правните лица сè почесто купуваат инвестициско злато и сребро од нашите експозитури. Тие ги купуваат златните и сребрените плочки и монети најчесто по повод јубилеи игодишнини за своите вработени, заминување во пензија, новогодишни празници, но и како подарок на разни корпоративни свечености или пак за наградување на своите најуспешни вработени.
Дополнително, во нашето портфолио на продукти и услуги за нашите клиенти нудиме и продукти за депозити за правни лица при што за оние фирми кои избираат еден од депозитните пакети им подаруваме златни плочки од два и пет грама како еден вид додадена вредност за добрата соработка.
-Од каде го набавувате инвестициското злато, кажете ни нешто повеќе за неговото потекло и квалитет?
УНИБанка инвестициското злато го набавува од странски врвни рафинерии за благородни метали од Швајцарија и Германија и реномирани светски познати овластени дилери на злато. За покрупните инвеститори овозможуваме и индивидуална нарачка на инвестициско злато или сребро со авансна уплата при што се овозможува превидливост на цената со релативно брза испорака.
-По кои цени граѓаните и компаниите можат да го купат инвестициското злато, односно монетите и плочките?
Во понудата имаме голем избор на златни и сребрени продукти со различна тежина и дизајн, па така цената на продуктот пред сè зависи од неговата тежина и се разбира, моменталната цена на златото и среброто на светските берзи, како и курсот на американскиот долар во однос на македонскиот денар.
За да ја разбиеме предрасудата дека инвестирањето во благородни метали е резервирано за одреден слој луѓе, ќе нагласиме дека нашата понуда, во согласност со моменталните цени на златото на странски берзи, вклучува златни плочки по пристапни цени веќе од околу 12.500 денари за оние со тежина од два грама, 30.600 денари за петграмските, па сѐ до најскапите плочки од 100 грама коишто во овој момент на шалтерите на УНИБанка чинат нешто помалку од 600.000 денари. Монетите, пак, се движат од дваесетина илјади денари, па до околу 200.000 денари секако во зависност од тежината. Се разбира, овие цени варираат во зависност од цената на златото на светските берзи, а како што знаеме таа, со мали осцилации, веќе подолго време се движи во нагорен тренд.
-Од минатата година почнавте со понуда и на инвестициско сребро, па објаснете кои се бенефитите од поседувањето на овој метал?
Среброто има пониска цена од златото што го прави подостапно и за помалите инвеститори, а истовремено ги овозможува сите инвестициски придобивки, како што се зачувување на вредноста, заштита од инфлација и можност за креирање на диверзифицирано портфолио.
За среброто во светот веќе одамна постои голема побарувачка, што го прави интересна инвестициска опција. Среброто се користи и има побарувачка во брзо растечките индустрии како електрониката, производството на електричните автомобили, сончевите колектори како и во медицината, многу веројатно е дека неговата вредност ќе расте континуирано и дека инвестирањето во сребро беше, денес е, а и во иднина ќе биде паметна, сигурна и оправдана инвестиција, со потенцијал за долгорочен раст на вредноста и креирање на значителен принос за инвеститорите.
-Што конкретно нудите од сребрените продукти?
Промо
Слично како и кај златото, достапни се плочки со различни тежини, како и сребрени монети со врвни дизајни, сите првокласни сребрени продукти со највисока чистота (999.9/1000). Со ова се обезбедуваат различни и флексибилни опции за инвестирање, како за помали инвеститори така и за искусни трговци на благородни метали. Цените во моментов се движат веќе од 4000 денари за монетите и 4500 денари за плочките. Монетите и плочките се ковани од светски признати рафинериии ковачници, кои ги исполнуваат високите меѓународни стандарди за чистота и квалитет, пропишани од London Bullion Market Association која е овластен светски регулаторен авторитет за благородните метали.
-Како можат клиентите да купат инвестициско злато и сребро во УНИБанка, има ли некоја посебна процедура?
Клиентите, физички и правни лица, кои се заинтересирани за овој вид на инвестиција можат да ја посетат веб страницата на банката каде ќе ги добијат првичните информации, а можат да се обратат телефонски или на меjл, но секако да ги посетат експозитурите на Банката каде ќе добијат стручни совети за инвестирање во инвестициско злато и сребро, движење на цените на благородните метали и детални информации за производите на Банката кои се моментално на продажба.
Пожелно е клиентот да има платежна сметка во Банката и слободни средства кои планира да ги инвестира во инвестициско злато или сребро. По направениот избор на производ од понудениот асортиман и извршената уплата од неговата платежна сметка, производот се презема од благајната во Банката. Доколку клиентот изрази желба Банката нуди можност за чување на продуктите во личен сеф кој клиентите можат да го закупат во УНИБанка во Скопје на период од една или повеќе години.
[1] Шарповиот коефициент (Sharpe ratio) е начин да се споредат две или повеќе инвестиции земјаќи ја во предвид волатилноста (ризичноста) на цената во анализираниот период, остварениот принос и безризичната каматна стапка.
[2] Извор: Yahoo Finance, пресметано со користење на месечни приноси.