Одлуката на Бугарија да го даночи транзитот на рускиот гас предизвика сериозни закани врз енергетскиот сектор во Македонија. Новата „патарина“ од 10,76 долари по мегават-час гас од руско потекло би можела да го поскапи гасот во земјава и над 25 отсто, вели во интервју за „Блумберг Адрија“ првиот човек на „Номагас“-Скопје, Бајрам Реџепи.
„Aко не се ослободат нови капацитети за да донесеме природен гас од други извори, тоа значи дека цената ќе поскапи 20-25 отсто, дури и повеќе. Бидејќи на берзите се очекува дека цената во текот на зимата ќе биде над 50 евра по мегават-час, тоа значи дека ќе има драматично поскапување и тоа ќе го почувствуваат крајните корисници и потрошувачите“, вели Реџепи.
Тој нагласи дека сите засегнати страни во моментов водат интензивни разговори. Македонија не побарала од Бугарија да ја смени таксата, туку побарала да се ослободи капацитетот што не се користи во моментов, а тоа, како што објаснува Реџепи, е обврска според ЕУ-директивите.
„Се обративме до ’Булгартрансгас’ и до ’Енерџи комјунити’, од кои не бараме да се менува таксата, бидејќи не можеме да влијаеме во одлуките на бугарскиот парламент. Побаравме да се ослободат капацитетите што не се користат, бидејќи според ЕУ-директивите имаат обврска капацитетите што се закупени а не се користат да ги ослободат. Првата реакција стигна од ’Енерџи комјунити’. Тие веќе иницираа постапка кај нив да се ослободат тие капацитети, но секако тоа зависи од ’Булгартрансгас’ и ние очекуваме да го реши тој проблем. Во меѓувреме преговараме со сите снабдувачи за да може да ги најдеме потребните количества за нашиот пазар. Во споредба со другите земји, потрошувачката кај нас е многу помала, но директно влијае врз цената на електричната енергија, бидејќи 80 отсто од капацитетот кај нас се користат од единствената гасна централа ТЕ-ТО. Тоа секако ќе направи големо влијание и врз цената на топлификација во Скопје, а може да направи големо нарушување на пазарот на енергија кај нас. Во таков случај може да се случи ТЕ-ТО да затвори, бидејќи не може да работи со такви цени, а тогаш ќе бидеме обврзани да снабдуваме гас само за топланите во Скопје, за во текот на зимата да немаме проблем со парното греење во Скопје“, вели Реџепи.
Според Реџепи, освен таксата, поголем проблем е што имаме обврска над 70 отсто од количествата да бидат земени од „Газпром“. Најлошо сценарио е во текот на зимата да се затвори вентилот за руски гас.
„Алтернативите за снабдување со гас се од ЛНГ-терминалите од Грција и од Турција да се користи сегашниот интерконектор Бугарија - Грција, бидејќи ЕСМ веќе има закупено одредени капацитети таму... Но, бидејќи досега нема реакција од ’Газпром’, најверојатно може да дојде до најнепосакуваната опција, тие да ги затворат вентилите во текот на зимата. Тогаш ризикот ќе биде многу голем за нашиот пазар и ние ќе видиме што може да се спаси барем за топлификација да обезбедиме одредени количества за непречено да функционира целиот систем“, вели Реџепи.
Директорот на „Номагас“ смета дека во таков случај топлификацијата во Скопје не е доведена во прашање бидејќи за толку има одреден капацитет што не е закупен од „Газпром“ и до нашата држава може да тече друг гас освен рускиот.
„Тие капацитети ќе бидат доволни за да функционира целиот систем на топлификација. И да дојде до најлошото, топлификацијата нема да биде загрозена, секако дека ние интензивно работиме да не се случи тоа“, вели Реџепи.