Модифицираната соја со поголем принос на масло може да ги задоволи потребите за обновливи извори на дизел, а исто така бара помалку земја за да расте.
Намалувањето на емисиите на јаглерод од патничките авиони и од камионите на долги релации бара огромно количество обновливо гориво на база на соја. За да се ослободи доволно земја за да се произведе сето тоа гориво, американските земјоделци ќе мора да ги уништат постојните полиња со пченка, да засадат милиони дополнителни хектари соја и да го запрат целиот извоз на соја.
Или едноставно да се произведе подобро растение. Истражувачите од стартап-компании и биотехнолошки гиганти истражуваат нови начини на селективно одгледување или генетска модификација за да произведат мешунка што произведува повеќе масло.
Прочитај повеќе
Климатските промени ќе ги редефинираат бизнис-плановите
Ефектите од климатските промени имаат глобален карактер и ги засегаат сите општествени сфери, вклучувајќи го и бизнисот.
19.12.2023
ЕСГ ја губи поддршката од клучната генерација инвеститори
Повисоките трошоци за задолжување поттикнаа пад од 30 милијарди долари на резервите на чиста енергија
12.12.2023
Годинава беше најтопла досега, може ли да биде уште полошо?
Според прогнозите, следува уште една топла година, потопла од лани.
12.12.2023
ЕЦБ: Банките подобро да се подготват за ризиците од климатските промени
ЕЦБ може да ги зголеми барањата за капитал ако менаџерите на банките не ги земаат предвид деловните ризици.
06.12.2023
Светска банка преку хартии од вредност ќе го зголемува финансирањето на климата
Се бараат начини како да се привлече приватниот капитал во борбата со климатските промени
03.12.2023
Ќе возиме ли на масло од пржени компирчиња?
Германците наскоро ќе возат на дизел гориво што во целост е направено од искористено масло за јадење.
05.12.2023
Еден од тие стартапи е „Зеакал“ (ZeaKal) од Сан Диего, делумно финансиран од големиот производител на семиња „Кортева“. „Зеакал“ планира да ја воведе својата прва серија семиња со зголемен принос на масло за комерцијална сеидба во 2024 година. Преку генетски модификации, научниците успеаја да произведат растение во кое фотосинтезата трае подолго, што на крајот резултира со повеќе масло и повеќе протеини. Новите семиња содржат дури 23 отсто масло, додека обичните семиња во просек содржат само 20 отсто. Ако му се верува на стартапот, новите сорти би можеле да имаат уште поголем дел од маслото во иднина.
Во моментов сојата се одгледува на околу 80 милиони хектари земја во САД. Ако таа земја беше засадена со нова, модифицирана сорта, тоа ќе ја елиминираше потребата од дополнителни 13 милиони хектари маслодајни семиња, кои се потребни за да се задоволи растечката побарувачка за обновливи извори на гориво во САД, велат од „Зеакал“. „Ова е откритие за нафта“, рече извршниот директор на компанијата Хан Чен. „Замислете дека преработувате исто количество соја, но добивате 13 или 15 отсто повеќе масло; ви треба помало количество, транспортирајте помалку соја. Продуктивноста и напредокот во областа на екологијата, социјалните фактори и корпоративното управување што ги постигнуваме со добивање повеќе за помалку навистина нè мотивираат“, вели извршниот директор.
Со децении научниците што работат на развој на нови генетски модифицирани сорти се обидуваат да го зголемат приносот на културите со производство на растенија што подобро поднесуваат моќни хербициди, инсекти или суша. Сепак, досега не се размислуваше сериозно за манипулација со вкупната содржина на масло. Според податоците на американската влада, количеството на масло од соја што се користи за производство на биогориво во јуни лани првпат во историјата го надмина количеството што се користи за храна и други потреби на домаќинствата во САД на месечна основа.
Обновливиот биодизел е хемиски идентичен со горивото добиено од нафта и често се наведува како еден од најдобрите начини за намалување на емисиите од секторот на тешкиот транспорт, кој не се претвора лесно во електрична енергија. Компаниите сега се обидуваат да го зголемат капацитетот за преработка на соја, што е клучен предуслов за проширување на понудата на зелено гориво. Мултинационалните земјоделски гиганти „Арчер-Даниелс-Мидленд “ (Archer-Daniels-Midland, Bunge, Cargill) и „Луис Драјфус“ (Louis Dreyfus), познати како групацијата АБЦД (ABCD), веќе лансираа нови погони или најавија планови за изградба или проширување на постојните во следните неколку години.
Даночните кредити според Законот за намалување на инфлацијата на САД обезбедуваат финансиски поттик за префрлување на горива со помала количества на јаглерод во транспортниот сектор. Според аналитичката компанија „Стандард енд Пурс“, домашната побарувачка на САД за обновливи извори на дизел ќе достигне 15,4 милијарди литри до 2030 година, од околу 10 милијарди литри лани. „Стандард енд Пурс“ предвидува дека одржливото користење на авионското гориво ќе изнесува вкупно 6,5 милијарди литри годишно до крајот на деценијата, во споредба со само 689 милиони литри што моментално се користат на годишно ниво.
Значителниот пораст на побарувачката за биогориво стана „повеќе од само инспирација“, рече Рајан Фулер, шеф на стратегискиот маркетинг за соја во швајцарската компанија за семиња и хемикалии „Сингента“ (Syngenta). Неговата компанија развива нови енергетски култури врз основа на податоци собрани во текот на неколку децении. „Сингента“ (Syngenta) исто така размислува за употреба на генетски модифицирани семиња во обид да го зголеми приносот на масло од соја. Компанијата сè уште нема објавено конкретни планови или временски рокови за производство на семе со зголемен принос на масло.
И покрај оптимистичките прогнози, пазарот на гориво базиран на соја сè уште е само капка во океанот за дизел-индустријата. Дури и да се покажат успешни новите сорти со висок принос на нафта, ќе помине одредено време пред да бидат широкоприфатени во САД. Развојот и регулаторното одобрување нови генетски модифицирани организми траат неколку години. Понатаму, земјоделците не сакаат да прифатат нови технологии, кои сè уште не се поткрепени со докази, особено ако треба да се откажат од постојните генетски модификации што ги прават посевите поотпорни на болести или штетници поради зголемените приноси на нафта. Новата сорта на соја, наречена фотосид (PhotoSeed) од „Зеакал“, првично нема да ги има тие модификации.
Тука е и прашањето за цената што купувачите ќе бидат подготвени да ја платат. Цената на маслодајните семиња на светскиот пазар генерално зависи од масата и од локацијата, што не остава многу простор за посебно вреднување на сојата со уникатни карактеристики. Доставувачите се надеваат дека производителите на гориво како „Ексон мобил“ (ExxonMobil) или „Шеврон“ ќе го напуштат моделот заснован на тргување со стандардизирани производи во потрага по попродуктивни нафтени полиња. Постојат некои индикации дека тоа веќе почна да се случува на пазарот за соја со висока содржина на олеинска киселина, која е модифицирана за да се произведе поздраво масло. Така, трговската компанија „Бунге глобал“ (Bunge Global) и производителот на кокошки „Пердју фармс“ (Perdue Farms) одлучија да купат поскапа соја со висока содржина на олеинска киселина бидејќи има пониско ниво на заситени масни киселини и подолг рок на траење од другите масла за јадење.
„Пердју“ потпиша сличен договор со „Зеакал“, согласувајќи се да им плати повисока цена на фармерите што одгледуваат нова сорта, која е богата со протеини и е погодна како добиточна храна за пилиња. Ако големите нафтени компании го следат примерот, пазарот на соја можеби никогаш нема да биде ист. „Можевме да видиме дека содржината на маслото во сојата станува поважна на некои пазари отколку содржината на протеини“, рече Мајк Дилон, потпретседател на портфолиото на маслодајни семиња во агрохемиската и семенската компанија „Кортева“.