Нема парче земја во Хрватска каде што не се гради нешто кофинансирано со европски пари, а граѓаните тоа се' појасно го гледаат. Ова е една од главните пораки од конференцијата на „Блумберг Адрија“, под наслов „Спојување, инвестирање, развој“ (Merge, Invest, Develop) што секако може да биде поттик за вложување повеќе напор за завршување на македонскиот евроинтегративен процес...Добро утро, подолу петте вести кои треба да ги знаете на почетокот на денот:
Каде паметно да инвестирате во втората половина од 2023?
Минатата година покажа дека воен судир од пошироки размери како оној во Украина може значително да влијае врз светската економија, да предизвика сериозна енергетска криза и рекордно зголемување на инфлацијата, што секако влијаеше и на движењата на берзите. Со оглед на тоа што пазарите на капитал никогаш не мируваат, на истекот на првата половина од 2023 година прашавме каде да се инвестира во втората половина од годинава односно како професионалците од земјава и од странство би распределиле инвестициско портофолио.
Тие велат дека не постои магична формула за одредување на идеалното портфолио кое би било применливо за сите инвеститори, но даваат конкретни предлози за диверзификација на вложувањата. Кога е во прашање пазарот на капитал, една од главните промени во однос на претходниот период е што обврзниците повторно носат атрактивни приноси.
Четбот кој сака обврски
Програмите што се чини дека решаваат компликувани проблеми од реалниот живот на интернет ги воодушевија првите корисници, и покрај нивните очигледни ограничувања. ЧетГПТ (ChatGPT) на компанијата „Опен еј-ај“ (OpenAI) е доволно едноставен за користење: пишувате барање и добивате одговор што може да биде корисен и изгледа како убедливо човечки. Сепак, како практична алатка има сериозни ограничувања.
Што е следно?Истражувачите и љубителите на вештачката интелигенција (ВИ) што ја бараат следната фаза во тековниот циркус за четботовите почнаа да се обединуваат околу друга идеја: т.н. ВИ-агенти (AI agents), софтвер што се поврзува со големи јазични модели, како што е оној на кој работи ЧетГПТ (а можеби и разни интернет-услуги, па дури и начини на плаќање), и откако ќе му биде доделена цел од страна на човек, предлага низа задачи и сам ги извршува во обид да ја постигне таа цел.
За еден потпис не се гради најголемиот германски енергетски проект во земјава
Пред две години бомбастично најавениот проект тежок половина милијарда евра, сѐ уште не може да се реализира. Се работи за ветерната електрана која германската компанија ВПД треба да ја гради во регионот на Куманово – Старо Нагоричане – Крива Паланка. Ветерната електрана од 415 мегавати беше најавена на прес конференција во октомври 2021 година кога тогашниот премиер Зоран Заев ја нарече највредна странска инвестиција во земјава.
Две години подоцна, „Блумберг Адрија“ го праша германскиот заменик-амбасадор во земјава, Ото Граф до каде е реализацијата на проектот.
„За проектот има политичка одлука, но се уште чекаме на крајниот потпис. Оптимисти сме дека ќе го добиеме потписот, во основа тоа ќе биде најголемата инвестиција некогаш овде спроведена од наша страна“, рече Граф.
Инфлацијата забави на 11,3 проценти, поскапеле повеќе производи
Трошоците на животот во мај 2023 година се зголемиле за 11,3 проценти во однос на истиот месец минатата година, а цените на мало оствариле раст од 7,5 проценти, покажуваат новите податоци на Државниот завод за статистика. Иако стапката на инфлација забавува, статистиката открива дека повеќе производи и услуги се‘ уште поскапуваат.
Имено, пораст на трошоците на животот во мај 2023 година, во споредба со претходниот месец, е забележан кај свежиот и разладениот зеленчук, освен компирите и другите коренести плодови за 13,3 проценти, свежото и разладеното овошје за 8,5 проценти, прехранбените производи, неспоменати на друго место за 2 проценти, рибата и морските плодови за 1,6 проценти, жестоките пијалаци за 0,8 проценти.
ЕЦБ ќе има уште работа со зголемување на стапките, вели Шнабел
Европската централна банка (ЕЦБ) не завршила со зголемувањето на трошоците за задолжување бидејќи базичната инфлација покажува неочекувана издржливост, изјави за „Де Тијд“ (De Tijd) членка на Извршниот одбор на ЕЦБ, Изабел Шнабел.
„Има уште што треба да се направи“, рече таа. „Колку повеќе ќе треба да се зголемат стапките ќе зависи од податоците што ќе пристигнат“.
Говорејќи една недела пред состанокот на ЕЦБ во Франкфурт, на кој ќе биде одреден следниот чекор на централната банка, Шнабел истакна дека базичната инфлација - која ги исклучува категориите како што се храната и енергијата - „е упорна и постојано висока, при што услужниот сектор игра клучна улога поради релативно силното влијание на трошоците за плати врз инфлацијата во овие сектори“.