Владимир Путин го смени својот долгогодишен министер за одбрана со обучен економист. Тоа е неочекувано менување на стражата, што сигнализира промена на фокусот на растот на воената економија на Русија, повеќе од две години по инвазијата на Украина.
Путин предложи неговиот поранешен помошник за економија и прв вицепремиер Андреј Белоусов (65) да ја преземе функцијата од Сергеј Шојгу (68), кој малку падна во хиерархијата бидејќи беше назначен за шеф на Советот за безбедност. Сменет е Николај Патрушев, стариот сојузник на Путин, кој ја извршуваше оваа функција и треба да преземе друга работа, но сè уште не се знае која.
Сергеј Шојгу/Bloomberg Mercury
Повеќето претходници на Шојгу под Путин исто така немаа воено искуство, но ова е првпат Путин да избере економист за министер за одбрана.
Промената доаѓа само неколку дена откако рускиот претседател положи заклетва за петти мандат, продолжувајќи четврт век на власт, и се чини дека го покажува незадоволството на Путин од начинот на кој се води војната од одговорните за безбедноста.
Ова е исто така најголемото политичко поместување на Путин од 2020 година, кога тогашниот премиер Дмитриј Медведев беше тргнат настрана за да му се отвори место на технократот Михаил Мишустин. Тој и сега останува на таа функција, како и министерот за надворешни работи и ветеранот дипломат Сергеј Лавров.
Русија неодамна постигна ограничени, локализирани успеси по должината на линијата на фронтот, додека украинските сили се борат со недостиг од оружје и работна сила, заедно со огромна потреба од повеќе системи за противвоздушна одбрана.
Кремљ контролира речиси 20 отсто од територијата на Украина, но неговите сили напредуваат со побавно темпо, бидејќи Путин е претпазлив во најавувањето нова непопуларна мобилизација, откако повикот за 300.000 Руси во септември 2022 година предизвика паника и егзодус од земјата.
„Назначувањето на Белоусов има цел да му даде на Путин поголема контрола над воените работи додека војната во Украина се одолжува“, рече Сергеј Марков, политички консултант близок до Кремљ. Потребата од ново лице што ќе ги претставува руските вооружени сили стана итна по корупцискиот скандал со поранешниот заменик-министер за одбрана Тимур Иванов, клучен помошник на Шојгу.
„Белоусов му е лично лојален на Путин и ќе го реши сето тоа“, изјави Марков по телефон. „Имаше премногу интереси“.
Тој сè уште чувствува дека има незавршена работа по судирот со основачот на „Вагнер“, Евгениј Пригожин, што доведе до неуспешен бунт минатата година. Тогаш се шпекулираше дали Шојгу заминува, но таа одлука беше одложена.
Bloomberg Mercury
На крајот, Путин полека воведе промени, по смртта на Пригожин кон крајот на летото во мистериозни околности и неговиот реизбор за претседател овој месец. Путин му верува на Белоусов и го смета за чесен и некорумпиран, вели извор упатен во Кремљ, кој зборуваше за реконструкцијата под услов да остане анонимен.
„Промената се однесува на консолидација на улогата на воено-индустрискиот комплекс како главна локомотива на економијата“, рече Евгениј Суворов, главен економист на Русија во „Центрокредит банка“.
Белоусов дипломирал на Московскиот државен универзитет со диплома по сајбер-економија во 1981 година, а подоцна и докторирал. Првично тој работеше во Руската академија на науките.
Неговата прва официјална работа со Путин беше директор на одделот за економија и финансии во 2008 година, кога Путин накратко поднесе оставка како претседател - заменувајќи ги работните места со Медведев, за подоцна да се врати на главната работа. Белоусов подоцна накратко беше министер за економија, а потоа и главен економски помошник на Путин. Тој беше клучен во трансформирањето на Русија во воена економија.
Тој е познат по својот строг однос кон компаниите и бизнисот и беше иницијатор на владината иницијатива за зголемување на даноците за металната и рударската индустрија, која продолжи и по почетокот на војната.
Шојгу, од друга страна, беше на поинаков пат откако стана цел на Пригожин за време на бунтот во јуни 2023 година Тој некогаш беше му близок и доверливо лице на Путин, придружувајќи го на неговите многу публикувани патувања на лов и јавање коњи во Сибир и на чело на Русија. Состојба во Министерството за надворешни работи речиси 20 години.
Неговиот трансфер во Советот за безбедност покажува дека ова тело, веќе фокусирано на одлучувањето на претседателот за стратегијата за национална безбедност, стана немоќно и се користи како „резервоар за поранешните клучни фигури на Путин“, наведе Татјана Становаја, основачка на компанијата за политички консултантски услуги „Р. Политик“, на социјалната мрежа Телеграм.
Заменик-претседател на Советот за безбедност е Медведев, чија улога е значително намалена низ годините.
Во 2020 година Путин го смени Уставот и си обезбеди уште два мандата, што значи дека може да владее до 2036 година, кога ќе има 83 години.
.webp){kind=icon}
