.webp){kind=icon}
Синдикатите од јавниот сектор го добија убедливо најголемото зголемување на платите. Во 2024 година, буџетските расходи за бенефиции на вработените ќе пораснат за 32,2 отсто во споредба со оваа година, или за околу 1,5 милијарди евра, според Хрвој Стојиќ, главен економист на Хрватското здружение на работодавци (ХУП).
„Несомнено е дека експлозијата на расходите за плати е неодржлива, имајќи предвид дека секое последователно зголемување на таа ставка над номиналната стапка на раст на БДП наскоро би не турнало во процедурата за прекумерен дефицит“, смета Стојиќ.
Тој нагласува дека ова е едно од најубедливите зголемувања на масата на платите во 2024 година во Европската унија.
Платите не се единствените буџетски расходи што цветаат. Растат и придобивките за граѓаните, главно пензиите кои се индексирани на инфлацијата и просечната плата, за 16,9 отсто или 1,1 милијарда евра.
Растот на буџетските расходи од дури 11,2 отсто е значително повисок од номиналниот раст на БДП, а растот на национално финансираната нето-примарна потрошувачка од 10,3 отсто е двојно поголем во однос на препораката на ЕК, забележува Стојиќ.
„Покрај тоа, меѓу седумте членки на ЕУ кои го прекршуваат вака дефинираниот препорачан раст на јавната потрошувачка, Хрватска е во најголема дупка во однос на препорачаниот процент на раст“, нагласи тој.
Растот на даночните приходи е планиран со пониска стапка (4,2 отсто) од стапката на раст на номиналниот БДП, што остава простор за извесно олеснување или забавување на растот на дефицитот во следната година.
Планираното зголемување на буџетскиот консолидиран дефицит од очекуваните негативни 0,3 отсто оваа година на 1,9 отсто од БДП во 2024 година е во согласност со процените на главниот економист на ХУП. Но, ваквиот раст сè уште ја позиционира Хрватска меѓу членките на ЕУ со најмал дефицит и дозволува јавниот долг да падне под 60 отсто од БДП.
Проекциите за буџетските приходи во 2024 година се засноваат на очекувањата за раст на БДП од 2,8 отсто, што е за 0,2 процентни поени над прогнозата на Хрватската народна банка и 0,3 процентни поени над најновата прогноза на ЕК од 2,5 отсто. ХУП прогнозира малку побавен раст од два отсто, поради рецесијата во еврозоната во втората половина од оваа година и во првата половина на 2024 година.
„Можевме повнимателно да планираме“, вели Стојиќ. Тој додава дека е добро што Министерството за финансии очекува ефектот од инфлацијата брзо да помине, особено во случај на послаб раст на БДП, поради заладувањето на домашната побарувачка. „Просечната стапка на инфлација за 2024 година е речиси еден процентен поен под нашата процена и дури 1,6 процентни поени под онаа на централната банка. Прогнозата за номинален раст (реален раст со инфлација) изгледа реална“, заклучи тој.
