.webp){kind=icon}
Банките што работат во регионот Адрија, вклучувајќи ја и Македонија, а имаат седишта во некоја од земјите од Европската Унија (ЕУ) имаат релативно ограничена изложеност во обврзниците на „Кредит Суис“ (Credit Suisse Group AG), која се соочи со сериозни проблеми, а швајцарската влада делумно интервенираше во склучувањето договор за преземање на банката од страна на УБС (UBS Group AG).
Според главниот аналитичар на „Блумберг Адрија“, Андреј Кнез, во портфолијата на одредени такви банкарски групации се наоѓаат стотина милиони евра според моменталната пазарна вредност во обврзници издадени од „Кредит Суис“, што тој го карактеризира како релативно ограничена изложеност. Притоа, Кнез напоменува дека околу половина од тој износ всушност е во различни инвестициски фондови. Според нашите податоци, изложеноста на македонскиот банкарски систем е меѓу 5 и 6,6 проценти, што значи дека портфолијата на банките што работат во Македонија се диверзифицирани и не зависат толку од ризичните обврзници.
Андреј Кнез, главен аналитичар во „Блумберг Адрија“ / Bloomberg Adria
„Што се однесува на уделот во сопственоста, компаниите тука немаат ништо, а што се однесува на изложеноста во смисла на некакви депозити, за жал, тоа не е јавна информација според договорите меѓу правните субјекти“, рече Андреј Кнез, главен аналитичар на „Блумберг Адрија“, во рамките на телевизиското гостување.
Дека случувањата со „Кредит Суис“ немаат директни последици врз македонската монетарна економија потврди и универзитетскиот професор Синиша Наумоски, кој во гостување на „Блумберг Адрија ТВ“ рече дека овој случај, како и пропаѓањето на неколку американски финансиски институции, нема да има директни последици врз нашиот систем, бидејќи е позициониран на традиционалното банкарство.
„Изложеноста на македонскиот банкарски систем е некаде од 5 до 6,6 проценти, што значи дека нашето портфолио е диверзифицирано и не зависи толку во однос на ризичните обврзници. Нашиот банкарски систем има традиционален деловен модел и нема да има директна загрозеност, но секако мора да сме внимателни“, вели Наумоски.
Синиша Наумоски, универзитетски професор / Блумберг Адрија ТВ
Toj ja оценува историската фузија меѓу УБС и „Кредит Суис“ како позитивна вест, бидејќи смета дека со тоа се враќа стабилноста.
Наумоски очекува дека ќе продолжи политиката на покачување на каматните стапки, како во светот, односно во Европа, така и во Македонија, со оглед на тоа што македонскиот систем го следи европскиот. Но тој апелира на внимателност поради ризиците што постојат од таквата политика на заострување, а на чии негативни ефекти веќе посведочивме со актуелните пропаѓања на неколку американски и швајцарската банка. Сепак, особено за банката „Силикон валеј“ (СВБ), Наумоски истакнува дека беше преризично позиционирана во однос на портфолиото со обврзници.
„За сметка на тоа, балканските, особено македонскиот банкарски систем е поставен на традиционални темели и немам очекувања дека таквата криза би се прелеала. Освен тоа, македонските банки 2022 година ја завршија со рекордни профити од над 154 милиони евра“, заклучува Наумоски.
Регулативата на финансискиот систем е многу посилна по кризата од 2008 година
„Регулативата е значајно подобрена и зголемена од последната глобална финансиска криза, и тоа првенствено во доменот на управување со ризици во работењето на банките во целокупниот финансиски систем“, смета главниот аналитичар на „Блумберг Адрија“, Андреј Кнез.
„Најважно е дека регулативата всушност ги пенализира банките што се значително односно премногу изложени на одредени типови ризици. Регулативата е подготвена со цел првенствено да обезбеди стабилност, а не да се цели кон позначајна или подобра профитабилност“, објаснува Кнез, според кого регулативата пропишува строг процес на управување.
„Конечно, регулаторите бараат од банките да спроведуваат интерни стрес-тестови и кога ќе се повлече линија, регулативата што е зајакната во последните петнаесетина години е подготвена токму во насока банките да се добро позиционирани пред да дојдат до некаков стрес на пазарот“, вели Андреј Кнез, додавајќи дека досегашните загуби, кои беа генерирани од банките што лошо работеа во последно време, првенствено беа фокусирани на каматни ризици, а не на кредитен ризик, што всушност во работењето знае да генерира многу позначајни загуби.
Според аналитичарот на „Блумберг Адрија“, од почетокот на минатата година европските банки заработија барем 40 милијарди евра во добивка пред оданочување и добивка пред резервирања, што значи дека добро го подготвиле теренот за какви било позначајни загуби во некој нареден краткорочен период.
