.webp){kind=icon}
Моменталната економска криза засега не влијаеше врз пазарот на трудот, но младинската невработеност останува проблем во земјите од регионот на Западен Балкан. Европската банка за обнова и развој преку својата програма за финансирање на претприемаштво за млади има за цел да помогне во создавањето средина која ќе ги мотивира младите луѓе да останат во земјата, но и ќе ги насочи нивните таленти за да можат да придонесат во економскиот раст. „Се обидовме да обезбедиме инвестиции и техничка поддршка и тоа дава резултати. Тоа го правиме активно преку инвестиции кои ги вложуваме во микро, мали и средни претпријатија преку партнерски институции“, вели во разговор за „Блумберг Адрија“ Петер Биелик, главен банкар во Одделот за финансиски институции, Западен Балкан и Источна Европа, во ЕБОР.
ББА: Во услови на глобални предизвици, висока инфлација и неизвесност, сè уште има многу дилеми за идниот економски раст. Пазарот на трудот досега не е значително погоден, но во земјите од регионот проблемите се континуирани. Невработеноста кај младите е еден од поголемите проблеми. Какви се вашите перцепции за Македонија од овој аспект?
Петер Биелик: Северна Македонија има популација што е меѓу најмладите во Европа, но во исто време се соочува со проблемот на младинска невработеност и со голем јаз во финансирање на претприемаштвото кај млади. Според мене, тоа се стратегиските предизвици за земјата кон кои треба да се насочат креаторите на политиките. Затоа, наш заеднички интерес треба да биде да создадеме средина што ќе ги мотивира младите луѓе да останат во земјата, но исто така и ќе ги насочи нивните таленти за да можат да придонесат за економскиот раст. Во тој правец, Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) може да понуди помош. Се обидовме да обезбедиме инвестиции и техничка поддршка и тоа дава резултати. Тоа го правиме активно преку инвестиции кои преку парнерски институции ги вложуваме во микро, мали и средни претпријатија. Со овие активности создаваме отпорен и конкурентен приватен сектор, што е клучно за невработеноста на млади, и се канализираат дел од приходите во џебовите на младите претприемачи.
ББА: ЕБОР има програма за поддршка на претприемаштвото за младите луѓе. Кои се вашите приоритети и искуства во регионот за стимулирање на младите претприемачи?
Петер Биелик: Денешните истражувања покажуваат дека околу 33 проценти од малите и средните претпријатија се во сопственост или се раководени од млади луѓе до 35-годишна возраст. Со помош на техничката поддршка, можете да создадете нешто што е долгорочно и одржливо. Овозможуваме пристап до меѓународни консултанти што ги носат најдобрите практики од финансиските институции, создаваат единствени модели, помагаат во поставувањето на механизмите што директно ја објаснуваат суштината на тоа што го работат банките. Дури и кога ќе завршиме со поддршката, тие продолжуваат да ги користат овие модели на одржлива основа.
ББА: ЕБОР има многу проекти во земјава, како ги гледате економијата, зелената транзиција и развојот на претприемаштвото?
Петер Биелик: Кога станува збор за претприемаштвото, тоа е една од нашите стратегиски цели. Ја одобривме и лансиравме нашата ЕБОР – програма за млади претприемачи за Западен Балкан за да ги поддржиме младите претприемачи во сите шест земји во регионот. Оваа програма е оперативна веќе цела година и имаме позитивни резултати. Со нашите партнери и финансиските институции пласиравме кредити во вредност од 27 милиони евра, од кои седум милиони се веќе вложени во реалната економија и стигнаа до 756 корисници. Тоа се реални компании што се во сопственост и се управувани од лица помлади од 35 години кои веќе ги користат првите заеми што им помагаат во изградбата на бизнисите. Задоволни сме од резултатите од програмата, но, искрено засега само гребеме по површината. Нашата амбиција е да вклучиме повеќе финансиски институции и да стигнеме до пласман на кредити до 100 милиони во регионот во следните пет години.
