.webp){kind=icon}
Економистите предвидуваат дека Европската централна банка (ЕЦБ) може да се соочи со последното зголемување на каматните стапки за да ја скроти инфлацијата, но не се сигурни дека тоа ќе се случи следната недела. Анкетата на „Блумберг“ покажува речиси изедначена поделба меѓу оние кои предвидуваат 10. по ред зголемување во четврток и оние кои очекуваат пауза пред каматната стапка да достигне рекордни четири проценти во октомври.
Испитаниците сметаат дека ЕЦБ до декември ќе потврди дека трошоците за задолжување се на својот врв. Тие го планираат првото од трите намалувања на стапките во март следната година, што е многу порано отколку што сугерираат претставници на ЕЦБ.
Очекувањата на економистите не се премногу различни од облозите на финансиските пазари. Инвеститорите проценуваат дека има 40 отсто шанси за конечно зголемување следната недела и 70 отсто шанси тоа да се случи до крајот на годината.
Bloomberg Mercury
Резултатите ги одразуваат различните ставови за Управниот совет на ЕЦБ. Мислењата се различни - од Словакот Петер Кажимир, кој би сакал конечно зголемување на стапката овој месец за да се увери дека инфлацијата навистина ќе се врати на целта од два отсто, до Португалецот Марио Сентено, кој се грижи за последиците од пребрзото зголемување на каматните стапки за економијата во Европа која не е сјајна.
Креаторите на монетарната политика, исто така, можеби гледаат преку океанот, на потезите на американските централни банкари кои ќе се состанат следната недела и се очекува да ги остават трошоците за задолжување непроменети.
„ЕЦБ ќе мора да балансира помеѓу зголемување или паузирање, што не е лесно“, рече Карстен Бжески, шеф на одделот за макроекономија на „ ИНГ„ (ING). „Паузата во зголемувањето на каматните стапки би била најдоброто нешто што може да се направи. Меѓутоа, во моментов постои висок ризик паузата да се претвори во целосен прекин на зголемувањата на каматните стапки.
Што велат од „Блумберг“?
„Иако предвидуваме уште едно зголемување на каматните стапки, тоа не е 100 отсто сигурно. Економското забавување, пресвртот на базичната инфлација, веројатниот крај на циклусот на покачување во САД и стравувањата за отпорноста на Кина сепак би можеле да го убедат Управниот совет на ЕЦБ да застане и да размисли"- Дејвид Пауел и Маева Кузин.
Без оглед на одлуката, испитаниците на анкетата велат дека претседателката Кристин Лагард и нејзините колеги ќе одлучат за вистинскиот потег, при што приближно четири петини велат дека ЕЦБ нема да престане да ги зголемува стапките премногу рано или да ги заостри премногу.
„Најголемиот предизвик ќе биде да се понудат насоки во средина каде што тие практично веќе кажаа дека не може или нема да се понуди насоки“, рече Клаус Вистесен, главен економист од еврозоната во „Пантеон Макроекономикс“ (Pantheon Macroeconomics).
Bloomberg Mercury
Ажурираните економски проекции би можеле да помогнат. Во јуни, тие покажаа инфлација во просек од 2,2 отсто во 2025 година, нешто малку над целта на ЕЦБ, но исклучувајќи ги нестабилните ставки како што се храната и енергијата.
Аналитичарите се враќаат на прашањето дали оваа прогноза ќе се потврди во септември или ќе се навести подобрување. Тие очекуваат да најдат послаба економска експанзија оваа и следната година.
Bloomberg Mercury
“Нагласувајќи ги ваквите трендови, податоците од петокот ја потврдија германската инфлација на 6,4 проценти во август, иако постои ризик тамошната економија да се врати во рецесија.“ - рече Пиет Кристијансен, главен стратег на „Данске банк“ (Danske Bank). „Мислам дека ЕЦБ нема да паузира, имајќи предвид дека каматната стапка е примарна алатка на монетарната политика.
Сепак, може да има простор за компромис ако помалку агресивниот став за стапките се надополни со побрзо повлекување на акциите на обврзниците на ЕЦБ, акумулирани во изминатиот период на стимулирање.
„Брзината на квантитативното затегнување ќе се забрза понатаму“, рече Денис Шен, виш директор во европската рејтинг агенција „Скоуп“ (Scope), кој е меѓу речиси две петтини од испитаниците кои очекуваат предвремен крај на реинвестирањето. Овој удел е речиси двојно поголем од пред состанокот во јули.
Bloomberg Mercury
Како и да се одвиваат преговорите, фокусот на Лагард ќе остане на каматните стапки.
„Комуникацијата веројатно ќе се покаже материјално напорна“, рече Анджеј Шчепаниак, економист во „Номура“ (Nomura). „Фалсификувањето унифицирана позиција веројатно ќе се покаже многу тешко додека има растечко јавно несогласување меѓу членовите на Управниот совет околу тоа дали ЕЦБ треба дополнително да ги зголеми стапките, како и за тоа колку долго да ги задржи стапките поставени на рестриктивни нивоа“.
