.webp){kind=icon}
Продолжува да опаѓа интересот за влез на пазарот на поштенски услуги во земјава, но намалениот број на оператори не ги намали понудата, обемот и приходите на поштенскиот пазар. По минатогодишното намалување на бројот на даватели на поштенски услуги за 10, од почетокот на годинава се укинати уште две општи овластувања, а исто толку се издадени и на пазарот сега работат 35, покажуваат податоците презентирани на денешниот јавен состанок на Агенцијата за пошти (АП).
Регулаторот од јануари досега издаде едно општо овластувања за обезбедување поштенски услуги на нов субјект и едно на веќе лиценциран давател што ја смени сопственичката структура и се ребрендира. Во тој период до АП се поднесени шест претставки и еден управен приговор, при што во пет случаи се приговарало за услугите на давателот на АД „Пошта на Северна Македонија“, а во еден за услугите од давател на слободниот пазар.
Директорката на АП, Билјана Аврамовска-Ѓореска, истакна дека како регулатор ја зајакнале надзорната и контролната функција, а од почетокот на годината спровеле шест надзори, три редовни и три вонредни, при што биле констатирани прекршоци и за правните и за одговорните лица.
Според неа, намалувањето на бројот на даватели на услуги со општо овластување во 2022 година не влијаело на степенот на вертикална конкурентност на внатрешниот поштенски пазар. Понудата не се намалила, туку се редистрибуирала кај поголемите субјекти, исто како и обемот и приходите.
Истакнувајќи повторно дека развојот на е-трговијата е клучниот генератор на растот на поштенскиот пазар во изминатиот период, Аврамовска-Ѓореска порача дека е крајно време да се засили контролата на државата кон субјектите што продаваат на далечина низ различни канали, а особено на социјалните мрежи.
„Сите тие, и легалните и нелегалните е-трговци, се клиенти на нашите поштенски оператори со кои поштенскиот бизнис мора да се справува“, укажа директорката на АП, споделувајќи дека во пресрет на денешниот јавен состанок во два спроведени надзора, во координација со други институции, се запленети огромни количества поштенски пратки со недекларирана и неоцаринета трговска стока внесена од странство.
Аврамовска-Ѓореска апелира до судската власт за поригорозно санкционирање на субјектите што вршат поштенски услуги без соодветно општо овластување. Според неа, ниските глоби, кои изнесуваат од 100 до 200 евра, ги охрабруваат и другите субјекти свесно да го прекршуваат законот, што директно ја стимулира сивата економија.
Процената е дека пазарот на писма ќе остане на ова ниво поради динамиката на дигитализација на процесите и традицијата што големите деловни испраќачи и јавната администрација сè уште претпочитаат комуникација со корисниците и граѓаните преку писма.
„Давателот на универзалната услуга со своите веќе воспоставени поштенски мрежи и структурата на фиксни трошоци треба да бара начини да ја зголеми ефикасноста, да ги подобри решенијата, да ги збогатат своите понуди на услуги“, рече Аврамовска-Ѓореска, која најави дека до крајот на третиот квартал годинава ќе биде готова нацрт-верзијата на измени и дополнувања на Законот за поштенски услуги, со кои ќе се доуреди делот на дефинирање и опфат на универзалната услуга, на поштенските услуги, доставата на поштенските пратки, пристапот до мрежа со меѓународните стандарди, финансирањето на АП, како и усогласувањето на националното законодавство со европското, вклучувајќи ја и новата регулатива на Европската комисија за меѓународна достава на пакети.
Податоците презентирани на јавниот состанок покажуваат дека лани до „Пошта на РСМ“, како давател на универзалната услуга, се поднесени 407 рекламации, од кои 55 проценти се за изгубени поштенски пратки. До давателите на поштенски услуги на слободниот пазар, пак, се доставени 976 рекламации, а 62 процента од нив се за оштетена или намалена содржина на поштенските пратки.
Бројот на пратки по жител во 2022 година во државава изнесува 19,5 и е намален во однос на 2021 година, кога беше 20,4.
Обемот на поштенскиот пазар во минатата година изнесувал 35.826.593 поштенски пратки, што е намалување од 4,76 проценти во споредба со 2021 година. Кај АД „Пошта на РСМ“ има постојано намалување на обемот, а конкретно лани за 7,5 проценти, додека кај давателите на услуги на слободниот пазар се забележува постојан раст, кој лани изнесувал 7,3 проценти во однос на 2021 година.
Вкупниот приход кај сите даватели на поштенски услуги во 2022 година во однос на 2021 година е зголемен за 13 проценти и тие учествуваат со 0,3 проценти во вкупно остварениот бруто-домашен производ на државата.
Во поштенскиот сектор, заклучно со 2022 година, биле вработени 3.121 лице, од кои 1.998 во АД „Пошта на РСМ“, а другите 1.123 се во компаниите на слободниот пазар. Вкупниот број на вработени во поштенските компании лани е намален за 8,5 проценти во однос на 2021 година.
