Новиот општ колективен договор меѓу државата како работодавач и синдикатите од страната на работниците гарантира промени кои според синдикалните лидери ги ставаат во еднаква позиција вработените во гломазната администрација. Министерот за финансии Фатмир Бесими вчера соопшти дека во работната група е постигнат договор за исплата на регрес за годишен одмор и на овие вработени во износ од 10.000 денари за 2023 година. Со оваа одлука која треба да помине и на Економско-социјалниот совет, К-15 треба да добијат 130.000 вработени во администрацијата. Анализираме какво влијание ќе имаа оваа одлука, но и каква беше домашната практика кога К-15 е во прашање и во некои државни претпријатија, но и кај компаниите.
Државни компании со дебели суми
Прочитај повеќе
Ребаланс и повисоки плати во администрацијата од септември
Овој модел на зголемување е договорен на работната група, а треба да се усвои и на Еконоско-социјалниот совет
10.07.2023
Во последните години први К-15 исплатуваа моќните државни компании кои регресот го пресметуваат секако согласно Законот за работни односи и внатрешно потпишаните колективни договори во сума над законскиот минимум кој за годинава е 13.679 денари. „Блумберг Адрија“ праша дел од државните институции дали веќе исплатиле регрес и во која висина. Државните електрани на Северна Македонија (ЕСМ) веќе им исплатиле К-15 на повеќе од 4.000 вработени во износ на просечната плата која според Државниот завод за статистика изнесува 36.134 денари. „АД ЕСМ исплати регрес за годишен одмор во висина на просечната плата во Р.Северна Македонија и тоа на секој кој согласно законот е во работен однос повеќе од шест месеци“ велат од АД ЕСМ.
И на сметките на околу 600 вработени во електропреносниот оператор „МЕПСО“ легнал надоместокот за годишен одмор и тоа во висина на исплатената просечна нето плата во последните три месеци.„Регресот за годишен одмор во АД МЕПСО е исплатен согласно Колективниот договот и е во висина на просечната нето плата исплатена во последните три месеци, велат од МЕПСО.
За разлика од овие вработени, во минатите две години К-15 добиваат околу 25.000 вработени во правосудните органи, воспитно поправните домови, казнено-поправните домови, општините и јавните обвинителства согласно потпишаниот Грански колективен договор, но во утврдена висина од 9.000 денари.
Сега со новиот општ колективен договор од државната каса ќе треба да се одвојат 1,3 милијарда денари или 21,1 милион евра.
Приватните компании со регресот привлекуваат работници
За разлика од државниот сектор во приватниот оваа обврска на работодавачите почнува од први јули и мора да биде исплатена до крајот на годината. Менаџери за „Блуберг Адрија“ велат дека за разлика од претходните години кога работодавачите популарниот К-15 го сметаа за сериозен товар, сега и овој надомесот се претвори во натпревар која компанија ќе го позиционира на повисок износ со што привлекува нови работници, но и ги стимулира тие кои веќе се вработени. „Тоа е еден вид на „натпревар“ меѓу работодавачите кој ќе исплати повисока сума регрес и таа ќе ја користи како маркетинг за привлекување работници во својата компанија. „Недостигот на работна сила на пазарот на труд создава сериозна „борба“ и начин за привлекување на работници, велат од Организацијата на работодавачи.
Таков пример како начин на привлекување на нови работници има ланецот на маркети „КАМ“ кој веќе објави дека на вработените ќе им биде исплатен регрес во висина од 37.600 денари. Денеска К-15 исплатува и странската компанија „Амфенол“ која има над 2.400 вработени, но и речиси сите од тој ранг.
За еден работник да се стекне со право за регрес за годишен одмор истиот треба да биде ангажиран и тој да биде во непрекинат работен однос од најмалку шест месеци во тековната година. За оваа година законскиот минимум кој треба да биде исплатен на работниците изнесува 13.679 денари, што 40 проценти од последните просечни плати објавени од статистика. Доколку работникот смета дека му е повредено правото за исплата на регрес може да поднесе претставка до Државниот инспекторат за труд.