.webp){kind=icon}
С.Македонија со оценка 11,49 го зазеде второто место на новата листа земји рангирани според Индексот на перформанси за странски директни инвестиции (СДИ) што ја подготви „Инвестмент монитор“ (Investment monitor). Станува збор за индекс кој ги мери директните странски инвестиции на земјите во однос на нивниот бруто домашен производ (БДП). Прва на листата 2022 е Костарика со оценка од 13,4. Тоа значи дека оваа земја добила повеќе од 13 пати повеќе гринфилд странски директни инвестиции во споредба со она што може да се очекува со оглед на нивото на БДП.
Од земјите од регионот, Хрватска го зазеде 4 место, Србија 5-то, а БиХ се најде на 11-то место. Нашата земја го зазеде високото второ место бидејќи лани и покрај пандемијата успеа да привлече странски инвестиции од 512 милиони евра, што е втор најдобар резултат во изминатава деценија.
Костарика станува технолошки центар
„Инвестмент монитор“ објави дека Костарика е специјализирана за привлекување компании од индустријата за технологија, бизнис и професионални услуги и животни науки. Според нивната база на податоци за проекти за СДИ, во 2021 година речиси две третини (63 проценти) од вкупните влезни гринфилд СДИ на Костарика биле од овие три сектори. Иако земјата продолжува да биде клучен центар за аутсорсинг, инвеститорите го гледаат нејзиниот потенцијал за производство и операции за истражување и развој, особено во врска со природните науки и технологијата.
Американската компанија за деловни услуги за технологија „Концентрикс“ (Concentrix), објави дека отвора 1.000 нови работни места во Костарика во првата половина на 2021 година. „Интел“ најави на ново проширување на својот објект во Сан Антонио од 250 милиони долари. „Терумо БКТ“ (Terumo BCT) објави дека ќе отвори нова фабрика за производство на медицински уреди во Картаго, со што ќе се отворат 700 работни места, додека „Муг“ (Moog), компанија за медицински уреди со седиште во САД, објави дека планира да го прошири својот оддел за истражување и развој во слободната зона во Алахуела. Компанијата ќе отвори 600 нови работни места за инженери за развој на софтвер.
Најголемите економии имаат слаби резултати
Кина и САД се рангирани на дното на листата земји рангирани по перформансите за СДИ. Кина е на 96-тото место (последна), додека САД на 94-тото место. Иако САД се најголемиот пазар за дестинации за СДИ, тие имаат поголем придонес во светската економија. Така, додека САД добиваат 9,3 проценти од глобалните СДИ, тие претставуваат речиси една четвртина (24,6 проценти) од светскиот БДП. САД се исто така најголемиот изворен пазар за СДИ. Создава речиси три излезни проекти за секој примен влезен проект.
Настапот на Кина во индексот може да биде шок. Сепак, влезните приходи на Кина од гринфилд СДИ се во опаѓање веќе неколку години. Загриженоста на инвеститорите поради раздвојувањето на САД и Кина и зголемувањето на трошоците во Кина ги натера инвеститорите да погледнат кон азиските соседи. Додека ова се случуваше, Кина стана многу пораспространета економска сила. Во 2000 година, Кина учствуваше со само 3,5 проценти од светскиот БДП, а во 2021 година овој процент се искачи на 18,1 проценти. Меѓународниот монетарен фонд проценува дека Кина ќе учествува со 21,4 отсто од глобалниот БДП до 2027 година.
ОАЕ со најдобри перформанси меѓу големите играчи
Обединетите Арапски Емирати се седмата по големина економија во светот по прием на СДИ-проекти. Обединетите Арапски Емирати достигнаа оценка од 8,2 во индексот, рангирајќи се на третото место зад Костарика и Северна Македонија. Исто така, таа е на врвот на листата на земји што добиле повеќе од 175 проекти во 2021 година. ОАЕ ја „надминуваат својата тежина“, со тоа што привлекла осум пати поголем број на гринфилд проекти што би се очекувале со оглед на нивниот обем на БДП.
Bloomberg
Најголем дел од инвестициите во ОАЕ се во Дубаи и Абу Даби. Најголем дел од инвестициите се во софтверски и компјутерски услуги и деловни и професионални услуги. Во 2021 година, ОАЕ добија инвестиции од компании од 70 земји. САД, ОК и Индија се пазарите на примарен извор за инвестиции во ОАЕ.
Методологија
Индексот го испитува бројот на влезни проекти за СДИ во секоја земја како дел од вкупните странски директни инвестиции во свтот. Резултатот потоа се дели со БДП на земјата како дел од светскиот БДП. Ако добиената вредност е бројка поголема од еден, тоа значи дека земјата добива поголем дел од влезните гринфилд СДИ отколку што може да се очекува со оглед на нејзиниот економски придонес во глобалната економија. Оценката помала од еден значи дека земјата е помал играч во однос на СДИ во споредба со нејзините нивоа на БДП.
