Царините што пред неколку месеци беа воведени како средство за заштита на домашната индустрија почнуваат да создаваат проблеми и за американските компании. Додека првите реакции беа насочени главно кон странски производители, сега трошоците сè повеќе се чувствуваат и кај домашните фирми, кои се под притисок во синџирот на снабдување. А тоа е лоша вест за просечниот Американец, бидејќи изгледа дека товарот, кој полека почнува да се префрла врз него, веројатно ќе се зголемува во наредните месеци.
Американските дополнителни давачки за остатокот од светот веќе со месеци доминираат во економските дискусии, додека се анализира нивното влијание врз националните економии, поединечните производствени сектори/компании и берзанските стратегии, но и се разгледуваат можностите за нивно укинување.
Таканаречените реципрочни царини (повисоки трошоци за земјите што администрацијата ги означи како крајно несовесни трговски партнери) стапија во сила на 7 август, четири месеци откако претседателот Доналд Трамп ги најави и нив и основната царинска стапка од 10 проценти. Минатиот месец во фокус можеби најмногу беа Швајцарија и Индија: првата земја се соочи со царина од 39 проценти, а втората беше погодена со давачки од дури 50 проценти. Освен тоа, претходно годинава светските односи дополнително усложнија и други трговски бариери, вклучувајќи царини на автомобили и одредени метали.
Приспособувањето на сложените синџири на снабдување и прелевањето на ефектите од царините не се моментален процес: одредени договори беа однапред склучени, а многу компании имаа резерви што ги штитеа на почетокот. Сепак, како што одминува времето, последиците стануваат појасни. И така, додека Трамп продолжува да се надева дека неговите царини ќе помогнат во заштитата на американските работни места, ќе поттикнат компании повеќе да инвестираат во земјата и ќе ги зголемат приходите на владата, многу економисти остануваат на ставот дека царините негативно ќе влијаат врз економскиот раст бидејќи повисоките цени на производите ќе ги оптоварат семејните буџети на Американците.
Американските малопродажни компании под притисок
Индустриските лидери веќе предупредија дека царините значително ги зголемуваат трошоците за работење. Во пример со автомобилската индустрија, која се покажа како значаен двигател на домашниот извоз, можеби доволно е да се каже дека „Стелантис“ (Stellantis), гигант што работи и во Крагуевац, во последниот финансиски извештај ја ревидираше својата процена за нето-влијанието од царините за 2025 година: таа моментално изнесува околу 1,5 милијарда евра, од кои 0,3 милијарди веќе се создадени во првата половина од годината.
Bloomberg
Освен кај индустријалците низ светот, предизвиците последователно чукаат и на вратата на потрошувачкиот сектор – и тоа сега и во САД, од каде што приказната и започна. Во последните квартални резултати на тамошните трговски синџири и производители на основни потрошувачки добра се забележува еден заеднички фактор: растечкиот притисок од царините, кој последниве месеци често се споменува.
Претходно изразениот оптимизам во однос на отпорноста на американските потрошувачи е ставен на тест, а изјавите на шефовите на водечките малопродажни компании за време на презентациите на најновите бизнис-резултати за повнимателниот слушател се јасен знак за загриженост во врска со оптоварувањето врз цените во нивните објекти.
„Ги држиме цените колку што е можно пониски, и тоа онолку долго колку што можеме“, изјави за инвеститорите извршниот директор на „Волмарт“ (Walmart), Даг Мекмилон, кон крајот на август. „Како што ги обновуваме резервите по цени што настанаа по воведувањето на царините, нашите трошоци продолжуваат да растат од недела во недела и очекуваме таа тенденција да продолжи и во третиот и четвртиот квартал“, додаде тој. Според пресметките на компанијата, во последното тримесечје цените во нивните објекти во САД пораснале за еден процент.
Слична порака дојде и од „Хоум депо“ (Home Depot), каде што наведоа дека ги задржале постојните нивоа на цени во последниот квартал бидејќи поголемиот дел од нивната увезена стока пристигнал пред воведувањето на царините. Тие потенцираа дека некои производи ќе поскапат во текот на годината.
„Промената на цените ќе ја земеме предвид како последна опција, нашата цел е секојдневно да нудиме добра вредност и да имаме конкурентни цени“, изјави комерцијалниот директор на „Таргет“ (Target), Рик Гомез, додавајќи дека потрошувачите „се трудат да се снајдат во услови на инфлација и неизвесност околу царините, па вредноста (која купувачите ја добиваат за дадените пари – заб. прев.) е многу важна“.
Според зборовите на Мики Дрекслер, поранешен извршен директор на „Гап“ (Gap) и сегашен претседател на модниот бренд „Алекс Мил“ (Alex Mill), деновиве раководствата во принцип не можат да го контролираат ни она што вообичаено би требало да е под нивна контрола. „Не знаете колкави се вистинските трошоци на вашата стока во однос на малопродажната цена и маржата. (...) Мислам дека најлошото допрва доаѓа“, изјави Дрекслер во неодамнешен разговор за „Јаху фајненс“ (Yahoo Finance).
Од компанијата „Проктер и Гембл“ (Procter & Gamble) признаа дека забележуваат „умерено пренасочување на потрошувачите кон поевтини опции“ во рамките на нивното портфолио на брендови – тенденција што ја споменуваат и во други компании.
Странските медиуми, пак, известија дека компаниите што се занимаваат со пакувана храна, како ЏМС (J.M. Smucker) и КБ (Conagra Brands), ги зголемиле цените на своите производи во обид да ги надоместат повисоките влезни трошоци, кои се влошија поради царинските давачки. „Хајнц“ (Kraft Heinz), кој стои зад светски познатиот бренд на кечап, соопшти дека бил принуден да ги зголеми цените повеќе отколку што првично планирал, за да го надомести остриот пад на продажбата – бидејќи купувачите, поради економската неизвесност, станале повнимателни во трошењето.
Американскиот индекс на производствени цени во јули достигна 0,9 проценти, што е значително над 0,2 проценти, колку што се очекуваше. Оваа клучна месечна мерка за инфлација на ниво на производители по правило се зема како ран индикатор за потрошувачката инфлација во земјата.
Најчесто потрошувачите ги плаќаат царините
Американската администрација тврди дека на крајот извозниците ќе го преземат вистинскиот товар од царините преку намалување на цените и приспособување на валутите. Сепак, нема многу индиции дека тоа досега се реализирало, а економистите се повикуваат на податоците за увозни цени што не забележале значајни промени.
Како што веќе пренесе „Блумберг Адрија“, иако Трамп го поздравува растот на приходите од царините, тие и понатаму се вид на данок и по закон ги плаќа американскиот увозник или посредник што дејствува во име на увозникот. Студиите покажаа дека трошокот од новите увозни даноци често се префрла врз потрошувачите во форма на повисоки цени.
Bloomberg
На увозниците им останува можноста повторно да преговараат за договорите со странските доставувачи, со што и на нив може да се префрли дел од товарот.
„Растот на потрошувачките цени ќе се засили“, категоричен е вишиот директор во „Фич рејтингс“ (Fitch Ratings), Дејвид Силверман, пренесе „Блумберг“. Царините и збунетоста околу царините би можеле да влијаат на психологијата на луѓето и на нивната желба за трошење во текот на годината, напомена тој.
Се проценува дека главните фактори што ќе го одредат понатамошниот тек на трговската војна на американскиот претседател би можеле да бидат состојбата на американската економија и финансиските пазари. Стратезите од Волстрит веќе предупредија на претстојна корекција кога станува збор за американските хартии од вредност, кои неодамна достигнаа рекорди.
Проектот на Трамп за преструктурирање на светската економија засега напредува, но како што неговите реални последици стануваат појасни, останува отворено прашањето дали првиот човек на САД можеби ќе мора да ги ревидира своите планови.
.webp){kind=icon}
Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...