Монетата од едно евро тежи 7,5 грама. А вреди едно евро. Да беше од злато, ќе вредеше (drumrolls) околу 450 евра. Сега избројте ги златниците што сте ги добиле од вашите роднини за родендени низ годините. Златото се смета за сигурна инвестиција, која ја одржува побарувачката за злато жива, иако златниот стандард одамна е напуштен.
Сепак, времињата се менуваат. Новите генерации растат во дигиталниот свет, па нема сомнеж дека наместо старото добро злато, НФТ (NFT) или што и да е популарно помеѓу времето кога го пишувам ова и времето што го читате, им е многу попривлечно. Според истражувањето на „Дивер груп“ (DeVere Group), дури 77 проценти од оние под 40 години повеќе би сакале да вклучат биткоин во своето портфолио отколку злато. Младите сакаат модерни, динамични работи и нема место за старото добро злато. Во која категорија се пронаоѓате, 77 проценти или 23 проценти?
Да се вратиме на локалниот пазар. Инвестирањето не е спорт што го практикуваме премногу во регионот Адрија, кога имаме екстра пари инвестираме главно во недвижности. И не е дека не се исплати. И бидејќи сме фокусирани на традиционалните инвестиции, следната опција е најверојатно златото. Ако погледнеме како се движат цените на недвижностите, речиси во сите земји ќе видиме дека оваа инвестиција била доста профитабилна, дури и поисплатлива во споредба со златото. Во претходните пет години, во просек, цените на недвижностите пораснаа нешто повеќе од цената на златото, освен на примерот на Македонија, каде што стапката на раст на цените на недвижностите беше нешто побавна. Ако на тоа се додаде и можноста за издавање станбен простор, зголемувањето на вредноста на недвижностите се дополнува со приходите од издавање недвижен имот.
Овој агол е особено интересен, бидејќи и златото и недвижниот имот се средства кон кои парите бегаат кога ќе се појават инфлациски периоди, бидејќи тие генерално се сметаат за средства што ја складираат вредноста (наспроти парите што губат вредност поради инфлацијата). Повторно, овие две инвестиции се сосема различни. Купувањето недвижен имот трае подолго и носи значителни трошоци, како и продажбата, што дополнително имплицира дека е потешко и поскапо да се продаде. Од друга страна, купувањето злато е многу полесно, дури и ако зборуваме за физичко злато. За илустрација, за три златни прачки од еден килограм (секоја еквивалентна на едно чоколадо), можете да купите нов стан од околу 70 квадратни метри во Белград или околу 65 квадратни метри во Загреб. Ако погледнеме во други варијанти, можете да инвестирате и во злато преку финансиски деривати што ги следат цените на златото, како што е ЕТФ. Овој тип на инвестиција е попрактичен и поисплатлив, а може да се вложат и помалку пари, за разлика од недвижностите, каде што можете да купите само два квадратни метри. Барем не на домашниот пазар, каде што нема деривати поврзани со пазарот на недвижности (од типот РЕИТ (REIT) во САД).
Цените на златото ќе продолжат да растат сè додека макроекономските услови се нестабилни, а централните банки остануваат пристрасни кон златото, што само ќе го зголеми отпорот на цената на златото. Слабеењето на доларот во однос на кошничката на валути во наредниот период дополнително ќе влијае на подобрата побарувачка на злато. Дополнително, трошоците за производство на злато се зголемени во последните неколку години, или поради зголемените трошоци, или поради намалениот квалитет на златната руда, што ги поддржува сегашните покачени цени. Сè на сè, следниот пат кога ќе дадете подарок, размислете да купите златна прачка наместо зелена банкнота, бидејќи ќе трае подолго и веројатно еден ден ќе вреди повеќе.