Машиновозачот Доналд Трамп и берзанскиот воз на смртта

Во сегашните берзански услови е исклучително тешко да се подготви каков било преглед на случувањата, кој до времето на објавување нема значително да се промени. Ова го потврдува и стратегот за глобални инвестиции при компанијата „Нувин“ (Nuveen), Лаура Купер, која за „Блумберг“ (Bloomberg) изјави дека треба повторно да се напише европски инвестициски прирачник. Сепак, ќе разгледаме што сè минатата недела беше актуелно на глобалните берзи, како и на пазарите на суровини, валути и криптовалути.

Главниот дестабилизирачки фактор седи во Белата куќа. Нестабилниот и непредвидлив американски претседател Доналд Трамп минатата недела со своите најави за царини, нивни воведувања и одложувања предизвика вистинска берзанска бура. „Тешко е да се предвиди кои ќе бидат неговите следни чекори и какви ќе бидат последиците, некои работи се менуваат буквално преку ноќ, што не им се допаѓа на инвеститорите. Резултатот е нестабилност на пазарот“, го објасни падот на берзите на почетокот на неделата Матијаж Длеск, виш управител за заеднички фондови при „Триглав фондови“.

„Вестите за царините притискаат на акциите и го намалуваат приносот на обврзниците, додека очекувањата за поголема потрошувачка за одбрана во Европа делуваат во спротивна насока. Засега изгледа дека царинската страна на равенката преовладува“, ги коментираше берзанските случувања, Дејвид Гудман од „Блумберг“.

На крајот на неделата берзанските случувања не беа ништо поразлични од почетокот на неделата. Претседателот Трамп во четвртокот вечерта ја објави веста за привремено замрзнување на царините за Мексико и Канада, кои почнаа да важат на почетокот на седмицата, а пазарите го прифатија тоа со паника.

Минатата недела, со исклучок на германскиот индекс DAX, доминантната боја на глобалните берзански индекси беше црвена. Германскиот DAX на неделно ниво доби 3,9 проценти, што е резултат на барањето на Германија до Европската унија да ги реформира своите фискални правила за да им овозможи на земјите од блокот значително да ги зголемат трошоците за одбрана. Канцеларот во најава, Фридрих Мерц, изјави дека Германија ќе направи сè што е потребно за да се одбрани и се обврза да ги ублажи ограничувањата за државната потрошувачка.

 

Track all markets on TradingView

Најголем пад на неделно ниво забележа американскиот индекс S&P 500, кој изгуби 2,1 процент и на крајот на четврточното тргување се движеше на вредност од 5.738 индексни поени. Ова е речиси седум проценти под највисоката февруарска вредност и исто така пониско од вредноста на затворањето на 5 ноември 2024 година, кога се одржаа американските избори.

Bloomberg Adria

 

Губитници беа и индустрискиот индекс Dow Jones (-1,5 проценти), технолошкиот Nasdaq (-2,6 проценти) и јапонскиот Nikkei (-1,4 проценти). Затоа следува клучното прашање: дали е време за купување?

„Пазарите остануваат многу нестабилни, што е резултат на мешавина од макроекономски фактори, прилично 'чудната' реторика на претседателот Трамп, неизвесноста околу идната политика на централните банки и геополитичките ризици“, го сумира пазарното движење минатата недела Томаж Арих од „Инфонд фондови“. „Стратегијата buy-the-dip теоретски е добра можност за инвеститорите да влезат на пазарот по пониски цени, но во пракса треба да се земе предвид пошироката слика – зошто пазарот паднал и дали постојат фактори кои би можеле да предизвикаат понатамошни падови“.

ЕЦБ со шесто намалување на каматните стапки 

Европската централна банка (ЕЦБ) во четвртокот по шести пат по ред ја намали каматната стапка за гранични депозити за 25 базични поени и сега изнесува 2,5 проценти. Сепак, поради нестабилната глобална економска средина, постојат разлики во мислењата за тоа каков пат ќе избере банката во иднина.

Претседателката на ЕЦБ, Кристин Лагард, на прес-конференцијата по одлуката предупреди дека големата неизвесност дома и во странство штети на извозот и инвестициите и додаде дека каматните стапки стануваат значително помалку рестриктивни. Некои аналитичари сметаат дека оваа година нема да има повеќе намалувања на каматните стапки од страна на ЕЦБ, додека други веруваат дека референтната каматна стапка на почетокот на 2026 година ќе се спушти на еден процент.

„Алибаба“ сурфа на бранот од кинеска вештачка интелигенција

Новите кинески алатки за вештачка интелигенција предизвикаа диво тргување на кинеската берза и го подигнаа индексот на технолошките компании на повеќегодишен врв. Најголем победник беше компанијата „Алибаба“ (Alibaba), која во четвртокот го претстави својот најнов отворен ВИ-модел QwQ-32B. Претставувањето значи голем скок во споредба со претходната верзија, која користеше само дел од податоците што ги користи моделот Р1 (R1) на „Дипсик“ (DeepSeek).

„Алибаба“ оваа година доби околу 135 милијарди долари пазарна вредност. Инвеститорите се заинтересираа за компанијата основана од Џек Ма, бидејќи тој го стабилизира бизнисот кој со години беше попречуван од владината репресија.

Најжешко вложување: акции на европските одбранбени компании 

Минатата недела претседателката на Европската комисија, Урсула фон дер Лајен, го претстави планот за формирање на одбранбена унија, со кој Унијата во иднина ќе мобилизира речиси 800 милијарди евра трошоци за безбедна и отпорна Европа.

Претседателката го најави планот за одбранбени инвестиции на блокот заедно со предлогот за воспоставување нов инструмент, во рамките на кој на земјите членки ќе им бидат достапни 150 милијарди евра заеми за инвестиции во одбрана.

Најавите предизвикаа стрмен раст на европските одбранбени компании.

Поранешен министер за финансии: Доларот пред најголема закана во последните децении

Поранешниот американски министер за финансии, Лоренс Самерс, во интервју за телевизијата „Блумберг“ изјави дека нестабилните политички мерки и реториката на претседателот Трамп претставуваат најголема опасност за доминацијата на доларот во светската економија во последните пет децении.

„Широкиот пристап што го воведуваме кон остатокот од светот претставува најголема закана за улогата на американскиот долар како централна валута во светската економија, која ја имавме во последните пет децении“, изјави тој.

Доларот минатата недела изгуби вредност во однос на еврото, кое забележа најголем тридневен раст во однос на „зелената банкнота“ во повеќе од две години. Аналитичарите сега почнаа да ги менуваат своите прогнози за девизниот курс, бидејќи поради затегнувањето на европските буџетски мускули и знаците на слабост на американската економија, гласините за слабеење на еврото се намалуваат, известува „Ројтерс“.

Bloomberg 

 

Нафтата повторно расте 

Цената на „црното злато“ по најниската вредност во последните шест месеци минатата недела повторно се зголеми, бидејќи пазарите се справуваат со неизвесните прогнози за побарувачката поради обемните царини што ги воведуваат и најавуваат САД.

Цената на 159-литарскиот барел северноморска нафта Брент во време на пишување на статијата изнесуваше приближно 70 долари, додека цената на барел западнотексашка нафта ВТИ (WTI) се движеше околу 67 долари.

„Увозните царини на крајот предизвикуваат инфлација и влијаат на моделите на потрошувачка, особено дизел горивото, кое е силно поврзано со индустриската побарувачка“, изјави за „Блумберг“, Џун Го, виш аналитичар на нафтениот пазар при компанијата СЦ (Sparta Commodities). „Непредвидливоста на возвратните и взаемните царини уште повеќе ја зголемува неизвесноста“.

Влијанието на Трамп врз цените на благородните метали е посредно, цените ги диктира глобалната неизвесност 

Аналитичарите на „Блумберг Адрија“ подготвија преглед на цените на златото и среброто, кои имаа многу успешна 2024 година. Цените на златото пораснаа за 27 проценти, а на среброто за 22 проценти. Во 2025 година трендот всушност уште повеќе се забрза. Покрај влијанието на специфичните фактори на побарувачката – враќањето на кинеската централна банка како значаен купувач на злато и зголемената побарувачка за накит во Индија – една од клучните функции на златото останува неговата улога како безбедно прибежиште, но и средство за зачувување на вредноста или заштита од инфлација.

Воведувањето протекционистички мерки и растечките трговски тензии, како и придружните очекувања за растечка инфлација, во последните два месеца обезбедија континуиран позитивен тренд на златото, забележуваат аналитичарите.

Цената на унца злато во време на пишување на статијата се движеше околу 2.920 долари, малку под рекордната вредност.

Живо и на криптопазарот 

Трамп потпиша указ за воспоставување резерви на биткоин, но без користење на пари од даночните обврзници. Трамп на платформата Трут (Truth Social) напиша дека владините планови, покрај биткоин и етер, ќе вклучуваат и Солана (SOL), Кардано (ADA) и XRP. Минатиот петок, криптовеликаните се сретнаа со претседателот на САД на првиот криптосостанок. Резултатот од самитот беше рамка за законодавство за стабилни коини до август и ветување за дерегулација, но овие резултати не го поттикнаа пазарот како што се очекуваше. Трамп изјави дека е „глупаво“ што федералната влада веќе продала толку многу од своите запленети биткоини и додаде дека државата ќе го спроведе неформалното правило „никогаш не го продавај својот биткоин“. По овој состанок, берзата се обои во крваво црвено.

Минатата недела пишувавме за неодамнешните вести дека „Бајненс“ (Binance), најголемата централизирана криптоберза во светот, за корисниците во Европската унија ќе го повлече тргувањето со некои стабилни коини. Меѓу нив е и далеку најголемиот стабилен коин по пазарна капитализација, USDT, кој го издава компанијата „Тетер“ (Tether). „Бајненс“ во објаснувањето објавено минатата недела се повикува на најновите упатства на европскиот регулатор ESMA, кој бара од провајдерите до крајот на првиот квартал од оваа година, односно до крајот на март, да ги повлечат стабилните коини кои не се во согласност со европската регулација MiCA.

Пишувавме и за недостатокот на биткоини, бидејќи управителот на имот „Блекрок“ (BlackRock) објави нов извештај за биткоинот, кој предизвика доста врева. „Ако секој милионер во САД го замоли својот финансиски советник да му обезбеди еден биткоин, нема да има доволно“, напишаа во својот последен извештај за најголемата криптовалута од „Блекрок“. Со тоа сакаа да покажат колку малку достапни биткоини има на пазарот.

 

Што се случуваше на берзите во регионот?

Минатата недела на регионалните берзи се случуваа интересни настани. Еве краток преглед:

Telekom Slovenije: Компанијата го надмина планираното и го подобри своето работење во 2024 година. Приходите од продажба на групата пораснаа за три проценти, достигнувајќи 712,4 милиони евра. Добивката пред камати, амортизација и даноци (EBITDA) на ниво на групата порасна за пет проценти, достигнувајќи 240,3 милиони евра, што е три проценти над планираното.

Zavarovalnica Triglav: Според неревидираните податоци, групата „Триглав“ минатата година постигна 1,72 милијарди евра вкупен обем на работење, што е над планираната вредност од околу 1,60 милијарди евра. Добивката пред оданочување достигна 159 милиони евра, а чистата добивка 131,4 милиони евра.

Sava Re: Осигурителната група „Сава“ минатата година постигна двоцифрен раст на обемот на работење (13,7 проценти) и со надминување на милијарда евра забележа значаен пресврт во своето работење, надминувајќи го планираното за 11,9 проценти. Добивката минатата година првпат надмина сто милиони евра.

Словенечки берзански индекс SBITOP: Минатата недела индексот SBITOP тргуваше прилично нестабилно. На почетокот на неделата изгуби значително, но кон крајот на неделата повторно се врати над границата од 2.000 поени. Акцијата на НЛБ беше најпрометна на Љубљанската берза, но нејзиниот принос годинава малку заостанува. Од врвот што го достигна на 19 февруари до денес, акцијата малку се намали и во времето на пишување на статијата се движеше околу 139 евра.

Bloomberg Adria

Што ќе следиме неделава:

Понеделник, 10 март

- Кина ќе ги објави податоците за инфлацијата;
- Германија ќе ги објави податоците за индустриското производство и извозот;
- „Оркл“ (Oracle) ќе ги објави своите финансиски резултати

Вторник, 11 март

- Јапонија ќе ги објави податоците за БДП за последниот квартал;
- САД ќе ги објават податоците за слободни работни места;
- „Фолксваген“ (Volkswagen) ќе ги објави своите финансиски резултати

Среда, 12 март

- САД ќе ги објават податоците за инфлацијата

Четврток, 13 март

- САД ќе ги објават податоците за барањата за невработеност

Петок, 14 март

- Обединетото Кралство ќе ги објави податоците за БДП, индустриското производство и надворешната трговија;
- Германија и Франција ќе ги објават податоците за инфлацијата

Во моментов нема коментари за веста. Биди прв да коментира...

Остави коментар