Минатата недела на берзите се забележаа големи поместувања – и огромни растови и стрмоглави падови. Особено завршницата во петокот во САД беше обележана со црвено, откако најавата на американскиот претседател Доналд Трамп за нови, 100-процентни царини на увозот од Кина (кои треба да стапат во сила на 1 ноември, што дава надеж дека сè уште може да се постигне договор), предизвика вистински потрес на пазарите. Најголем удар претрпеа технолошките компании.
По кинеските ограничувања за извоз на ретки метали, што може да создаде проблеми за производителите на чипови и батерии, Трамп возврати со најава за царини на кинескиот увоз. Пазарите веднаш реагираа на неговото соопштение – индексот на стравот VIX скокна за 32 процента, а голем број акции доживеаја пад.
Меѓу нив беа и акциите на т.н. величествена седумка. Најголем удар во петокот претрпе „Тесла“ (-5,06 отсто), потоа следуваа „Амазон“ (-4,99 отсто), „Енвидија“ (-4,89 отсто), „Мета“ (-3,85 отсто), „Епл“ (-3,45 отсто), „Мајкрософт“ (-2,19 отсто) и „Алфабет“ (-1,95 отсто). И на неделно ниво сите овие компании забележаа загуба, најмногу „Епл“ – чии акции паднаа речиси 5 отсто за пет дена.
Акциите на производителот на чипови АМД (AMD) беа ѕвезда на неделата. Во преттргувањето во понеделникот скокнаа за астрономски +30 отсто, откако АМД заедно со „Опен еј-ај“ (OpenAI) соопштија дека потпишале договор за инсталација на шест гигавати графички процесори од АМД. Во петокот сепак следуваше корекција, -7,72 отсто, но акцијата и покрај тоа ја заврши неделата со добивка од 30 отсто.
Уште еден производител на чипови, „Интел“ (Intel), забележа пад од 3,78 отсто на последниот трговски ден во неделата.
Што се случува со акциите на производителите на батерии
Како што беше споменато, новите кинески мерки би можеле сериозно да влијаат врз американските производители на батерии, особено поради зголемената побарувачка во автомобилската индустрија и во енергетски интензивните дата-центри поврзани со развојот на вештачката интелигенција (ВИ).
Производителот на батерии „Драгонфлај“ (Dragonfly Energy Corp.) од Невада, кој активно работи на намалување на зависноста од кинески компоненти (како дел од долгорочна стратегија), во петокот забележа пад од 16 отсто. Силно падна и ФЕ (Fluence Energy Inc.) од Вирџинија, за 12 отсто.
Nasdaq најтешко погоден
Пошироката слика на американските пазари најдобро ја отсликуваат индексите: Dow Jones падна за 1,90 отсто во петокот, S&P 500 за 2,71 отсто, а технолошкиот Nasdaq дури за 3,56 отсто.
Во Европа, индексот Euro Stoxx 50 падна за 1,68 отсто во петокот и за 2,13 отсто на неделно ниво. Најголем негативен придонес дадоа две холандски компании: АСМЛ (пад од 4,22 отсто) и „Просус“ (пад од 4,20 отсто).
Бегство во сигурни засолништа
Поглед и кон суровините – паниката на пазарите очигледно му користеше на златото, кое традиционално се смета за сигурно засолниште. По кратко повлекување под границата од 4.000 долари, неделата ја заврши токму на 4.000 долари за унца, со раст од над 1 отсто во петокот и околу 3 отсто на неделно ниво.
Се зголеми и цената на среброто – на нешто над 47 долари по единица, со побрз раст и на дневно и на неделно ниво отколку златото.
Цената на нафтата падна во петокот: ВТИ (WTI) за 4,24 отсто, а брент за 3,82 отсто.
Избришани милијарди во криптовалути
Поголеми падови беа забележани и кај криптовалутите. По повторното распламтување на трговската војна меѓу САД и Кина, вредностите на многу дигитални валути паднаа двоцифрено.
Ни биткоинот (BTC) не беше поштеден – откако неделата ја започна со рекордни над 126.000 долари по токен, вредноста падна на околу 110.000 долари, а во неделата наутро благо закрепна – тргувањето се одвиваше околу 111.000 долари.
Силен пад забележа и етереумот (ETH) – од околу 4.400 долари минатата недела, во неделата наутро падна на околу 3.800 долари.