Инвеститорите на Волстрит не го изгубија целосно трпението изминатава недела, или поточно, скокот на цените во петокот ги спаси. Но, пазарите сепак се поколебаа, откривајќи колку е кревок сегашниот циклус на берзата.
Падот на цените на почетокот беше суптилен, а потоа ненадеен. Со недели, најризичните инвестиции - криптовалути, акции од компании поврзани со вештачка интелигенција, мем акции и инструменти со висок ризик - полека губеа вредност. Но, во четвртокот, бавното повлекување се претвори во брзо паѓање. Индексот Nasdaq 100 изгуби речиси пет проценти од својот врв во еден трговски ден, што е неговиот најбрз пресврт од април.
XBTUSD:CUR
XBT-USD Cross Rate
86.397,26 USD
+2.039,17 +2,42%
почетна цена
84.358,09
претходна цена на затворање
84.358,09
промена од почетокот на годината
-8,0551%
дневен опсег
84.234,12 - 86.848,10
опсег на 52 недели
74.424,95 - 126.251,31
„Енвидија“ (Nvidia), и покрај подобрите од очекуваната заработка, во еден момент изгуби речиси 400 милијарди долари пазарна вредност. Биткоинот падна на седуммесечно ниско ниво, а акциите со висок ризик паднаа речиси едногласно.
Прочитај повеќе
Европски прваци на берзата - каде годинава инвеститорите заработија најмногу
Годинава европските берзи блескаат: петнаесет индекси им донесоа над 40 отсто принос на инвеститорите, со силен подем во Унгарија и во Грција.
21.11.2025
Резултатите на „Енвидија“ се судираат со пазар што одеднаш стравува од трошоците за ВИ
И покрај очекуваниот силен квартал, „Енвидија“ се соочува со пазар што станува сè повнимателен кон трошоците за ВИ, а инвеститорите бараат јасни сигнали за идниот раст.
19.11.2025
Нема зима за македонските блучипови: Над 237 милиони евра профит за девет месеци
Најголем удел во вкупната добивка на македонските блучипови имаат банките.
05.11.2025
Случувањата оваа недела покажаа колку брзо притисокот може да се прелее низ класите на средства и колку се ранливи пазарите, поттикнати од оптимизмот за развојот на вештачката интелигенција и ентузијазмот на малопродажните инвеститори.
Немаше јасен поттик: нема промена на политиката, нема изненадувања со податоци, нема лоши резултати. Само ненадеен бран на продажба и подеднакво брзо закрепнување. Не беше големината на движењата што ги загрижи инвеститорите, туку брзината - и она што таа брзина го открива: дека ова е пазар управуван од расположение, каде што сè се движи во иста насока и е исклучително кревок под стрес.
„Гледаме сериозни пукнатини“, рече Натан Туфт, главен инвестициски директор во „Манулајф Инвестмент Менаџмент“ (Manulife Investment Management), кој управува со 160 милијарди долари. „Кога проценките се толку високи и многу средства се практично со совршена цена, дури и малите шокови можат да предизвикаат претерани реакции.“
Туфт почна да ја намалува својата изложеност на акции пред две недели - од прекумерна до неутрална - како што се зголеми волатилноста. Тој го гледа пазарот како „поделен“, со многу причини за оптимизам и многу загриженост за песимистите.
Што донесе минатата недела?
Броевите зборуваат сами за себе. Биткоинот изгуби повеќе од една петтина од својата вредност во ноември, најлошиот месец од падот на криптовалутите во 2022 година. „Енвидија“е на пат кон својот најстрм месечен пад од март. Индексот на акции на „Голдман“ (Goldman), омилен кај малопродажните инвеститори, падна за 17 проценти. Волатилноста се зголеми, а побарувачката за заштита од падови на берзата повторно се зголеми.
Најзначајните превирања доаѓаат од криптосветот. Падот на биткоинот го отсликува падот на акциите со висок ризик, зајакнувајќи го аргументот дека крипто се движи во согласност со другите ризични средства.
Краткорочната корелација помеѓу биткоинот и индексот Nasdaq 100 достигна рекордно високо ниво претходно овој месец, според Блумберг. Индексот S&P 500, исто така, покажа невообичаено висока корелација со дигиталниот имот.
„Постои база на инвеститори - пошпекулативни, позадолжени малопродажни инвеститори - што е заедничко и за крипто и за пазарите на акции“, напиша стратегот на „ЏП Морган“ (JPMorgan), Николаос Панигирцоглу.
Ед Јардени дел од падот на акциите во четвртокот го припиша на падот на биткоинот. Бил Акман отиде уште подалеку, нарекувајќи ја својата инвестиција во „Фани Меј“ (Fannie Mae) и „Фреди Мак“ (Freddie Mac) еден вид крипто сурогат.
Оваа динамика - дека крипто расте и паѓа заедно со шпекулативните акции - е типична за турбулентните пазари, додека исчезнува во мирни периоди. „Како Рокетс (Rockettes) - сите се движат заедно“, вели Сем Стовал од ЦФРА (CFRA). „Биткоинот е индикатор за расположение поврзано со ризик, но на стероиди.“
Додека некои веруваат дека крипто ги предводи падовите, има малку докази што го поддржуваат ова. Постои мала институционална изложеност, а волатилноста е во голема мера одраз на расположението. Повеќе од сè друго, криптопазарот делува како барометар на нервозата на пазарот - тој е исклучително чувствителен, со брзи пресврти, особено во рацете на малопродажните инвеститори.
Други објаснувања за превирањата на берзите се технички: променлива волатилност на фондовите, алгоритамски пазари, позиции на опции за затворање. Но, сите тие укажуваат на истото: на пренатрупан пазар, дури и малите шокови можат да предизвикаат лавина.
Индексот VIX, показател за стравот и алчноста на пазарот, скокна на највисоко ниво од април во четврток. Трговците купија заштита од пад. Некои менаџери, како што е Адриан Хелферт од „Вествуд“, веќе почнаа да додаваат заштитни позиции.
„Инвеститорите сè повеќе ги гледаат криптовалутите помалку како безбедно засолниште, а повеќе како шпекулативна актива што брзо ја фрлаат кога се исплашени“, рече Хелферт.
Ветувањето за ново намалување на каматните стапки е најдобрата утеха
Одличните резултати на „Енвидија“ не го опфатија целосно или спречија падот на берзите. Индексот Nasdaq 100 ја заврши неделата со трет последователен пад, овој пат околу три проценти, додека другите два главни американски индекси исто така изгубија до два проценти во вредност. Европскиот индекс Euro STOXX 50 исто така падна за повеќе од три проценти.
Закрепнувањето од петокот по коментарите на претседателот на Федералната резервна банка на Њујорк, Џон Вилијамс, малку придонесе за ублажување на вознемиреноста. Изјавите од висок функционер на Федералните резерви, како Вилијамс, им сигнализираа на инвеститорите дека Федералните резерви веројатно ќе ја намалат својата референтна каматна стапка за кредитирање преку ноќ на претстојниот декемвриски состанок. Тоа ги натера инвеститорите да се обложуваат дека Федералните резерви всушност ќе ја намалат следниот месец по трет пат во 2025 година.
Инаку, сè укажува на повлекување на инвеститорите од најинфлираните делови на пазарот - оние водени од еуфорија поврзана со вештачката интелигенција, шпекулативни инвестиции и напредни финансиски инструменти. Дури и долгогодишните бикови станаа претпазливи.
„Многу инвеститори кои добро се снаоѓаа оваа година сега размислуваат за ризиците во 2026 година. Сомнежот во врска со вештачката интелигенција станува сериозна тема“, вели Ејми Ву Силверман од РБЦ. „Ние на шега ги нарекуваме таквите инвеститори ‚целосно инвестирани мечки‘“.