Од првиот ден на новата година станува видлив ефектот од монетарното олеснување. За прв пат по три години паднаа казнените камати.
Намалувањето на каматите за задоцнето плаќање се должи на намалувањето на каматата на благајничките записи. По декемвриската одлука на НБРМ, таа изнесува 5,55 отсто.
Казнената камата се менува два пати годишно, еднаш на 1 јануари и втор пат на 1 јули, и висината е регулирана со законот за облигациски односи.
Прочитај повеќе
Раст на кредитирањето: За што најмногу се задолжуваме?
Според намената на кредитите одобрени на физичките лица, во ноември, најзастапените категории − потрошувачките и станбените кредити бележат месечно зголемување од 0,7 и 1,2 проценти.
21.12.2024
Паѓаат каматите на кредитите, растат на депозитите
Просечната каматна стапка на вкупните кредити изнесува 5,38 проценти и е намалена за 0,03 п.п. и 0,11 п.п. на месечна и на годишна основа.
29.11.2024
Банките очекуваат олеснување на кредитните услови
Во третиот квартал на 2024 година, анкетата укажува на натамошно олеснување на вкупните услови за одобрување корпоративни кредити.
15.11.2024
Отплатата на кредитите сè уште е проблематична
Раст од 9 милиони евра на нефункционалните кредити кај домаќинствата
30.10.2024
Кредитните картички бледнеат, граѓаните се фрлија на купување станови
Се намалува атрактивноста на кредитните картички, а расте задолжувањето по основ на станбени, автомобилски и потрошувачки кредити.
10.10.2024
За обврски во домашна валута сега казнената камата ќе се движи од 13,55 за физички до 15,55 отсто за правни лица.
Како се пресметува казнената камата?
Како основа за пресметка на казнената камата се зема референтната камата на НБРМ (5,5 отсто) и на неа се додадат осум процентни поени за казнената камата за физички лица, и 10 п.п за каматата за правните лица. Оваа формула се употребува за пресметка на казнена камата за обврски во домашна валута.
За обврските во странска валута како основа за пресметка се зема едномесечниот Еурибор, зголемен за десет процентни поени за правни и осум п.п за физички лица. На крајот на декември едномесечниот Еурибор изнесуваше 2.867 отсто.
Кога се наплатува?
Казнени камати наплатуваат банките за доцнењето во наплатата на кредитите на денарските кредити или кредитните картички, ако ратата не се плати по истекот на 30 дена од кога достасала за плаќање.
По таа основа се пресметува камата и на искористениот дел од дозволеното пречекорување, но и недозволеното пречекорување. Затезни камати се пресметуваат и на сметките за телефон, за струја, парно.
Во известувањето што го праќаат банките до своите клиенти денови стои дека при „пресметување на камата на искористениот дел од дозволеното пречекорување изнесува 13,50 отсто, а се добива така што на референтната стапка за пресметување на стапката на казнена камата, која во моментот е 5,55 отсто, се додаваат 7,95 процентни поени. Каматната стапка што се применува при пресметка на камата за недозволено пречекорување изнесува 13,55 отсто на годишно ниво‘.
Националната референтна каматна стапка и натаму расте
За разлика од казнената камата која го следи движењето на каматата на благајничките записи, националната референтна каматна стапка која ја утврдува Македонската банкарска асоцијација и натаму расте. Во јануари ќе изнесува 2,56 отсто.
За утврдување на оваа каматна стапка се земаат предвид денарските депозити без валутна клаузула договорени со домаќинствата и нефинансиските институции, а тоа значи дека потоа банките ја земаат предвид при пресметка на променливите камати за потрошувачките кредити во денари.
Од НБРМ велат дека деловните банки постепено и секогаш со задоцнување ги примаат сигналите од централната банка. Тоа најчесто зависи и од политиките на секоја одделна банка.