.webp){kind=icon}
Рајан Стоун, 51-годишен инвеститор во недвижности од Сан Диего, мислел дека брендот за атлетска облека АЛО (ALO) е главно „женска облека за јога“ сè додека не забележал дека кошаркарот на Мајами хит Џими Батлер носи облека од тој бренд. „Некои од овие момци носат поурбана облека, но Џими е малку помејнстрим“, вели тој. Гледајќи го Батлер во стилската облека на брендот, тој се премисли: „Да, сега ќе одам да купам еден куп облека за вежбање од АЛО“.
Деновиве машката мода нема да се демонстрира на црвениот килим во Холивуд или на модните писти во Париз или Милано. Ќе започне на 7 септември, кога ѕвездите на Канзас сити чифс, Патрик Махоумс и Тревис Келче, ќе одат низ тунелот кон соблекувалната за да ја започнат новата сезона во националната фудбалска лига (НФЛ). Сепак, работите ќе се вжештат на 18 октомври, кога ќе започнат натпреварите во НБА.
Спортистите со својот моден избор го привлекуваат вниманието најмалку десет години, претставувајќи им ја високата мода на луѓе што инаку не се под влијание на модната индустрија. Денес влегувањето во соблекувалната пред натпреварот стана вистински медиумски момент. Имено, облеката на играчите се коментира со иста страст како што тоа го прави Рајан Сикрест на црвениот тепих на „оскарите“.
Купувачите, кои и самите се склони на ризик, доброволно потпаѓаат под влијание на играчите и бараат помош од стилисти. Никол Полард Бајм, која обезбедува модни консултации за деловни ВИП-посетители во нејзината компанија „Лалалукс“ (Lalaluxe), вели дека спортистите често се споменуваат во разговорите со клиентите кога зборуваат за тоа како би сакале да изгледаат.
Тaa споменува млад технолошки директор и татко чија вообичаена облека главно се состоела од лежерни патики од „Ванс“ (Vans) и широки панталони. „За време на еден од нашите состаноци, тој го спомна кошаркарот Стеф Кари, кој носи чизми во стилот на Челзи, со панталони“, вели таа, „и тоа беше совршена можност нежно да го насочиме во нова насока“.
Чизмите ги набавила од Џорџ Ескивел, кој е познат по тоа што прави обувки по мера за НБА-играчите, на кои често им требаат поголеми димензии. Таа објасни и дека повеќето спортисти имаат облека по нарачка, па донела фармерки по мера од „Фрејм“ (Frame) и панталони од „Сен Лорен“ (Saint Laurent). Нејзината клиентка дури почнала да носи чанта од италијанскиот бренд „Ботега Венета“ (Bottega Veneta) откако видела како ја носи кошаркарот на Феникс Санс, Девин Букер.
„Таа еволуција покажува како мала инспирација може да предизвика трансформативна промена“, вели таа.
„Спортистите изминаа долг пат од деновите на носење лош костум што изгледаше како да е купен во моментот во трговскиот центар“, вели Мајкл Фишер, потпретседател на агенцијата за прогнозирање трендови „Фешн снупс“ (Fashion Snoops) во Њујорк. „За многу мажи, спортистите беа најголемото модно влијание во нивните животи. Има смисла дека гледањето на овие момци како носат големи силуети, бои и дезени со леснотија ќе влијае на секојдневните потрошувачки трендови“.
Кортни Мејс, стилистка што работи со долгогодишниот олстар Крис Пол и други НБА-играчи се согласува со оцената на Фишер. „Многу мажи знаат кој е Стеф Кари, знаат кој е Крис Пол“, вели таа.
Крис Пол/Bloomberg
„Има огромен спектар на стилови меѓу кошаркарите, нешто за сечиј вкус“, вели таа. Некој како играчот на Мајами хит, Кевин Лав, се облекува во класичен стил на „Ралф Лорен“ (Ralph Lauren), додека напаѓачот на Вашингтон визардс, Кајл Кузма, носи исклучително авангардни дизајни од модните писти. „Можете да се најдете во еден од овие момци и да го имитирате тоа“, вели Мејс.
„Повеќето мажи имаат тенденција да се инспирираат од специфично парче облека, а не од целиот изглед“, вели Ендрју Вајц, кој работи со богатите на изборот на облека во неговата компанија „Вејц ефект“ (Weitz Effect). „Повеќе се работи за поединечни парчиња“, вели тој. „Забележувам дека мажите не ги привлекуваат работи што се многу впечатливи, туку повеќе ги привлекува подобрената верзија на лежерниот стил“.
Или, кажано со денешни зборови: тивок луксуз.
„Кога започнав во 2002 година, високата мода и спортската облека беа две посебни работи“, вели Џејсон Арашебен, кој е сопственик на продавницата за луксузен накит „Џејсон“ (Jason) од Беверли Хилс.
Арашебен веќе подолго време им продава на спортистите накит обложен со дијаманти по луди цени, но во последните години добива повици од потрошувачи што сакаат одреден стил што го гледаат на играч или нешто слично.
„Овие играчи во НБА играат околу 82 натпревара во сезона. Тоа значи дека влегуваат и излегуваат од вежбалница 82 пати. Сега неколкупати неделно добивам повик како: ’Еј, видов овој или оној човек како ја носи оваа белезица или овој часовник. Дали имате таква верзија?’ Тие не само што ги инспирираат масите туку влијаат и на изборот на креативните директори на големите модни куќи. Тие ги поставуваат трендовите“, додава тој.
Во мај „Прада“ потпиша договор со кинескиот кошаркар Јанг Шују како амбасадор на брендот, во обид да се оддалечи од филмските и поп-ѕвездите и да се приближи кон спортистите. Белгискиот дизајнер Дрис ван Нотен ги облече своите модели во големи дресови за колекцијата пролет-лето во 2023 година.
Кузма неодамна седеше во првиот ред на ревијата на „Рик Овенс“ и „Кензо“, а возачот на Формула 1, Луис Хамилтон, беше виден на саемот на „Луј Витон“.
Иако веќе постои историја на спортисти што ја сакаат модата - како Дејвид Бекам, Денис Родман, Волт Фрејзер и Џо Нам. Нивната сегашна популарност е поттикната од социјалните мрежи. Со божествени тела и астрономски плати, тие се посоодветни за луксузната мода, но во голема мера се игнорирани од индустријата.
„Отсекогаш сакале да се дотеруваат“, вели Мејс. „Модата е дел од кошаркарската култура уште од 1970-тите и 1980-тите, кога момците како Фрејзер и Вилт Чембрлен влегоа на теренот во бунди и шапки ’федора’. Но, тоа не беше толку голема работа. Сега, бидејќи сè се снима во реално време на социјалните медиуми, потрошувачите се изложени на нов начин“.
Со други зборови, бундите на Намат можеби обележаа иконски момент, но мажите не истрчаа да купат бунда како кога Вајц го облече својот клиент Том Брејди во лесна јакна од „Том Форд“ за Супербоулот во 2021 година. Јакната, која чини и до 5.000 долари, веднаш се распродаде.
Сега постои цела индустрија што го покрива ова преклопување, како што е потврдено од сметките на Инстаграм како @LeagueFits, со 963.000 следбеници, фокусирани на NFL @BlitzFits, со 99.000 следбеници, и @MLB.Fits, со 85.000 следбеници. Резултатот е еден вид повратна врска, каде што играчите се облекуваат за профилите на Инстаграм што ги следат, а потоа тие профили имаат повеќе новости за покривање.
Најдобрите спортисти привлекуваат најмногу внимание. „Играчите како Леброн Џејмс секогаш ќе работат добро“, вели Чад Ејвери, кој го претвори својот профил @NBAFashionFits (238.000 следбеници) од обична фан-страница во сериозна сила. „Тој не е најголемиот ризикувач или најдобро облечен, но дефинитивно е најпопуларниот играч, така што тоа прави разлика“.
За Стоун има и психолошка компонента за добро облекување. „Начинот на кој се облекуваат овие момци е директен одраз на типот на играта што ја играат“, вели тој. „Знаете, Леброн и Џими Батлер, кога влегуваат во вежбалница, изгледаат добро, како да се тука да завршат работа. Леброн сериозно ја сфаќа играта и се облекува така. И резултатите го покажуваат тоа“.
Можеби само ја изгребавме површината на атлетската мода. Повеќето стилисти и потрошувачи забележуваат дека иако некои НФЛ и бејзбол-ѕвезди се популарни, НБА-играчите сè уште доминираат во овој аспект од бизнисот. А Америка допрва треба да го прифати најкласниот спорт од сите: фудбалот.
Моменти за паметење
11 ноември 1973 година
Бекот Џо Намат веќе беше мегаѕвезда откако го предводеше Њујорк џетс до победата на аутсајдерот во Супербоул во 1969 година. Повредата на рамото го држеше надвор од теренот во поголемиот дел од сезоната во 1973 година, но неговата бунда на клупата беше толку препознатлива што беше овековечена на насловната страница на магазинот „Есквајар“.
2 октомври 1995 година
Кога талентираниот, ексцентричен и повремено раздразлив Денис Родман им се приклучи на Чикаго булс и на Мајкл Џордан, тој стана клучен дел од нивната тринаесетгодишна доминација од 1996 до 1998 година. Но, тој беше исто толку забавен надвор од теренот, често облечен во кроп-топ за да ги промовира своите мемоари од 1996 година, „Bad as I Wanna Be“. @NBAFashionFits вели дека Родман ги прифатил изреките „Биди свој“ и „Излези од кутијата“ за време на ерата на Џордан.
17 октомври 2005 година
Две недели пред сезоната на НБА во 2005 година, тогашниот комесар Дејвид Стерн објави кодекс на облекување со кој се забрануваат повеќето облеки поврзани со хипхоп-културата: чизми, дресови и синџири „тимберленд“ (Timberland). Критичарите го нарекоа расистички, но денес правилото стана катализатор за феноменот „одење во тунел“, каде што камерите ја документираат облеката на играчите пред да влезат во салата.
Bloomberg
31 мај 2018 година
За првиот натпревар од финалето на НБА во 2018 година, Леброн Џејмс го облече целиот тим на Кливленд кавалирс во тесни костуми со потписот на Том Браун. Сепак, Џејмс го украде шоуто носејќи шорцеви и сиви чорапи. Мајкл Фишер од „Фешн снупс“ го нарече „еден од трендсетерите кога почна да ги носи тие костуми за време на плејофот во НБА“.
22 ноември 2021 година
Кајл Кузма беше исмејуван кога пристигна на натпреварот во екстра-голем розов џемпер на Раф Симонс, со ракави што му висеа до колена, и покрај тоа што беше висок повеќе од шест метри. Но, „тоа помогна да се започнат многу разговори за враќањето на суперлабавите намалувања од 1990-тите“, вели Фишер. Кузма заврши со последното смеење: Овој јануари Вашингтон визардс објави фигурирана верзија на тој сега познат изглед, а ова лето Кузма седеше во првиот ред на модната недела во Париз.
