.webp){kind=icon}
Само една година откако операторот на казино во Лас Вегас „Вин Ризортс“ (Wynn Resorts Ltd.) ги објави плановите за изградба на одморалиште вредно четири милијарди долари во Обединетите Арапски Емирати, областа е преполна со градежни работници кои градат луксузни хотели, продавници и вили во вредност од седум милиони долари, со надеж дека ова место ќе стане нова голема туристичка атракција.
Пред ова, вештачките острови Марјан во емиратот Рас Ал Каима, или скратено РАК, го поминаа поголемиот дел од изминатата деценија како пропуштена шанса, бел слон од 2,7 квадратни километри неискористен за одморалиште со фудбалска тематика од милијарди долари и поврзан со академијата на Реал Мадрид, како што беше првично планирано.
Деновиве секој плац е продаден, а крановите се појавуваат побрзо од утринската пустинска жештина. Оградите околу градилиштето се покриени со табли кои ги рекламираат претстојните луксузни апартмани. Најмалку 20 компании имаат проекти во различни фази на проектирање и изградба, според Абдула Ал Абдули, извршен директор на државната институција што ја развива локацијата. Тој очекува повеќето проекти да бидат завршени во рок од само шест години. Новиот развоен проект, вели тој, ќе чини милијарди долари. Но, дури и тој не е сигурен колку точно.
Најмалку 20 компании имаат капацитети во Рас Ал Каима. Фото: Натали Накаш/Блумберг
Очекувајќи прилив на нови посетители, малиот меѓународен аеродром во емиратот планира да изгради нов терминал за да го зголеми капацитетот на два милиона патници годишно до 2027 година, речиси тројно од очекуваните 700.000 патници оваа година. Околу една третина од светското население е на само четири часа лет од оваа локација.
Рас Ал Каима, што на арапски значи врв или глава на шаторот, има крајбрежје од 65 километри долж Персискиот Залив и досега главно привлекуваше руски туристи кои бараат поевтина алтернатива за Дубаи. Островот Марјан, околу половина од големината на познатата палма Џумеира во Дубаи, беше завршен во 2013 година.
На островот каде што „Вин“ го гради своето планирано казино и одморалиште, активноста е во полн ек. Дванаесет кранови го надгледуваат тоа што ќе биде еден од најголемите развојни проекти на компанијата, со 1.500 соби. Пристапот до островот во моментов е ограничен само на работници, додека локацијата не се отвори за јавноста во 2027 година.
„Казиното и одморалиштето ‚Вин‘ ја променија играта за Марјан“, рече Калид Бин Калбан, извршен директор на „Дубаи Инвестментс ПЈСЦ“, која гради хотел и станбен комплекс таму. „Сите се таму во очекување дека туризмот на РАК ќе расте брзо со казиното. Се работи за игри на среќа, претстави, хотели. Всушност се носи мини Вегас во Рас Ал Каима“.
Натали Накаш/Блумберг
Воведувањето на казиното би претставувало голем чекор на промена за ОАЕ, каде што коцкањето е забрането со правилата на исламот и се смета за нелегално: прекршителите може да бидат казнети со парична казна или затвор од две години - или и двете. Нема казина во шесте земји на Советот за соработка во Персискиот залив, иако може да се најдат во Либан и Египет. Обединетите Арапски Емирати создадоа овластување да обезбедат рамка за легализирани игри, иако досега не се донесени закони за легализирање.
Беа потребни децении за Лас Вегас да стане она што е денес, но официјалните лица овде размислуваат поамбициозно.
„Марјан“, компанија-сопственик на островот, сака да изгради околу 9.000 хотелски соби и сличен број куќи за да ги додаде на постоечкиот имот. Островот моментално има шест хотели со вкупно 3.052 соби заедно со околу 3.000 апартмани, вклучувајќи ги „ЏВ Мериот“ (JV Marriott) и „Рикос“ (Ricos). Лас Вегас има речиси 155.000 хотелски соби, а околу 10 проценти од тој вкупен број ќе бидат изградени и тука во рок од една генерација.
Во моментов на островот има шест хотели со 3.052 соби и 3.000 апартмани. Фото: Натали Накаш/Блумберг
Но, за емиратот, кој прими 1,2 милиони посетители минатата година, постојната понуда значително заостанува зад побарувачката, рече Ал Абдули, извршен директор на „Марјан“. Со околу 8.000 соби, постои можност за претприемачите да го зголемат пазарот и да привлечат нови посетители, додаде тој.
„Островот Марјан се разликува од секојдневната гужва во центарот на Дубаи или Абу Даби“, вели Ал Абдули. „Тоа е бегство. Многу посетители доаѓаат од други делови на ОАЕ. Постојат планински области за пешачење, велосипедизам, триатлон и плажи. Но, одморалиштето ‚Вин‘ ќе биде катализатор за промени како ниеден друг во ОАЕ“.
Вили во изградба на „Дана Беј“. Фото: Натали Накаш/Блумберг
Цените експлодираа, а за малкумина среќници кои купија рано, добивката е спектакуларна. Бин Калбан рече дека цените по квадратен метар неодамна беа 300 дирхами (82 долари), но сега не можете да најдете ништо под 800 дирхами.
Во моментов, Рас Ал Каима има 12 хотели во фаза на планирање и седум во изградба, според „Костар“ (CoStar), лондонска компанија за податоци за недвижности и аналитика.
Тениско игралиште на шеталиштето. Фото: Натали Накаш/Блумберг
Пошироката околина на емиратот Рас Ал Каима денес го има чувството на стара Арабија, главно огромно пространство од црвени песочни дини со ретка вегетација. Тоа е далеку од облакодерите и сообраќајниот метеж на стотина километри, во Дубаи.
Во трката за развој на туристички дестинации, Рас Ал Каима има предност пред Саудиска Арабија. Алкохолот е легален, а голем број руски и кинески туристи веќе го посетуваат емиратот и покрај ограничениот број хотели. Казиното ќе помогне да се привлечат коцкари, но исто така ќе привлече семејства кои бараат парче Вегас во пустината - без трансатлантскиот лет.
Сепак, за Рас Ал Каима да стане одржлива дестинација, потребни се повеќе инвестиции во инфраструктурата на областа, заедно со рестораните и малопродажбата, за да се поддржи постојан проток на посетители.
„Потребни се многу различни работи“, рече Филип Барнс, главен извршен директор на „Ротана хотели и ризорти“ (Rotana Hotels & Resorts) со седиште во Абу Даби. „Значи, мислам дека кога луѓето гледаат на туризмот или хотелите, треба да ја погледнете пошироката слика. Каде сакате да бидете и каде имате инфраструктура? Одлично е да се влезе во растечка дестинација бидејќи ви овозможува да се позиционирате. Но, мора да бидете свесни за развојот на капацитетите и придружната инфраструктура“, додаде тој.
Нема опции за јавен превоз, да речеме, ако сакате да го посетите островот Марјан од Дубаи.
Модел на проект кој развивачите очекуваат да биде најголемата атракција досега. Фото: Натали Накаш/Блумберг
„Лас Вегас, спротивно на она што го мислат повеќето луѓе, не е за коцкање, туку за конвенции“, рече тој. „Сферата, новата концертна арена што ја отворија, го поттикнува сообраќајот во тој град бидејќи тие носат големи имиња со големо влијание врз економијата“. Не се работи само за луѓето кои доаѓаат на концертот, туку се работи за хотели, ресторани, малопродажба. Кога го гледате туризмот како целина, мора да ја разберете целата слика“.
И без тоа, градежните фирми се тркаат да ги завршат зградите што е можно побрзо. Типична вила со четири кревети на островот чини 6 милиони дирхами (1,6 милиони долари), додека луксузните домови овде можат да достигнат 40 милиони.
„Емар пропертис“ (Emaar Properties PJSC), која стои зад највисоката кула во светот во Дубаи, гради луксузни станови и куќи и ја рекламира својата локација, истакнувајќи ја својата близина до идното казино. „Адрес резиденс“ (Address Residences), почнувајќи од 1,8 милиони дирхами, ќе вклучува апартмани со една до четири спални, а заедницата ќе вклучува спортски сали, базени и ресторани на песочните бели плажи на островот.
Казиното ќе привлече коцкари, но и семејства кои бараат зрно луксуз. Фото: Натали Накаш/Блумберг
Најголемиот развивач на Абу Даби се поврза со меѓународниот луксузен концепт, „Ники Бич“, за да развие три брендирани станбени згради, при што првата серија од 570 станови се распродаде за неколку часа поради големата побарувачка од прекуокеанските купувачи и иселениците кои живеат во Емиратите. Друг проект, „Росо беј резиденс“ (Rosso Bay Residences), исто така е распродаден во овој емират кој се обидува да ги привлече богатите со различни планови.
Минатата година „Абу Даби нешнл хотелс“ (Abu Dhabi National Hotels) започна со изградба на луксузно одморалиште со 1.000 соби на еден милион квадратни метри земјиште, кое треба да биде завршено следната година. Американскиот приватен инвеститор, „Вов пропертис“ (WOW Properties), започна со изградба на 474 апартмани кои ќе ги одржува „Мериот“ (JW Marriott), заедно со хотел со 264 соби, во вкупна вредност од 4,8 милијарди дирхами. Британскиот „Астон Мартин“ соработува со саудискиот инвеститор „Дар Глобал“ за да ги дизајнира ентериерите на луксузните куќи кои се дел од станбената заедница на брегот од 250 милиони долари, која треба да биде завршена до 2028 година. Импулсот со толку многу компании кои градат во исто време „ќе создаде уште поголеми синергии“, рече Бупендер Пател, ко-директор на „Вов ризортс“. „Целиот пазар ќе скокне со стапка што не е видена никаде на друго место“.
