.webp){kind=icon}
Кои се клучните деловни двигатели во телекомуникациската индустрија, како работат најголемите конкуренти од земјите од регионот Адрија, какви се инвестициите и нивното влијание врз традиционалната телекомуникациска индустрија и што може да се очекува во иднина се дел од прашањата на кои дава одговор аналитичкиот тим на „Блумберг Адрија“ во новата регионална анализа на овој сектор објавена на „Блумберг Адрија инсајт“.
„Телекомуникациската индустрија е висококонкурентна и се соочува со предизвици како што се ниските профитни маржи, високата загуба на корисници и чувствителната перцепција на клиентите. Телекомуникациските оператори се трудат да обезбедат широкораспространето поврзување и интероперабилност во дигиталниот свет. Тие мора да ги следат развојните трендови на индустријата преку приспособување на нивните перформанси и преку воведување нови модели на услуги“, велат од нашиот аналитички тим.
Оттаму додаваат дека телекомуникациските оператори отсекогаш инвестирале многу - соодносот капитални трошоци/продажба на европските компании беше 18 проценти во 2022 година и е во рамките на ниското двоцифрено ниво во последните 20 години.
Опаѓа бројот на претплатници во фиксната телефонија
Генералниот тренд е дека бројот на претплатници на фиксна телефонија е во опаѓање, но тој пад се компензира со зголемување на бројот на корисници на мобилна телефонија и на интернет.
„Високочувствителна категорија на телеком-услугите на операторите, покрај цените на пакетите, се брзината и пристапот до интернет, што ги става потрошувачите во ситуација кога се подготвени да платат повеќе ако се обезбедени со стабилна и брза врска“, велат од нашиот аналитички тим.
Аналитичарите укажуваат дека најголем дел потрошувачи го користат интернетот како дел од нивниот пакет-услуги од операторот, следејќи го глобалниот тренд на користење интернет за OTT-плеери (over the top) за гласовни и видеоповици и текстуални пораки, што ги маргинализира традиционалните услуги на телекомуникациските оператори.
„Маргинализацијата на овие услуги дојде до точка каде што речиси сите оператори во постпејд-пакетите нудат неограничен број СМС и минути за разговор“, велат аналитичарите.
Финансиски резултати
Во 2022 година телекомуникациските оператори од регионот што се предмет на оваа анализа остварија вкупни продажби од 3,3 милијарди евра, што е раст од 4,9 проценти на годишно ниво. Карактеристично е дека продажбата забрзано расте со текот на годините. Профитните маржи се намалени во однос на 2021 година, инвестициите останаа силни, а задолженоста ниска.
„Во 2022 година растот на продажбата беше предводен од мобилната телефонија, особено преку постпејд-пакетите со поголема употреба на интернет“, се наведува во анализата.
Во неа се додава дека многу телекомуникациски оператори сè уште сакаат да задржат солиден дел од генерирањето приходи од припејд-каналите преку понуда на одредени производи (на пр. однапред дефиниран интернет-сообраќај на податоци за однапред дефиниран временски период). Според аналитичарите, тоа е сè уште профитабилно со оглед на постепеното зголемување на трошоците по единица, ако воопшто има зголемување.
„Сметаме дека уделот на приходите од постпејд-каналите е поврзан со општите нивоа на приходи – во поголемиот дел од Источна Европа, а особено во земјите со повисоки нивоа на приходи во споредба со земјите како Србија, Македонија или Босна и Херцеговина. Приходите создадени од постпејд-каналите добиваат поголема привлечност и се зголемија на над 60 проценти во повеќето земји во последните години, со тенденција за понатамошен раст. Гледаме сличен пат за остатокот од регионот Адрија заедно со општиот пораст на приходите во следните години“, велат од нашиот аналитички тим.
Оттаму додаваат дека освен во Босна и Херцеговина, во сите други земји процентот на претплатниците на постпејд-пакети е доминантно присутен меѓу претплатниците и покажува тренд на раст.
Очекувања
Моменталниот тренд во индустријата сугерира дека постојните деловни модели долгорочно ќе донесат пад на профитабилноста на телекомуникациските компании.
„Во вакви околности предизвик за телекомуникациските оператори е да се најдат нови начини за раст и да се дефинираат нови извори на приходи. Императив е да се инвестира и во материјална и во дигитална инфраструктура за да се да бараат нови извори на приходи на долг рок и да се надоместат трошоците“, велат аналитичарите.
Сепак, тие потенцираат дека инвестирањето во инфраструктурата и нејзината модернизација не е гаранција дека телекомуникациските компании ќе постигнат високи профитни маржи или дека ќе успеат да одржат минимална дисперзија на профитабилноста како и претходните години.
„Големите инвестициски напори се профитабилни само ако се формира значителна база на клиенти, овозможувајќи им на економиите од обем да ги направат инвестициите вредни. Тоа ќе се постигне со поставување на клиентите и нивните потреби во центарот на деловното работење и со усогласување на целото внатрешно деловно опкружување кон барањата на клиентите“, велат аналитичарите.
Тие очекуваат деловниот развој на телекомуникациските компании да се одвива во две насоки. Прво, разведување односно одвојување на инфраструктурниот бизнис во посебни единици или нивна продажба на инвеститори со кои би се развивало долгорочно стратегиско партнерство базирано на давање инфраструктурни услуги на операторите. Второ, нудење иновативни услуги во соработка со компании од други индустрии.
„Одвојувањето или продажбата на инфраструктурните единици ќе ги намали маржите на ЕБИТ преку намалување на амортизацијата. Меѓутоа, поради неопходноста од користење услуги од еден таков субјект, телекомуникациските оператори ќе почувствуваат притисок врз своите ЕБИТДА-маржи со оглед на тоа што оперативните трошоци ќе се зголемат“, велат од нашиот аналитички тим.
Оттаму веруваат дека телекомуникациските оператори ќе се одлучат за ваков вид деловна промена бидејќи инвестициите и одржувањето на инфраструктурата повлекуваат значителни трошоци за долгорочен поврат на инвестициите и, кога се гледаат одделно, вредноста на таквите бизниси е поголема.
