Македонците сè повеќе се грижат за сопственото тело, а особено се зголемува свеста за употреба на козметички производи направени на природна база. Избледуваат и стереотипите околу тоа дека женскиот пол повеќе го негува телото. Нема голема разлика ниту во продажбата на парфеми за мажи или жени, а во денешно време доста се продаваат козметички производи и за младата и за повозрасната популација.
Сето тоа ги охрабрува креативците, кои се вљубеници во козметиката и парфемите, да се обидат да создадат свои производи, да креираат свој бренд, кој со текот на времето ќе расте, со надеж да ја достигнат славата на светските поединци претприемачи што успеаја да создадат вистинско богатство преку пласман на сопствени производи за нега и разубавување.
Разговараме со сопствениците на неколку македонски козметички брендови за тоа како е да се биде во оваа индустрија во македонски услови и какви се навиките на Македонците за козметика и парфеми. Во светот оваа индустрија создаде милијардери, па истражувавме на темата за наши услови.
Природната козметика не треба да биде тренд, туку стил на живот
Една од успешните приказни кај нас е таа на „Сикст сенс“ (Sixth Sense). Компанијата произведува исклучиво козметички производи што се изработени од висококвалитетни материјали и 100 проценти од нејзините приходи се од продажбата на козметички производи, достапни во сите подобро снабдените приватни аптеки низ Македонија и онлајн на повеќе платформи за продажба преку интернет.
„Нашиот тим секојдневно го следи трендот за развој на природната козметика. Сакаме да ги увериме потрошувачите дека природната козметика не треба да биде тренд, туку стил на живот“, вели Филимена Божиновска, директорка на „Сикст сенс“.
Сѐ уште има клиенти чиј избор за нега на лицето се брз ефект и ниска цена на производот
Од разговорот со директорката Филимена Божиновска разбравме дека следењето на светските трендови за убавина има позитивни импликации кај нас и придонесува потрошувачите секојдневно да се едуцираат.
„Нашите лојални приврзаници сакаат да се негуваат со висококвалитетни производи и се свесни за бенефициите од природната козметика. Секако, сакаат и да го добијат најдоброто за своите финансии, вистински квалитет што е приспособен за нивните желби и потреби“, вели Божиновска.
Според нивното искуство, зачестува вметнувањето дневни и ноќни рутини во повеќе чекори, преку нанесување различни производи во секојдневната нега, наместо употреба на еден „магичен“ мултифункционален производ.
„Сепак, одреден дел од популацијата во Македонија сѐ уште не е свесен за придобивките од природната козметика. Брзиот ефект и ниската цена играат најголема улога во нивниот избор за нега на кожата на лицето“, вели Божиновска.
Побарувачката на типот на производи, разбирливо, се менува во зависност од годишниот период.
„Во зависност од годишното време се менуваат и рутината кај потрошувачите и побарувачката за одредени производи. Налето, поради прекумерното изложување на УВ-зраци, настануваат промени на кожата и најбаран е кремот за избелување, кој претставува ефикасен третман за сите типови на хиперпигментации. Но овој уникатен дерматолошки препарат е баран низ целата година, бидејќи причина за појавата на пигментација (нарушена синтеза на меланинот) не е само изложеноста на сонце туку и хормонален дисбаланс, лузни од акни, бременост и генетска предиспозиција“, објаснува Филимена Божиновска, додавајќи дека кремот за сува кожа што ја штити кожата од ниските температури, го спречува прекумерното сушење и ги враќа природните нивоа на влажност, врвот на продажба го достигнува во зимските денови.
„Но оваа ултранежна формула со пет проценти уреа, растителни масла и витамински комплекс е наменета за сува кожа и исто така е побарувана во текот на целата година“, вели директорката на „Сикст сенс“.
Препаратите против стареење се тренд
Искуството на „Сикст сенс“ покажува дека Македонците го следат трендот за заштита и забавување на стареењето на кожата.
„Наши најбарани производи на овој пазар се производите против брчки и стареење од страна на средната и постарата популација. Конкретно, од нашето портфолио најбарани се кремот против стареење и брчки и хијалуронскиот серум ’бјути бустер’ (Beauty Booster). Кремот против стареење и брчки содржи ретинол, кој може да помогне во зголемување на влажноста на кожата, а во исто време го ревитализира надворешниот слој на кожата за да изгледа и да се чувствува помеко и помазно“, објаснува Божиновска.
За иновативната формула шротив стареење „Сикст сенс“ е добитник на златен и бронзен медал на натпреварот за иноваторство, кој се одржа во 2019 година во Сеул, Јужна Кореја, во организација на корејската организација на пронаоѓачи КИВИА (KIWIA) и светската организација за интелектуалната сопственост.
„Како на глобалниот пазар, така и кај нас, витаминот Ц забележа голем напредок во последните неколку години. Од страна на помладата популација најбарани наши производи се природниот ферментиран серум ’кристал клиар скин’ (Crystal Clear Skin) со витамин Ц и токоферол и тоникот со екстракт од слива какаду, кој има големо количество витамин Ц. Всушност, година по година, обемот на пребарување на витамин Ц се зголемил за повеќе од 3.000 проценти на глобално ниво, што претставува најголемо зголемување на интересот за сите врвни трендови за убавина оваа година“, вели Божиновска, додавајќи дека и кремот за избелување, кој претставува ефикасно решение за сите типови на хиперпигментации, исто така е еден од нивните најбарани производи на домашниот пазар.
ЕРА - бренд на Елена Ристеска
Откако со години не успеала да најде козметика што целосно ќе одговара на нејзините потреби и очекувања, решила сама да создаде своја козметичка линија.
„Така ја започнав мојата ЕРА-симфонија“, вели Елена Ристеска, чија марка полека стана препознатлив козметички бренд на пазарот. Како уметница што бара совршенство во сè, таа го започнала патот за создавање козметички бренд што ќе ја пренесе нејзината единствена уметничка визија во уникатна козметичка линија посветена на тие со специфичен стил и силно чувство за индивидуалност.
Во Македонија речиси нема навики за купување луксузни производи
„Да бидам најискрена, навиките за купување луксузни работи во Македонија речиси ги нема и сето тоа е во сооднос со стандардот што го имаме. Ако заклучиме дека парфем спаѓа во луксуз, а не во основни потреби, многу тешко луѓето го прифаќаат тоа дека парфемот е важна карактеристика кај еден човек. Според мене, парфемот е важна потреба на секој човек, тоа е првиот впечаток што го остава еден човек во секоја пригода. Има и една лоша карактеристика кај Македонецот, а тоа е дека сè што е туѓо и доаѓа однадвор го вреднува повеќе и подобро од нашето. Македонецот не сфаќа дека сите состојки и концентрати од кои се состои производот направен дома доаѓаат однадвор. Конкретно, парфемите на ЕРА козметика се составени од амбалажи од Италија, концентрати од Франција и Турција, единствено во Македонија се создава рецептурата и технологот Владо Баевски е од Македонија“, вели Елена Ристеска, која гордо раскажува дека нејзините производи на крајот се македонски.
Таа вели дека трошоците се повисоки за производство на помали количества и токму затоа цената е повисока од очекуваната.
„Не само за парфеми, слична е ситуацијата и за козметика, за што не се даваат толку пари колку за непотребни нешта, како цигари или кафиња, кои не спаѓаат во основни потреби“, вели Ристеска.
Врвовите на продажба се пред новогодишните празници и летните одмори
Според нејзиното искуство, има одредени периоди од годината кога продажбата достигнува врвови, како периодот пред летните одмори и периодот пред Нова година, а падови на продажбата секогаш има во средината на летото и по Нова година, особено во јануари.
„Меѓутоа врвовите и падовите на продажбата не зависат само од сезоните туку и од политичката состојба, пандемиите, глобалните економски промени итн. Пример за тоа е и војната што се случува во Украина, која разбуди страв и кај Македонците, дури ѝ наштети на продажбата повеќе од периодот на карантините и коронавирусот. Секако, поскапувањето на основните производи многу влијае на продажбата на козметиката“, вели Ристеска, потенцирајќи дека во светот козметиката доживува многу поголем подем отколку во Македонија.
„Многу новопечени милијардери во светот се настанати како дел од оваа област. Ние сме далеку од тоа“, вели Елена Ристеска.
Парфемите ЕРА се најпродавани производи од овој бренд
Најпродаван производ на ЕРА-козметика е парфемот за жени ЕРА, а тука некаде е и парфемот за мажи ЕРА. Сепак, Ристеска потенцира дека убедливо поголема е продажбата на производите за жени.
„Ако зборуваме за продажбата на производите на ЕРА на странските пазари, еднаква е продажбата на двата парфема, веројатно мажите што живеат надвор од Македонија повеќе користат козметика отколку мажите во Македонија. За новите производи, кои неодамна ги лансиравме, сè уште е рано да се прават статистики, меѓутоа, според коментарите, доста омилени им се на клиентите шумливите топчиња за нозе ЕРА и балсамот за усни ЕРА“, вели Ристеска.
Покрај парфемите, кои се генерално најпродавани производи на овој бренд, голем е интересот на помладите клиенти и за пилингот за усни и за балсамот за хидрирање на усните.
„Ова е особено затоа што производите се направени од природни состојки, а стремежот во последниве години е кон природното одржување на изгледот. Шумливите топчиња за нозе се повеќе омилени кај повозрасни госпоѓи, кои можат за малку пари да си направат третман за омекнување на стапалата, но и оние што имаат посува кожа на телото, на пример јас“, вели Ристеска.
Иако бавно оди создавањето нови производи, главно поради долгите процеси на создавање и тестирање, сепак ЕРА најавува нови производи, со кои очекува да се придобијат нови клиенти.
„Имаме многу лојални клиенти, кои купиле еднаш од нашите производи и потоа купиле уште неколкупати од истите тие или различни производи за себе или за подарок. Тоа е голем успех за нас“, вели Ристеска.
Освен козметика и парфеми, ЕРА во својата палета производи нуди и сребрени обетки, но најмногу од приходот доаѓа од козметиката, каде што изборот е многу поголем.
„Обетките се експеримент да видиме дали можеме и во продажба на други типови на производи да направиме некаков успех. Мојата првична идеја беше и сè уште е да создадам повеќе брендови под името ЕРА. Но за сè треба време и соодветен момент за реализација на идеите. Важно е да се започне од негде. А ние, како компанија, имаме одличен старт“, вели Ристеска, која најави дека веќе се во тест-фаза и неколку нови производи.
„Блум“ - козметички бренд што ја реупотребува амбалажата од своите производи
Сосема поинаков иновативен пристап кон козметиката нуди еден од поновите, но веќе познати македонски брендови, „Блум“ (Bloom). Специфичноста на овој бренд е што сите производи се рачно изработени, а станува збор за природни и вегански производи, спакувани во стаклена амбалажа што се рециклира. Поточно, ако ја вратите амбалажата од искористениот производ ќе добиете попуст за следниот купен продукт. За оваа приказна се заслужни две девојки, Андријана Васиќ и Бисера Крстевска, чиј бренд на пазарот иако постои нешто помалку од пет години, првите производи по подолго експериментирање ги создал неколку години претходно.
Производите на „Блум“ се разликуваат по тоа што не содржат никакви вештачки додатоци, туку боите се добиваат од билки и зачини, а мирисот од чисти есенцијални масла.
„Имаме производи што се продаваат исто во текот на целата година, меѓутоа има и некои производи што се трошат повеќе во зависност од сезоната. Најголема побарувачка, сепак, има околу празници за кои најчесто луѓето си подаруваат подароци“, вели Андријана Васиќ.
Иако продажбата на нивните производи се разликува од месец на месец, сепак сапуните, мелемите, крем-дезодорансите и какао-путерот се меѓу најбараните производи.
„Моментално најпродаван сапун ни е сапунот за миење садови, кој е многу практичен и ги вади сите мрснотии од садовите, притоа доаѓа во хартиена амбалажа и е создаден од чисти растителни масла. Напролет и налето најпродаван ни е природниот крем за сончање со УВ-фактор, во комбинација со путерот за тело, кој може да се користи за смирување на кожата по сончање“, објаснува Васиќ, потенцирајќи дека во моментов се работи на некои нови производи, за кои се надева дека многу скоро ќе ги пуштат во продажба.
Нивното искуство покажува дека кај нас постојано се зголемува интересот за природна козметика, без бои и вештачки мириси, за козметика што не содржи состојки од животинско потекло, не е тестирана на животни и не е пакувана во пластика.
„Луѓето почнуваат да одат кон тоа дека е важно кожата и телото да ги храниме со природни состојки, да ги спречиме проблемите, наместо да ги лекуваме последиците што ги носи негрижата за тоа што ставаме во нашите тела“, вели Васиќ.
Според неа, полека избледуваат стереотипите во врска со тоа кој пол повеќе го негува телото.
„Ние имаме потрошувачи од двата пола. Иако поголемиот дел од потрошувачите се жени, многу мажи ги користат нашите производи. Сепак, повеќето од производите што ги нудиме се универзални и нема некоја поделба во однос на полот и возраста. Сите наши производи се направени од 100 проценти природни состојки, така што се безбедни за секоја возраст. Како редовни потрошувачи имаме многу мајки што купуваат цела козметика за бебињата откај нас, како и трудници што сакаат да користат само природни производи за секојдневна нега. Најчесто баран е путерот од какао, кој се нанесува редовно на стомакот, за да се избегнат растегнување и пукање на кожата“, објаснува нашата соговорничка Андријана Васиќ.
Низ годините сѐ повеќе се зголемува свеста за нега на телото со производи на природна база
„Може да кажеме дека вниманието сѐ повеќе и повеќе се врти кон природната козметика. Ако порано беше најважен мирисот, без разлика дали е природен или вештачки, или пак да се боени производите во различни бои, сега гледаме дека на клиентите сѐ поважно им станува да е природно, да знаат што ставаат на кожата и да знаат дека тоа се внимателно одбрани органски состојки, без бои, без вештачки парфеми и штетни хемиски супстанции“, заклучува Васиќ, потенцирајќи дека и свесноста за животната средина е на многу повисоко ниво отколку кога почнале да работат.
„Луѓето сакаат да не создаваат отпад зад себе, не сакаат да купуваат производи во пластична амбалажа или, пак, во ќеси. Повеќето од нашите потрошувачи постојано ни ги враќаат стаклените амбалажи, кои по стерилизација може да се реупотребуваат. Со тоа правиме многу помалку отпад отколку што инаку би правеле. Има голема желба за подобрување на општото ниво на свесност за околината и многу нѐ радува што секој почнува од себе и само го проширува кругот со тоа што станува пример за луѓето околу себе“, вели Андријана Васиќ од „Блум“.
Филимена Божиновска од „Сикст сенс“ вели дека од почетокот на нивното постоење досега забележуваат големи разлики кај потрошувачите.
„Првенствено почна да се буди свеста кај луѓето за нега на кожата со природни производи. Голем број приврзаници на светските козметички брендови почнаа да стекнуваат доверба во нашите македонски производи, пред сѐ поради врвниот квалитет, иновативноста и долгогодишната традиција“, вели Божиновска, навраќајќи се на нивните почетоци, кога ги уривале стереотипите за употреба на македонска природна козметика.
„Секојдневно ги информиравме потрошувачите преку мас-медиумите за бенефициите од природната козметика и потребата нашата кожа да се поттикне да функционира на природен начин. Нѐ радува фактот што има голема промена кај младата популација, информирани се за негативните последици, т.е. за алергиските реакции од апликацијата на парфемите во козметичките производи и агресивните синтетски суровини“, вели Божиновска.
ЕРА е релативно млад бренд, па, оттука, Ристеска смета дека е рано да коментира за промената на свеста кај потрошувачите.
„Но секако дека секоја година носи нови трендови во козметиката. Секоја година се акцентираат нови состојки, како најефективни на светско ниво, како на пример хијалуронот или некоја состојка како алое вера. Има промени и трендови и во дизајните на производите што ги привлекуваат клиентите. А секако и потребите се менуваат, но тие повеќе се менуваат во сооднос со возраста. Младите имаат свои начини на одржување на изгледот, за разлика од повозрасните и нивните навики што ги носат од минатото“, вели Елена Ристеска.
Светот има милијардери во козметичката индустрија
Според рангирањето на „Статиста“ (statista.com), највредните брендови во 2022 година во козметичката индустрија се мерат во милијарди.
Лидер на пазарот е „Лореал“ (L’Oréal Paris), чија вредност се проценува на 11,22 милијарди американски долари. Тоа е значајно повеќе од второрангираниот „Есте Лодер“ (Estée Lauder), чија вредност е 7,93 милијарди долари. Следуваат „Жилете“ (Gillette) и „Нивеа“ (Nivea), со проценета вредност на брендот од 6,91, односно 6,81 милијарди долари. Најдобрите десет ги затвора „Гарние“ (Garnier), со вредност од 4,13 милијарди долари.
Според „Брендиректори“ (brandirectory.com), САД и Франција се лидери на пазарот со вредноста на своите козметички брендови. Американските козметички имиња во 2022 година имале удел на пазарот во светот од 41,53 отсто, додека кај француските брендови отпаѓа удел од 28,39 проценти. Многу помал удел имаат козметичките марки од Обединетото Кралство, Германија, Јапонија, Кина, Јужна Кореја, Бразил и Австралија. Додека сите други козметички брендови од преостанатите земји во светот заедно имаат удел на пазарот од 0,62 проценти.