Надоместокот за пристап до мрежа е правична и фер мерка, затоа што не може товарот да падне на редовните потрошувачи на струја, па тие да плаќаат и за оние што поставиле фотоволтаици и за оние што имаат празни куќи и неколку стана, вели претседателот на Регулаторната комисија за енергетика, Марко Бислимовски.
„Ова не е нова давачка, туку нова поставка во самата сметка. РКЕ определува регулиран максимален приход што го дели со количествата на електрична енергија. Да илустрирам – ако приходот ни е 100 парични единици, а потрошувачката е 10 единици, се добива цена од 10 парични единици. Во 2024 година ќе имаме најниска потрошувачка на електрична енергија во последните дваесетина години, тоа е пред сè поради поставувањето на многу фотоволтаици на покривите на многу компании и домаќинства. Критиките не успевам да ги разберам, бидејќи со намалената потрошувачка ние имаме притисок врз цената и за пренос и за дистрибуција од 12-13 отсто. Тие 100 единици што сме ги делеле со десет, сега ќе ги делиме со осум, бидејќи паднала потрошувачката и цената нема да биде 10 парични единици, ќе биде 12,5, бидејќи некој се решил, сосема оправдано, да постави фотоволтаици, и тоа е во ред, но преостанатите потрошувачи би требало да го платат тоа. Јас сметам дека тоа не е фер, за некој што поставил фотоволтаик да плаќаат другите. Имаме и голем број празни куќи и станови, а сите редовни потрошувачи плаќаат и за нив за одржување на мрежата. И токму затоа сметам дека оваа мерка е правична за реално трошокот да се распредели со сите. Доколку не се направеше тоа, цената ќе се зголемеше за 12,5 отсто“, вели Бислимовски.
Бислимовски посочува дека овој надоместок нема да ги зголеми цените, туку, напротив, цената на мрежарината ќе се намали.
„Ја намалуваме цената за мрежарината за дваесетина проценти. Никого не оштетуваме. Со воведување на надоместокот, цената на мрежарината ќе се намали, тоа е поентата. Ние никого не оштетуваме, таа мрежарина пак ќе ја плаќа тој што има пет стана кога ќе троши струја и таа ќе му биде намалена 20 отсто, но на оние што се најредовни треба да им се помогне. Така што на ниту еден начин, ниту некој ќе заработи повеќе пари, бидејќи ние точно го определуваме приходот од тоа, ниту некој ќе биде оштетен. Ако сметаат во јавноста или некои експерти дека некој со трошната куќичка треба да му плаќа за струја на некој што поставил фотоволтаик, тоа не може да биде“, вели тој.
На прашањето зошто овој трошок не може да им се наметне на оние што инвестирале во фотоволтаици, првиот регулатор вели дека во моментов во фаза на изработка е и нов закон за енергетика, во кој РКЕ предложила надомест за користење мрежа да плаќаат и производителите, а не само потрошувачите на струја.
„Во Законот за енергетика не постои надоместок за производители, се кажува дека плаќаат само потрошувачите. Тоа е во законот за енергетика и Регулаторната комисија за енергетика веќе предложи да се воведе можност и производителите да плаќаат за користење мрежа, тогаш ќе имаме порелаксирана ситуација. Но, сега да ја оставиме вака ситуацијата и сè да оди на грбот на редовните, на чесните – не може“, вели Бислимовски.
Тој уверува и дека нема да има ценовен шок од Нова година.
„Јавноста да биде спокојна, како и секогаш, наоѓаме креативни решенија како да одржиме ценовна стабилност. Барањата на енергетските компании ги анализираме, некаде имаме забелешки некаде не, во комуникација сме и со компаниите и бараме да ни достават образложенија за некои ставки, така што во последната недела од декември РКЕ ќе излезе со конечен став“, вели Бислимовски.
Коментирајќи ги измените со кои универзалниот снабдувач ќе ја креира цената, Бислимовски вели дека РКЕ останува главна кочница и има право на забелешки, кои понатаму ќе бидат обврзувачки за универзалниот снабдувач.
„Не само во Македонија, насекаде во ЕУ регулаторното тело ги определува мрежарините. Со последните измени универзалниот снабдувач е должен врз основа на нашите одлуки за пренос и дистрибуција и тендерот за набавка на електрична енергија да достави предлог на цени. Потоа ние го анализираме тој предлог, дали е направен во согласност со тарифниот систем, и доколку имаме забелешки, РКЕ ќе донесе одлука која ќе биде обврзувачка за универзалниот снабдувач да ја спроведе. Сè уште го имаме неприкосновеното право на пресметките што ни ги дал универзалниот снабдувач да ги исконтролираме и да донесеме одлука доколку не сме задоволни со нешто“, посочи претседателот на Регулаторната комисија за енергетика.